حاج شیخ عباس قمی {ره} چه کرد ؟؟؟
زندگی نامه حاج شیخ عباس قمی(ره)
محدث قمی در حدود سال 1294 ق. در شهر مقدس قم متولد شد و مقدمات علوم دینی را در این شهر گذراند.
در سال 1316 ق. برای تحصیل علم، روانه نجف اشرف گردید و تا سال 1318 که حج گزارد مقیم نجف بود، اما پس از سفر حج، به قم باز گشت.
در سال 1319 ق. مجددا از قم به نجف رفت و تا سال 1322 در آنجا بود.
سال 1322 ق. به قم بازگشت و تا سال 1329 مقیم قم بود و دوباره به حج مشرف شد و سپس به قم بازگشت.
درسال 1332 ق. به مشهد تشرف یافت و بیست و دو سال؛ یعنی تا سال 1354، در همین شهر بود.
در سال 1354 ق. بر اثر اوضاع پیش آمده در ایران ـ از جمله حوادث مسجد گوهرشاد و کشف حجاب و تبعید مرحوم آیة اللّه حاج آقا حسین قمی(رضوان اللّه علیه) به عراق و انس زیاد و حشر و نشر محدّث قمی با ایشان ـ راهی نجف اشرف شد و تا هنگام وفات؛ یعنی ذی حجه 1359 ق. ساکن نجف اشرف بود. در این مدت، بر اثر بیماری تنگی نفس و ناسازگاری هوای گرم نجف با ایشان، تابستانها به بعلبک مسافرت می کرد؛ اما در سال 1359 به دلیل رخداد جنگ جهانی دوم نتوانست به بعلبک برود و بر اثر بیماری در نجف اشرف درگذشت.
دوران کودکی و محیط پرورشی حاج شیخ عباس قمی«قسمت اول»
روابط خانوادگی و فضای زندگی حاج شیخ عباس قمی صاحب کتاب مفاتیح الجنان«قسمت دوم»
سفرهای حج محدث قمّی (نوّر اللّه مرقده)
حجت الاسلام حاج میرزا علی محدث زاده
زندگی علمی و اساتید
محدث قمی با ذهن و استعداد خارق العاده ای که داشت از عالمان و بزرگان عصر خود به خوبی استفاده نمود و اساتید متعددی را دید که از جمله آنها آیات عظام، حاج میرزا محمد ارباب، سید محمد کاظم یزدی، میرزا محمد تقی شیرازی، شیخ الشریعه اصفهانی، سید حسن صدر کاظمی و سید احمد طباطبایی که پدر همسرش بوده است. ولی خود بیشتر از همه نام محدث نوری را می برد که تحت تأثیر افکار وی قرار می گیرد و به خاطر مقامات فاضله و صفات برجسته و علم سرشار و فضل بسیار او همه جا سایه وار دنبال استاد بزرگوارش بوده است.
حاج شیخ عباس قمی، حدیث نجابت (1)
نگاهی به زندگی پربار صاحب مستدرک الوسائل
آثار گرانقدر
محدث قمی در طول زندگی پربار خود، تألیفات ارزنده ای تقدیم جهان اسلام نمود که به گفته نوه ایشان تألیفات شیخ عباس قمی حدوداً بیش از 100 عنوان می باشد، از جمله آثار ایشان عبارتند از: 1. مفاتیح الجنان 2. فواید الرضویه 3. بیت الاحزان 4. منازل الآخرة 5. سفینة البحار 6. منتهی الامال و کتاب های ارزشمند دیگری است. (امان شهریور و مهر ماه 1389، شماره 25)
