آداب زیارت
زیارت آدابی دارد که عمل کردن به آنها موجب می شود زیارت فضیلت بیشتری داشته باشد در اینجا به گزیده ای از آنها اشاره می شود.
1. انگیزه الهی و خلوص نیت در زیارت داشتن.
2. طهارت ظاهری و باطنی (با توبه و استغفار از گناهان)
3. با مال حلال به زیارت رفتن.[1]
4. ترک کلام بیهوده و لغو.
5. غسل زیارت برای زیارت معصومین[2]
6. پوشیدن جامه پاک و پاکیزه و با لباس و جورابهای آلوده وارد حرم نشدن.
7. خوشبو نمودن خود.
8. با معرفت و شناخت، زیارت کردن بزنطی می گوید: از امام رضا شنیدم که فرمود:
مازارَنی احَدٌ مِن اولیایی عارفاً بِحَقّی الّا تَشَفَّعْتُ فیه یوم القیامة[3] هیچ یک از اولیاء و پیروان من مرا زیارت نمی کند در حالی که به حق من معرفت دارد مگر اینکه در روز قیامت او را شفاعت می کنم.
9. در حین رفتن به حرم مطهر ذکر و تسبیح گفتن.
10. با وضو به زیارت رفتن.
11. با زائران خوش رفتار بودن.
12. به هنگام دیدن قبر مطهر سلام دادن (السلام علیکم یا اهل بیت النبوة)[4].
13. پیش از ورود به حرم مطهّر اذن دخول طلبیدن- مرحوم شهید اول در کتاب دروس می فرماید: مناسب است زائر کنار درب حرم توقف نماید و اذن دخول بخواند اگر در خود خشوع و رقّت قلب احساس نمود وارد شود. مرحوم آیة الله مامقانی فرموده اند نشانه اذن دخول آن است که زائر در قلب خود احساس رقّت و دل شکستگی کند.
14. با توجه و تفکر به عظمت صاحب قبر وارد حرم شدن
15. به هنگام ورود با پای راست و به هنگام خروج با پای چپ خارج شدن مانند ورود و خروج از مساجد
16. ایستاده زیارت خواندن
17. در وقت زیارت صدای خود را بلند نکردن
18. زیارت های ماثوره را خواندن
19. در وقت زیارت پشت به قبله و رو به حضرت بودن.[5]
20. به کنار ضریح رفتن و بوسیدن ضریح (به شرطی که ایجاد مزاحمت و آزار دیگران نباشد).[6]
21. خواندن حداقل نماز زیارت برای زیارت معصومین
22. تلاوت کردن قرآن در کنار ضریح و هدیه کردن آن به روح مقدس مزور بویژه سوره یس.[7]
23. در نظر گرفتن بستگان، دوستان در زیارت[8] و مناسب است بگوید السلام علیک یا مولای من «فلان بن فلان» و نام فرد مورد نظر را بگوید و سپس بگوید، اتَیتُک زائراً عندک فاشفع له عند ربک و اگر بگوید السلام علیک یا ولی الله من ابی و امّی و زوجتی و ولدی و جمیع اخوانی من المؤمنین کفایت می کند[9]
24. رعایت کردن حال دیگران، تنه نزدن، فشار نیاوردن و...
25. در اطراف و داخل حرم مطهر مراقب چشم و نگاه خود بودن.
26. به نیابت از امام عصر زیارت کردن.
27. در جمیع حالات زیارت، حضور قلب خود را حفظ نمودن.[10]
28. در حین فراغ از زیارت از امام معصوم شفاعت خواستن.[11]
29. از خداوند توفیق مجدّد زیارت خواستن.[12]
30. با خادمان حرم با احترام برخورد کرده و به تذکرات آنان توجه نمودن.[13]
31. لازم است زائر در مدت اقامت در مشاهد مشرّفه با تمام قدرت در اصلاح خویش تلاش کند و تصمیم بگیرد پس از مراجعت هرگز مرتکب گناه نشود.
پی نوشت ها
[1] - محاسن برقى، 88.
[2] - مرآت الکمال، ج 3، ص 198 عروة الوثقى، ج 1، فى الاغسال الفعلیه.
[3] - بحارالانوار، ج 97، ص 44.
[4] - وسائل الشیعه، ج 1، ص 304.
[5] - استقبال وجه المزور و استدبار القبله حال الزیارة، بحار 97، ص 134.
[6] - الوقوف على الضریح ملاصقاً له، همان، ص 134.
[7] - تلاوة شیى من القرآن عند الضریح و اهدائه الى المزور، بحار الانوار، ج 97، ص 132.
[8] - ویستحب لمن حَضَر مزاراً انْ یزور عن والدیه و احبّائه، همان، ص 134.
[9] - همان، ص 125.
[10] - احضار القلب فى جمیع احواله، بحارالانوار 97، ص 134.
[11] - و یدعوا سائلًا من الله تعالى بحقه و حق صاحب القبر انْ یَجْعَله من اهل شفاعته. بحارالانوار، ج 97، ص 134.
[12] - اللّهُم لا تجعل آخر العهد منّى لزیارتکم، بحارالانوار، ج 97، ص 134.
[13] - برگرفته از بحارالانوار، ج 97، ص 134. وسائل الشیعه، ج 10، ص 304، دروس الشرعیه فى الفقه الامامیه، ص 158.
