«عبادت صحیح» از دیدگاه امام علی(ع)

امام علی(ع) با اشاره به عبادات بی روح می فرماید: «چه بسیار روزه دارانی که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای نمی برند»، در واقع این سخن امام برگرفته از قرآن است که می فرماید: «پیوسته عمل کرده و خسته شده اند»، زیرا نه معرفت کافی برای عمل داشتند نه شرایط آن را رعایت کردند، در واقع عبادات، ظاهری دارد و باطنی، ظاهر عبادت افعالی ظاهری است، اما باطن آن فلسفه تربیتی آن است. مثلاً در نماز اگر حضور قلب نباشد، اذکار و افعال نتایجی چون تربیت روح و نهی از فحشا را ندارد.

روش برخورد با فتنه ها

قَالَ علیه‌السلام کُنْ فِی اَلْفِتْنَةِ کَابْنِ اَللَّبُونِ لاَ ظَهْرٌ فَیُرْکَبَ وَ لاَ ضَرْعٌ فَیُحْلَبَ

حکمت 1 روش برخورد با فتنه‌ها (اخلاقى،سیاسى) درود خدا بر او،فرمود:در فتنه‌ها،چونان شتر دو ساله باش،نه پشتى دارد که سوارى دهد،و نه پستانى تا او را بدوشند

آرزوی باطل

امیر مؤمنان علی (ع) همراه کمیل، نیمه های شب از خانه بیرون آمدند. هنگام عبور شنیدند شخصی با صدای پراندوه در دل شب، قرآن می خواند تا به این آیه رسید: «امن هو قانت اناء اللیل ساجدا و قائما یحذر الاخره و یرجوا رحمه ربه»: آیا کسی که در دل شب به طاعت خدا و سجده و قیام بسر برد و از آخرت، هراسناک و به رحمت حق امیدوار باشد، با کسی که در کفر و گناه است یکسان است؟ (زمر -9).

چند توصیه امام علی(ع) در نامه‌ای به امام حسن(ع)

پس جایگاه آینده را آباد کن، آخرت را به دنیا مفروش، و آنچه نمی دانی مگو، و آنچه بر تو لازم نیست بر زبان نیاور، و در جادّه ای که از گمراهی آن می ترسی قدم مگذار، زیرا خودداری به هنگام سرگردانی و گمراهی، بهتر از سقوط در تباهی هاست.

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در نامه به مالک اشتر

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در نامه معروف به مالک اشتر فرمود: وَ اِیّاکَ وَ الاِعجابَ بِنَفسِک وَ الثِّقَة بِما یُعجِبُکَ مِنها وَ حُبَّ الاِطراء. یعنی از سه چیز کناره بگیر و برحذر باش. یکی خودپسندی، یکی اعتماد غرورآمیز به نقاط قوت خود و دیگری هم علاقه به مدح و ستایش زیاد دیگران.

در سوره مبارکه بیّنه، خدای متعال به انسان دستور داده است که دین خود را خالص گرداند که اگر انسان موفق به این مُهم شود، به بیان سوره مبارکه حِجر، شیطان قادر به رسوخ و نفوذ در خالص‌شدگان نخواهد بود. مردم در این زمینه به 4 دسته تقسیم می‌شوند.
 

رهنمودهای حاصل از عهدنامه مالک اشتر برای تنظیم خط مشی ارتباطی حکومت ها با شهروندان