در زمان حاج شیخ عباس قمی کتاب دعایی بوده به نام مفتاح الجنان که دعاهای مجعول داشته و باعث انحراف فکری و اباحه گری در جامعه می شده است. مرحوم شیخ عباس قمی در دو جا در مفاتیح الجنان به آن اشاره می کند. شیخ عباس فکر می کند من تا کی روی منبرها بروم و به مردم بگویم این کتاب را نخوانید، تا کی به مردم بگویم این مزخرفات باعث انحراف شما می شود، صدای من به کجا می رسد؟ بنابراین برای چاره کار می نشیند و کتاب شریف مفاتیح الجنان را می نویسد و عمداً اسمش را هم مشابه همان کتاب انتخاب می کند و پس از مدتی عملاً آن کتاب متروک می ماند تا جایی که انگار چنین کتابی نبوده و حالا بسیاری اصلاً نمی دانند که چنین کتابی هم وجود داشته است. البته بر حسب اعتبار مرحوم حاج شیخ عباس قمی و عظمت علمی و مقبولیت عامش، کتابش رواج پیدا می کند و آن کتاب از گردونه خارج می شود. (مقتل شناسی گفتاری مستند و علمی از استاد مهدی پیشوایی؛ افق حوزه هفتم آبانماه 1393 شماره 402)
تتمه المنتهی؛ مکتوبی دیگر از شیخ عباس قمی
الفوائد الرضویه فی احوال علماءالمذهب الجعفریه
نگاهی به معجم ها [سفینه البحار]
«سفینة البحار» بهترین کشتی برای صید گوهرهای بحارالانوار است
دمع السجوم ترجمه کتاب نفس المهموم
ویژگی های اخلاقی
در شرح حال محدث گران مایه، حاج شیخ عباس قمی آورده اند: وی در تمام دوره سال، در چهار فصل، حداقل یک ساعت قبل از طلوع فجر بیدار، و مشغول نماز و تهجد بود. به عبادت آخر شب و قبل از سپیده دم اهمیت زیاد می داد و معتقد بود که بهترین اعمال مستحبی، عبادت و تهجد است. فرزند بزرگش می گوید: «تا آنجا که من به خاطر دارم، بیداری آخر شب از او فوت نشد؛ حتی در سفرها این شیوه عملی می شد.» (علی دوانی، حاج شیخ عباس قمی؛ مرد تقوا و فضیلت، ص 61)
مرحوم حاج شیخ عبّاس قمی، مؤلّف «مفاتیح الجنان»، مردی زاهد و ساده زیست بود. از مال دنیا، هیچ نیندوخته بود. از این رو، پس از رحلتش، خانواده آن مرحوم، چیزی برای گذراندن زندگی نداشتند. لذا برخی از مؤمنین تهران، با هماهنگی هم، ماهانه ای برای خانواده آن مرحوم برقرار کردند. نقل کرده اند: روزی مرحوم حاج شیخ عبّاس، به یکی از کتاب فروشی های تهران آمد. ناشر کتابش وقتی او را شناخت، کمی به قیافه زاهدانه و بدون زرق و برق ایشان نگریست و به شوخی گفت: حاج شیخ! زود از مغازه من برو که اگر مردم بدانند شما نویسنده «مفاتیح الجنان» و «منتهی الآمال» هستی، دیگر این کتاب ها را نمی خرند! (لطیفه های فرهنگی در وصف کتاب و شیوه نویسندگی، شعبانعلی لامعی، قم: بلاغت، 1372، ص154)
حاج شیخ عباس قمی، حدیث نجابت (2)
حاج شیخ عباس قمی؛ اسوه ی اخلاص
در باغ خاطرات
مرحوم سلطان الواعظین شیرازی مؤلف شبهای پیشاور نقل می کند: در ایامی که مفاتیح الجنان تازه چاپ شده بود روزی در سرداب سامراء آن را در دست داشتم و می خواندم دیدم شیخی با قبای کرباس و عمامه کوچک نشسته و مشغول ذکر است شیخ از من پرسید: این کتاب از کیست؟
پاسخ دادم: از محدث قمی آقای شیخ عباس است و شروع کردم به تعریف کردن از آن.
شیخ گفت: اینقدر هم تعریف ندارد بیخود تعریف می کنی، من با ناراحتی گفتم: آقا برخیز و از اینجا برو و دیگر از این حرفها بر زبان نیاور، کسی که در کنار من نشسته بود دست زد به پهلویم و گفت: مؤدب باش ایشان خود محدث قمی هستند.
