رابطه در دانشگاه

                   

امام علی (علیه السلام) می فرماید:

«لا یسْعَدُ أحدٌ إلّا بإقامَةِ حُدودِ اللّهِ، ولا یشْقی أحَدٌ إلّا بإضاعَتِها؛^[1]

هیچ کس خوشبخت نشود مگر با اقامه حدود خداوند و هیچ کس به بدبختی نیفتد مگر به سبب فرو گذاشتن آن حدود».

اوّلین چیزی که به عنوان سفارش قرآنی در برخورد و تعامل با نامحرم به ذهن می آید، رعایت «حجاب» به معنایی فراتر از آن چیزی است که تنها به بُعد ایجابی (وجوب پوشش بدن) و بُعد سلبی آن (حرام بودن خودنمایی به نامحرم) اشاره داشته باشد.

توضیح این که حجاب در معنای عام خود هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را شامل گشته و می تواند انواع متفاوتی داشته باشد. به عنوان مثال یک نوع از حجاب، حجاب ذهنی، فکری و روحی نظیر اعتقاد به معارف اسلامی، توحید و نبوت است که می تواند از لغزش ها و گناه های روحی و فکری، مثل کفر و شرک افراد جلوگیری نماید. نوع دیگری از حجاب نیز وجود دارد که از سفارشات قرآنی بوده و تجلّی آن در رفتار خارجی انسان نمود می یابد. نظیر: حجاب و پوشش در نگاه که مردان و زنان در مواجهه با نامحرم به آن توصیه شده اند.

به هر حال از قرآن کریم استفاده می شود که هدف از تشریع وجوب حجاب، دست یابی به تزکیه نفس، طهارت، عفّت و پاکدامنی است که پوشش و حریم قایل شدن در معاشرت زنان با مردان نامحرم در انحای مختلف رفتار، نگاه، حرف زدن و راه رفتن راهکارهایی برای دستیابی به این هدف مهم اند.

نمونه هایی از آموزه های اسلامی و قرآنی در روابط با دیگران که در محیط اجتماعی و دانشگاهی، شایسته است بدان توجه نمود، عبارتند از:

در محیط دانشگاه از پوشش مناسبی برای حجاب استفاده نمایید: یک زن مسلمان همانند گلی لطیف است که شایسته است با پوشاندن همه اندامش هم خود از دسترس هوس رانان مصون و محفوظ بماند و هم به ابزاری برای انحراف دیگران تبدیل نشود.

در محیطهای مختلط سعی نمایید «حجاب چشم» داشته باشید؛ زیرا قرآن کریم خطاب به رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید:

وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ؛^[2]

«ای رسول به زنان مؤمن بگو تا چشم ها را از نگاه ناروا بپوشند».

در گفت و گوها «حجاب گفتاری» داشته باشید؛ اختصار و اکتفا به حد ضرورت، به کارگیری محتوای پسندیده و اجتناب از شوخی با نامحرم از جمله آداب اسلامی در گفت وگو با نامحرم می باشند. قرآن کریم می فرماید:

فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ؛^[3]

پس به گونه ای هوس انگیز (نازک و نرم) سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند».

در راه رفتن خود در محیط دانشگاه نیز «حجاب رفتاری» داشته باشید تا باعث جلب توجه نامحرم نشوید. قرآن کریم در این باره می فرماید:

وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ؛^[4]

«و هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانی شان دانسته شود».

به «موقعیت ها» توجّه داشته باشید؛ زیرا خلوت گزینی با جنس مخالف، موقعیت را برای تحقق گناه فراهم می سازد.

نکات ضروری

به خاطر داشته باشید که بین پوشش ظاهری و عفّت باطنی، رابطه وجود دارد و در واقع مقدار حجاب ظاهری، نشانه ای از عفّت باطنی صاحب حجاب است.

توضیح این که «حجاب» و «عفّت» در اصل معنای منع و امتناع مشترک هستند، امّا منع و بازداری در حجاب مربوط به ظاهر است و منع و بازداری در عفّت، مربوط به باطن و درون افراد می باشد؛ زیرا عفّت یک حالت درونی است.

با توجه به این که تأثیر ظاهر بر باطن و بالعکس، یکی از ویژگی های عمومی انسان هاست؛ بنابراین بین حجاب (پوشش ظاهری) و عفت (بازداری باطنی) تأثیر و تأثّر متقابل وجود دارد. بدین گونه که هرچه حجاب (پوشش ظاهری) بیش تر و بهتر باشد، این نوع حجاب در تقویت و پرورش روحیه باطنی و درونی (عفّت)، تأثیر بیش تری خواهد داشت و هر چه عفت باطنی بیش تر گردد باعث حجاب و پوشش ظاهری بیش تر و بهتری در مواجهه با نامحرم خواهد گردید.

با توجّه به مطالب فوق نمی توان گفت که هر زنی حجاب و پوشش ظاهری داشته باشد، لزوماً از همه مراتب عفت و پاکدامنی نیز برخوردار است؛ ولی مسلّم است که عفاف، بدون رعایت پوشش ظاهری قابل تصور نیست.

پی نوشت ها

[1] . عبدالواحد بن محمد تمیمى آمدى، غرر الحکم و درر الکلم، ص 167، ش 3294.

[2] . نور، آیه 31.

[3] . احزاب، آیه 32.

[4] . نورمنبع : احمدی، محمد رضا؛ دفتر: 56 (مشاوره همراه)، ص: 211، آیه 31.