اندیشمندان تأکید دارند و مطالعات متعدد نیز نشان داده است که حکومت ها برای برقراری تـعامل بین عناصر سازندۀ هـر سـاختار سیاسی-که قانون،مقامات و مردم را شامل می شود-نیازمند و موظف به تهیه و تنظیم خطمشی های ارتباطی اند.در این راستا،بررسی فرمان حضرت امام علی علیه السلام به مالک اشتر،با روش تحقیق اسنادی و در چهارچوب زبان و ادبیات علوم ارتباطات اجـتماعی،بیانگر این مهم است که آن حضرت به نوعی تإکید دارند که هیچ حکومتی نمی تواند بدون ارتباط با شهروندان خود عمل کند و باید بین حکومت(حاکم،نهادها و دستگاه های حکومتی) با مردم و برعکس،جریان مداوم اطـلاعات،دسـتور العمل ها،عقاید و... برقرار باشد.در این حوزه می توان در بخش هایی از محتوای عهدنامۀ مالک اشتر، رهیافت هایی برای تمامی جوامع بشری مشاهده کرد، از جمله: توجه و احترام یکسان به تمامی شهروندان،مشخص کردن گروه های اجتماعی که شهروندان به آنـها تـعلق دارند و فراهم سازی امکان تعامل بین حکومت با قشرهای مختلف جامعه، فراهم کردن فرصت هایی برای برقراری ارتباط مستقیم،مباحثه و گفت وگوی عموم شهروندان با بالاترین مقامات حکومتی، فراهم کردن زمینه های برای دسترسی گـروه های اجـتماعی ضعیف تر به مراکز قدرت و نیز انتقال نیازهای آنان به حکومت، بدون آنکه این طبقه از شهروندان در بیان تقاضاها و انتظارات خود پیش قدم باشند،و فراهم کردن فرصت های متنوع ارتباطی برای بیان انتقادها و ارائۀ نظرات شهروندان و یا گروه های اجتماعی به مقامات حکومتی.

چهار چیز از من یاد گیر و چهار چیز را به خاطر بسپار !

 آقا امیر المومنین علیه السلام به فرزندش امام حسن علیه السلام فرمود:

پسرم ! چهار چیز از من یاد گیر : همانا ارزشمند ترین بی نیازی عقل است، و بزرگ ترین فقر بی خردی اسـت، و تـرسـناک تــرین تـنــهایی خــود پـــسنـدی اســت، و گـرامـی ترین ارزش خانوادگی، اخلاق نیکوست. وچهار چیز را بخاطر بسپار که تا به آنها عمل می کنی زیان نبینی:

شناخت خداوند درخطبه یک امیرالمؤمنین علیه السّلام

ترجمه خطبۀ 1 (امام علیه السّلام در این سخنرانى از آفرینش آسمان و زمین و آفرینش انسان یاد مى‌کند) عجز انسان از شناخت ذات خدا سپاس خداوندى را که سخنوران از ستودن او عاجزند

و حسابگران از شمارش نعمت‌هاى او ناتوان

و تلاشگران از اداى حق او درمانده‌اند

خدایى که افکار ژرف اندیش،ذات او را درک نمى‌کنند

خیانت خواص، سستی عوام!

بخش عظیمى از مردمِ شرکت کننده در خیزش علیه عثمان (بویژه شمارى از نقش آفرینان آن حرکت، مانند طلحه و زبیر)، در پى باز گرداندن جامعه به سیره و سنّت نبوى نبودند. آنان، براى حاکمیت یافتن ارزش هاى اصیل اسلامى، شمشیر نمى زدند.

ایّام کوتاه حکومت على علیه السلام، جلوه زیباترین چهره حکومتِ استوار بر ارزش هاى انسانى بوده است. شیوه حکومت او نه تنها براى انسان هاى معتقد به ارزش هاى انسانى اسلام ، جاذبه آفرین بود، که انسان هاى بى اعتماد به این ارزش ها نیز مجذوب آن بودند.

ویژگیهای افراد عاقل از دیدگاه امام علی(ع)

بنا بر دیدگاه امیرالمؤمنین امام علی (علیه السلام) هر انسانی بنا بر نگرش، رویکرد و اعمالی که در زندگی از او سر می زند، در زمره یکی از سه گروهِ افرادِ عاقل، احمق و فاجر قرار می گیرد، اما هر یک از این گروه ها دارای ویژگی هایی می باشند.