چرا مشارکت در بسیج..؟؟
قبل از پیروزی انقلاب، وقتی حکومت نظامی اهالی شهر را عاصی کرده بود، جوان های ضد رژیم پهلوی سلاح های خود را در منزل یکی از مبارزان زن انقلابی پنهان می کردند؛ این زن در خفقان حکومت پهلوی یکی از پر خطر ترین اقدامات انقلابی مثل نگهداری از اسلحه و نوشتن مقالات تیز علیه پهلوی را انجام می داد. حالا فکرش را بکنید که انقلاب پیروز شده و امام فرمان تشکیل بسیج را داده بود. خانه زن مبارز پرشده بود از انواع سلاح های کلت، نارنجک و هر آنچه می شد با کمک آنها بسیجیان داوطلب را آماده رزم کرد؛ البته این تنها بخشی از فعالیت «نرجس عطار نژاد» بود.
خانه اش و پایگاه بسیج
«نرجس عطار نژاد» ملقب به خانم کاشانی از همان روز اول که فرمان تشکیل بسیج را از امام (ره) شنید به عنوان فرمانده بسیج خواهران در شهرری به میدان آمد. حتی وقتی هنوز پایگاهی برای بسیج مشخص نشده بود، او خانه اش را در اختیار بسیجی های داوطلب قرارداد تا کلاس های آموزش نظامی، رزمی و عقیدتی در خانه او برگزار شود. خانم کاشانی را در همان خانه و در طبقه دوم ملاقات می کنیم؛ جایی که مدت ها محل تمرین نظامی و رزمی خواهران بسیجی بوده و حالا با عکس های پسر شهیدش «منصور کاشانی» مزین شده است. به هر جای اتاق که نگاه می کنی خاطرات منصور زنده می شود. این اتاق سال ها شاهد توان بی اندازه این مادر بوده است؛ گواه آن، عکس هایی است که بر طاقچه نشسته اند. در عکسی او وارد قبر شهیدش شده و برای آخرین بار در گوش پسرش نجوای مادرانه می کند.
همه خانواده یک بسیجی
حالا که بیش از نیم قرن از مبارزه سیاسی او گذشته باز هم محکم و استوار در خانه اش به منبر می نشیند. مستمعان او جمعی از خانم های حوزوی و بسیجیان دوره های قبل هستند که حالا عروس ها و دخترهای شان را پای صحبت رفیق دیرین و معلم دین و زندگی شان آورده اند. با اینکه بیش از ۷۰ سال از زندگی اش می گذرد همچنان کلاس هایش را با اشتیاق و پر جاذبه اداره می کند. وقتی در جمع مستمعانش از او می پرسم، چطور با خانواده و داشتن ۴ فرزند قد و نیم قد توانستی در صف زنان مبارز باقی بمانی؟ فقط یک جمله می گوید: «همه خانواده ما بسیجی بودند.» و ادامه می دهد: «ما همه در یک صف حرکت می کردیم، به همین دلیل همیشه کنار هم بودیم. همسرم بهترین مشوقم بود. حتی پسرهایم نیز در خانه داری به من کمک می کردند. بچه تر که بودند مرتب به مسجد می رفتند. نوجوان که شدند بیشتر وقت شان را در جبهه بودند. حتی زمانی پیش آمد که هم زمان همه با هم در یک جبهه در کرمانشاه بودیم.» انگار مستمعان جلسه خانم کاشانی بیشتر از یک خبرنگار مجذوب گوش دادن و یادداشت برداری از خاطرات او هستند. جوان های حاضر در خانه او همه گفته های خانم کاشانی را درس زندگی می دانند.
رزمایش زنان در کوه های بی بی شهربانو
کاشانی به روزهای اول انقلاب برمی گردد و می گوید: «آقای جان بزرگی فرمانده بسیج شهرری بود. من و چند نفر از خواهران به او کمک می کردیم که بسیج خواهران را راه اندازی کنیم. به قدری داوطلب زیاد بود که حتی نیروهای آموزشی فرصت تدریس نداشتند. به کمک آقای جان بزرگی تلاش کردیم از نیروهایی که قبلاً آموزش دیده اند کمک بگیریم تا همه را جذب کنیم. یادش به خیر، سر سال نشده آموزش های رزمی را برای خواهران در کوه های بی بی شهربانو شروع کردیم؛ به قدری نیروهای بسیجی زبده و آب دیده شده بودند که گردان رزمی «فاطمه الزهرا (س)» مختص به خواهران تشکیل شد. فرماندهی این گردان را بر عهده گرفتم. در بین این بسیجیان آموزش دیده زنان تیرانداز حرفه ای آماده رزم بودند.
فرمانده گردان رزمی
خانم کاشانی از قدرت و استقامت زنان بسیجی یاد می کند که چنان با ایمان و قدرت قدم برمی داشتند که خانواده را نیز با خود همراه می کردند و ادامه می دهد: «وقتی گردان فاطمه الزهرا (س) قدرت گرفت تصمیم گرفتیم با کمک خواهران داوطلب برای کمک به خانواده های روستایی در گیلان غرب عازم جبهه شویم. با مأموریت برقراری دوستی شیعه و سنی وارد روستاها شدیم. چنان خفقانی در روستاها دیده می شد که حتی هیچ کدام از زن های روستا حاضر نبودند جواب سلام ما را بدهند. به قدری منافق ها در بین آنها نفوذ کرده بودند که وحشت می کردند با اشخاص ناشناس صحبت کنند. یک شب خانمی دست و پا شکسته که فارسی حرف می زد، خودش را به ما رساند و با ترس و لرز گفت: «منافقین ما را تهدید کرده اند که با شما صحبت نکنیم و الّا جان و مال مان به خطر می افتد.» هر چند نتوانستیم با آنها دوست شویم؛ اما توانستیم چرخ خیاطی و پارچه در اختیارشان قرار دهیم تا بتوانند کار کنند و خودکفا شوند بیشتر مردهای آنها در بحبوحه انقلاب به دست منافقان کشته شده بودند.»