برخاستم بر آن شیخ روبوسی کردم و عذر خواستم و خم شدم که دستش را ببوسم ولی نگذاشت و خم شد دست مرا بوسید و فرمود: شما سید هستید. (منبع: مردان علم در میدان عمل / ج 8/ ص 152)
خاطراتی از حاج شیخ عباس قمی(ره)
دو داستان از مرحوم حاج شیخ عباس قمی(ره)
محدث قمی(ره) و مسلمان شدن ارمنی
دغدغه محدث قمی برای قیامت چه بود؟
بر بال اندیشه ها
[از وظایف شیعیان] صدقه دادن است به آنچه ممکن شود در هر وقت برای حفظ وجود مبارک امام عصر علیه السّلام، و چون هیچ نفسی عزیز و گرامی تر نیست و نباید هم باشد از وجود مقدّس امام عصر- علیه السّلام و ارواحنا فداه- بلکه محبوب تر از نفس خویش، که اگر چنین نباشد در ایمان ضعف و نقصان و در اعتقاد خلل و سستی است. چنانچه به اسانید معتبره از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم مروی است که فرمود: ایمان نیاورد احدی از شما تا آن که بوده باشم من و اهل بیت من محبوب تر نزد او از جان و فرزند و تمام مردم.
و چگونه چنین نباشد و حال آن که وجود و حیات و دین و عقل و صحّت و عافیت و سایر نعم ظاهریه و باطنیه تمام موجودات از پرتو آن وجود مقدّس و اوصیای او است- صلوات اللّه علیهم-، و چون ناموس عصر و مدار دهر و منیر آفتاب و ماه و صاحب این قصر و بارگاه و سبب آرامی زمین و سیر افلاک و رونق دنیا از سمک تا سماک حاضر در قلوب اخیار و غایب از مردمک اغیار در این اعصار حضرت حجّة بن الحسن- صلوات اللّه علیهما- است و جامه صحّت و عافیت اندازه قامت موزون آن نفس مقدّس و شایسته قدّ معتدل آن ذات اقدس است، پس بر تمامی خودپرستان که تمامی اهتمامشان در حفظ و حراست و سلامتی نفس خویش است چه رسد به آنان که جز آن وجود مقدّس کسی را لایق هستی و سزاوار عافیت و تندرستی ندانند لازم و متحتّم است که مقصود اولی و غرض اهم ایشان از چنگ زدن به دامان هر وسیله و سببی که برای بقاء صحّت و استجلاب عافیت و قضای حاجت و دفع بلیت مقرّر شده چون دعا و تضرّع و تصدّق و توسّل سلامتی و حفظ آن وجود مقدّس باشد. (منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل علیهم السلام(فارسی)، ج 3، ص: 2107)
دستور العملی از عالم متقی شیخ عباس قمی (قدس سره)
از نگاه دیگران
در این عصر و قرن در سپهر مجد و عظمت، ستاره ای تابناک و شخصیتی عالی مقام، آن سوابق را احیا نمود و عمر خود را در کسب حدیث و نشر احادیث و تألیف حدود شصت کتاب در ارتباط با مکتب اهل بیت علیهم السلام سپری نمود که تعدادی از آن ها مانند سفینة البحار و منتهی الآمال، منازل الآخره، مفاتیح الجنان، نفس المهموم و بیت الاحزان، مورد استفاده خواص و عوام در طول سالیان متمادی می باشند. این شخصیت بزرگ احیاگر علوم اهل البیت علیهم السلام، مرحوم رضوان جایگاه، ثقت المحدثین حاج شیخ عباس قمی اعلی الله مقامه می باشد. مقامات بلند معنوی این محدث عظیم الشأن از بیانات هم دوره، هم حجره و هم درس ایشان، علامه شهیر، مؤلف «موسوعه الذریعة»، شیخنا «شیخ آقا بزرگ تهرانی قدس سره در کتاب طبقات اعلام الشیعه، قسم 14، جزء 3/998، معلوم می شود که فرمود: او در دروس عالیه در نجف اشرف حضور یافت و به محدث عصر حاج میرزا حسین نوری، مؤلف مستدرک الوسائل پیوست و از او استفاده های بسیار نمود و همکاری داشت و از او به اجازه نایل شد. در حیات