دستگیری امام کاظم (ع) به دستور هارون (179ق)

هارون یکی از خلفای ستمگر عباسی هم ‏دوره با امام موسی ابن جعفر (علیه‏ السلام) از بیم محبوبیت و نفوذ امام، کسانی را در مدینه بر حضرت گماشته بود تا از آن‏چه در گوشه و کنار خانه امام (علیه‏ السلام) می‌گذرد، وی را آگاه کنند. او از محبوبیت بسیار و معنویت نافذ امام (علیه‏ السلام) سخت بیمناک بود. نفوذ معنوی امام موسی (علیه‏ السلام) در دستگاه حاکم به‏ حدی بود که کسانی مانند علی بن یقطین صدراعظم (وزیر) دولت عباسی، از دوستداران حضرت موسی بن جعفر (علیه‏ السلام) بودند و به دستورات حضرت عمل می‌کردند. سرانجام بدگوئی‏هائی که اطرافیان از امام کاظم (علیه‏ السلام) کردند در وجود هارون کارگر افتاد. وی در سفری نیز که در سال ۱۷۹ق به حج رفت، بیش از پیش به عظمت معنوی امام (علیه‏ السلام) و احترام خاصی که مردم برای امام موسی الکاظم (علیه‏ السلام) قائل بودند، پی برد. هارون سخت از این جهت، نگران شد. وقتی به مدینه آمد و قبر منور پیامبر اکرم صلی‏الله علیه و آله و سلم را زیارت کرد، تصمیم بر جلب و دستگیری امام (علیه‏ السلام) یعنی فرزند پیامبر صلی‏الله علیه و آله و سلم گرفت. وقتی قرار شد آن حضرت را از مدینه به بصره آورند، دستور داد چند کجاوه به کجاوه امام (علیه‏ السلام) ببندند و بعضی را نابهنگام و از راه‏های دیگر ببرند، تا مردم ندانند که امام (علیه‏ السلام) را به کجا و با کدام کسان بردند، تا یأس بر مردمان چیره شود و به نبودن رهبر حقیقی خویش خو گیرند و سر به شورش و بلوا برندارند و از تبعیدگاه امام (علیه‏ السلام) بی‌خبر بمانند. و این ‏همه بازگوکننده بیم و هراس دستگاه بود. هارون، امام موسی کاظم (علیه‏ السلام) را - با چنین احتیاط‌ها و مراقبت‏هایی - از مدینه تبعید کرد و چندین سال امام (علیه‏ السلام) از این زندان به آن زندان انتقال می‌یافت. شگفت آن‏که، هارون با توجه به شخصیت والای موسی بن جعفر (علیه‏ السلام) پس از درگذشت و شهادت امام علیه‏السلام نیز اصرار داشت تا مردم این خلاف حقیقت را بپذیرند که حضرت موسی بن جعفر (علیه‏ السلام) مسموم نشده بلکه به مرگ طبیعی از دنیا رفته است.