مادر باشی و مبارز
«عطاری» خواهر خانم کاشانی که در جمع نشسته است می گوید: «مبارزه سیاسی خواهرم به سال ها پیش برمی گردد، به سال های قبل از پیروزی انقلاب. او از سال ۱۳۴۲ به صورت رسمی مبارزه خود را با حکومت پهلوی آغاز کرد؛ اما به لطف تیز هوشی خودش و حمایت های همسرش «آقای کاشانی» هیچ وقت شناسایی نشد. حتی یک بار که ساواک منزل آنها را شناسایی کرد، وقتی به خانه آنها وارد شدند، با دیدن زنی که سه فرزند قد و نیم قد دارد، فکرش را هم نکردند که ممکن است زن این خانه توانسته باشد، مبارزه تبلیغاتی را علیه رژیم پهلوی در شهرری راه انداخته باشد. بنابراین حاج محمود کاشانی را دستگیر کردند و همه خانواده چند هفته ای از او بی خبر ماندند.»
امانت دار اسلحه
عطاری می گوید: «خواهر ما از همان ابتدا شجاعتش را نشان داد؛ چه آن موقع که هنوز انقلاب نشده بود و اسلحه مبارزان علیه رژیم پهلوی را در خانه نگه داری می کرد، چه وقتی که بسیجی های محله اسلحه شان را در خانه او امانت می گذاشتند تا نفر بعدی بیاید و اسلحه را از خانه آنها بگیرد. هر چند ما از کارهای دیگر خواهرمان با خبر نبودیم. برای اینکه ما به اضطراب نیافتیم همه فعالیت هایش را برای ما تعریف نمی کرد. او در محضر بزرگانی مثل آیت‌الله گلپایگانی، آیت‌الله امامی کاشانی، آیت‌الله حق شناس، آیت‌الله مهدوی کنی و آیت‌الله خوشوقت تحصیل علم کرده است و در تمام این مدت به شاگردانش دروس حوزوی را آموزش می دهد.»
راز سر به مهر
حرف ها که به اینجا می رسد، خانم کاشانی از راز سر به مهری که تا به حال در جمع آن را بازگو نکرده می گوید: «تازه نماز جمعه در شهرها جان گرفته بود و قرار بود که نماز جمعه در حرم حضرت عبدالعظیم (ع) نیز برگزار شود و یکی از وظایف ما به عنوان بسیج شهرری برپایی هر چه بهتر نماز جمعه بود. یک دوره شایع شد که منافقان در جمع نماز گزاران حاضر می شوند و ممکن است اقدام به انفجار کنند. ما هم با عنوان بسیجی در ورودی حرم حضرت عبدالعظیم (ع) حاضر شدیم و کیف ها را بازدید می کردیم. از قضا یکی از خانم های بسیجی داشت کیف خانمی را بازدید می کرد که نوزادی را در آغوش داشت. همکارم متوجه رفتار مشکوک زن شد. سرش را به من نزدیک کرد و گفت: «وقتی داشتم کیفش را بازدید می کردم نوزادش را از او گرفتم، نوزاد سنگین تر از حد نرمال است.» به زن نوزاد در بغل، برای بازرسی ایست دوباره دادیم، و زن حسابی کولی بازی در آورد. همین رفتارش بیشتر کنجکاوی ما را برانگیخت. بعد از اینکه به زور متوسل شدم و قنداق نوزاد را باز کردم، چندین نارنجک در قنداق جاسازی شده بود. خدا رو شکر آن روز همه چیز به خیر گذشت. نیروهای بسیجی خواهران در ورودی بارگاه حضرت عبدالعظیم (ع) بارها شاهد این اتفاق ها بودند و این یکی از مواردی بود که هیچ گاه از یادم نمی رود.»
بسیجی هایی که درو می کردند
کاشانی می گوید: «فعالیت های داوطلبانه بسیجان با توجه به نیاز جامعه ابعاد متفاوتی داشت؛ مثلاً آن روزها که قصه ارباب رعیتی به پایان رسیده بود و کشاورزان روی زمین های کشاورزی خودشان کار می کردند. چند سالی با نبود کارگر محصولات کشاورزی روی زمین می ماند. در یک اقدام خود جوش زنان و مردان بسیجی حاضر می شدند به کمک کشاورزان بروند و به برداشت محصول آنها کمک کنند، بدون اینکه چشم داشتی به محصول آنها داشته باشند. نیروهای بسیجی همیشه داوطلب و از جان گذشته وارد میدان می شدند.» کاشانی همچنان یک بسیجی فعال است و علاوه بر برگزاری کلاس های درس زندگی و حوزوی، در بین خیران نیز حضور دارد و بانی خیر برای باز کردن گره از زندگی افراد می شود هر چند خودش به این وجه از زندگی‌اش هیچ اشاره ای نمی کند.