محدث نوری و بعد از ایشان بین من و او روابط برقرار بود. ما با هم در یکی از مدارس، هم حجره بودیم و در معاش و در حاجات حتی تهیه طعام شریک بودیم و در دروس بزرگان علما شرکت می کردیم. من او را در این مدت به خوبی شناختم، او را نمونه انسان کامل و مرد علم دیدم، بر صفاتی آراسته بود که او را، محبوب هر آن که او را می شناخت؛ می نمود، حسن الاخلاق و در نهایت تواضع و سلامت ذات و شرافت نفس بود، تقوی و پرهیزکاری را با فضایل خود عجین کرده بود و بسیار پارسا بود و زهد سرشار داشت. من به صحبت و معاشرت با او در مدت طولانی مأنوس بودم و روحم با روح او ممزوج بود «و کان دائم الاشتغال شدید الولع فی الکتابت والتدوین و البحث و التنقیب، لایصرفه عن ذلک شیءٌ و لایحول بینه و بین رغبته و اتجاهه الیه حائلٌ». پس از آن، اشاره به مواظبت او بر زیارت عتبات مقدسه و مدینه منوره و حج بیت الله می نماید و می گوید: چون مرحوم آیت الله حائری در قم اقامت گزید و حوزه تأسیس شد، مرحوم محدث قمی از أعوان و انصار او بود و در تأسیس حوزه سهیم شد و از بزرگ ترین مروّجین آیت الله حائری و مؤیدین فکر ایشان و همکار او به دست و زبان بود.
کنگره بزرگداشت محدث خبیر، حاج شیخ عباس قمی (ره)
مرحوم شیخ عباس قمی با تحول همراه بود
اخلاص در عمل؛ دلیل ماندگاری آثار محدث قمی
آثار شیخ عباس قمی جهان شمول است
محدث قمی در تبیین مکتب اهل بیت(ع) اهانتی به دیگر مذاهب نمی کرد
رشحاتی از قلم
ای دست هایت تکیه گاه دعاهای مستجاب؛ ای چشم هایت نوازشِ جاریِ احادیث! لبانت بوی شکوفه می دهد وقتی بهار را به شکفتن می خوانی.
فانوس راه های شک زده، اهتمام توست. دعاهای فراموش شده، بر مدار چشم هایت می گردند. آسمانی فراتر می خواهی تا در آن بال بزنی. تاریخ تو را از یاد نمی برد حتّی اگر این چشم ها...
گام هایت از سرزمین اجابت می آیند. جاده ها در هم می پیچند وقتی فانوس به دست در آن ها گام می گذاری. از لبانت اذکار مقدسه جاری است، آن چنان که از چشمانت حقایق نامکشوف و از دستان سرشارت، تسبیح سپیده دمان.
صدای مناجاتت آن قدر رساست که پژواک بی بدیلش را کوه ها نیز به نظاره می نشینند. چشم هایت را نبند، سنگلاخ جنون، پایمان را در خود فرو خواهد کشید.
مفاتیح الجنان ـ راز هزاره های انس ـ در دستان تو می تپد. تپش کور قلب هایمان را خوب می شنوی، شهر پشت پلک هایت نفس می زند، بگذار سیراب از دعا دست بر آسمان برآوریم، بگذار تا ابد خاطراتت جاودان بماند. گام بردار در این راهی که تا همیشه به خورشید ختم می شود، گام بردار در این هوای تازه ای که تو را تا ملکوت بال و پر می دهد.
ما هم چنان ایستاده ایم. دعا می خوانیم و صلوات می فرستیم، دریچه های مناجات باز است، هزار پنجره تو را تا آسمان همراهی می کند.
چشم هایت رستاخیز بنفشه های کبود است، نفست خنکای نسیم صبحگاه، شریانت آتشفشانی از کلمات، و دوستانت برزیگر دعا و مناجات.
می بینمت، در سجّاده نیایش، اوراد مقدّس می خوانی و اذکار فراموش شده قرن ها سرگردانی را زمزمه می کنی. فانوس انگشت هایت بر صفحات سوسو می زنند، ردّ گام هایت خورشید را تا زمین کشانده است، کلمات مقدس، تو را هیچ گاه از یاد نخواهند برد.
درگذشت محدث بزرگ حاج شیخ عباس قمی رحمه الله
در گذر ایام; درگذشت محدث گران قدر، شیخ عباس قمی
