امام سجاد علیه السّلام چه حقوقی را به ما سفارش نموده؟؟؟؟؟

امام زین العابدین علیه السّلام فرمودند:
بدان خدایت رحمت کند که خدا را بر تو حقوقى است که تو را در هر جنبش و آرامش و هر جا باشى فرا گرفته ‏اند، و در هر اندامى بچرخانى و هر ابزارى بگردانى، بعضى از حقوق بر بعضى بزرگترند بزرگترین حقوقى که خدا بر تو واجب کرده حق او است تبارک و تعالى که آن پایه همه حقوق است و همه از آن بازگرفته شوند، آنگاه واجب نموده براى تو بر عهده تو از سر تا قدمت با اعضاى مختلفت حقوقی را براى دیده ‏ات بر تو حقى است و براى گوشت بر تو حقى است زبانت بتو حق دارد و دستت بتو حق دارد و پایت بتو حق دارد و شکمت بتو حق دارد و فرجت بتو حق دارد، این هفت عضو تو است که با آنها کار کنى.
سپس خدا عز و جل حقى هم براى هر کار تو بر تو قرار داده، نمازت بر تو حقى دارد و روزه ‏ات بر تو حقى دارد و زکاتت بر تو حقى دارد و قربانیت بر تو حقى دارد و کارهایت بر تو حقى دارند.
سپس دائره حق از تو بدیگران رسد که بر تو حق واجب دارند، و واجب‏ترین همه این حقوق بر تو حق پیشوایان تو است و سپس حقوق رعیتت و سپس حقوق خویشانت. اینها حقوقى است و حقوقى هم از آنها منشعب گردد، و حق پیشوایان که بر تو است سه گونه است واجب‏ترشان حق سلطانست که تدبیر کار تو بدست اوست سپس حق آموزگار و سپس حق آقائى که مالک تو است، هر تدبیرکننده و سرپرستى پیشوا است حقوق زیر دست هم بر سه گونه است حق زیر دست حکومت تو و سپس حق شاگرد و دانشجوى تو زیرا نادان زیر دست و رعیت دانا است، و حق زیر دستى که صاحب اختیار او هستى مانند زوجه و مملوک و حقوق خویشان فراوانست و پیوسته باندازه پیوست رحم در خویشى، واجبتر همه بر تو حق مادر تو است و سپس حق پدر تو و سپس حق فرزندانت، سپس حق برادرت، سپس بترتیب هر خویشى که نزدیکتر است، سپس حق آزادکننده و ولی نعمت تو، سپس حق آزادشده ‏ات که ولی نعمت اوئى، سپس حق هر که بتو احسان کرده، سپس حق اذان گوى نمازت، سپس حق پیشنمازت، سپس حق همنشین تو، سپس حق همسایه ‏ات، سپس حق شریکت سپس حق مالت، سپس حق بدهکارت، سپس حق بستانکارت، سپس حق رفیق معاشرت، سپس حق مدعى بر تو، سپس حق کسى که باو ادعا دارى، سپس حق مشورت کن با تو، سپس حق آنکه با او مشورت کنى‏
سپس حق اندرزجویت، سپس حق بزرگتر از تو، سپس حق خردسال‏تر از تو، سپس حق سائل از تو، سپس حق کسى که از او سؤال کنى، سپس حق کسى که بتو بدى کرده بگفته یا کرده یا بشادى کردن بر علیه تو بگفتار یا کردار بتعمد یا غیر تعمد، سپس حق همه همکیشانت، سپس حق کفار ذمى، سپس حقوقى که در تغییر احوال و باسباب پدید آیند، خوشا بر کسى که خدایش یارى دهد تا هر حقى بر او واجب کرده اداء کند و او را توفیق دهد و نگهدارد.
 1- اما حق بزرگتر خدا اینست که او را بپرستى و چیزى را شریکش ندانى، و چون از روى اخلاص این کار را کردى خدا در عهده گرفته که کار دنیا و آخرت تو را کفایت کند و آنچه از آن بخواهى برایت نگهدارد.

2- حق خودت بر تو اینست که کاملا او را در طاعت خدا بگمارى، بزبانت حقش را بپردازى و بگوشت حقش را بپردازى و بچشمت حقش را بپردازى و بدست خود حقش را بپردازى و بپایت حقش را بپردازى و حق شکمت را بپردازى و حق فرجت را بپردازى، و از خدا در این کار یارى جوئى.
 3- حق زبانت اینست که آن را از دشنام ارجمندتر بدانى و بسخن خوب عادتش بدهى و مؤدبش دارى و آن را در کام دارى مگر در محل حاجت و براى سود دین و دنیا و آن را از پر گوئى و یاوه ‏سرائى کم فائده که ایمنى از زیانش نیست و در آمدش کم است معاف دارى، زبان گواه خرد و دلیل بر آن شمرده شود و آراستگى مرد بزیور عقل خوش‏زبانى او است، و هیچ جنبش و توانائى نیست جز باو.
 حق گوش پاک داشتن او است از اینکه راه دلت باشد مگر براى خبر 4- خوبى که در دلت خیر پدید کند یا خلق کریمت نصیب کند زیرا گوش دروازه دل است هر نوع معنى خوب یا بدى را بآن میرساند.و لا قوة الا باللَّه العلى العظیم.
 5- و اما حق چشمت اینست که از هر چه روا نیست آن را بپوشانى و مبتذلش نسازى مگر براى محل عبرت آورى که از آن بینا شوى یا دانشى بدست آورى زیرا دیده وسیله عبرتست

ادامه دارد................