چرا در یادگیری احکام کوتاهی می کنیم؟؟؟؟ 2

آمادگى در احکام‏

یکى از مسائل شرعى که در موضوعات مختلف مطرح شده است موضوع آمادگى است. در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره مى ‏شود:
۱. اگر نزدیک وقت نماز به قصد مهیّا شدن براى نماز وضو بگیرد اشکال ندارد.[۱۷]
۲. آمادگى براى تکلیف با عبادات تمرینى براى کودکان.
۳. آمادگى براى شرکت در نماز جماعت.
۴. آمادگى براى روزه دارى ماه رمضان.
۵. مستحب است انسان همیشه براى مرگ آمادگى داشته باشد.[۱۸]

سه نکته درباره راستگویى‏

۱. راستگویى یکى از صفات برجسته مؤمنان است.[۱۹]
۲. راستگویى در صورتى که موجب فتنه و فساد گردد جایز نیست.[۲۰]
۳. گفتار مسلمان را باید همچون رفتار او حمل صدق و راستى نمود مگر آن که خلاف آن ثابت شود.[۲۱]

انجام وظایف دیگران‏

به صورت طبیعى هر کس باید وظایف شرعى واجب خود را انجام دهد[۲۲] و دیگران نمى ‏توانند به جاى او انجام دهند. اما در چند صورت مانعى ندارد:
۱. قضاى نماز و روزه پدر توسط پسر بزرگ تر بعد از وفات.[۲۳]
۲. اجیرگرفتن براى نمازها و روزه ‏هاى میت (نماز استیجارى یا تبرعى).[۲۴]
۳. اجیر گرفتن براى انجام حج واجب کسى که توان شرکت در مراسم حج را ندارد.

چهار نکته درباره حیوانات حرام گوشت‏

۱. خوردن و خوراندن گوشت حیوانات حرام گوشت حرام است.
۲. ادرار و مدفوع حیوانات حرام گوشتى که خون جهنده دارند نجس است.[۲۵]
۳. تا حیوانات حرام گوشت زنده هستند بدنشان پاک است‏[۲۶] ولى با مردنشان نجس مى ‏شود.[۲۷]
۴. در نماز نباید اجزاى حیوانات حرام گوشت بر بدن و لباس نمازگزار باشد.[۲۸]

معیار عرف‏

معیار بسیارى از مسائل فقهى عرف است.[۲۹] در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره مى ‏شود:
۱. هر موسیقى از نظر عرف لهوى و مطرب و مناسب با مجالس عیش و نوش باشد حرام است.[۳۰]
۲. هر کارى که عرفاً اهانت و بى احترامى به قرآن محسوب شود حرام است.
۳. قصد ماندن همیشگى و ماندن مقدارى از زمان ‏که عرفاً صدق وطن کند.[۳۱]
۴. ملاک در کثیرالشک عرف است.[۳۲]
۵. معیار خارج شدن از حالت کثیر الشک در نماز عرف است.[۳۳]
۶. بازى با هر چیزى که عرف آن را از آلات قمار مى ‏داند حرام است.[۳۴]
۷. معیار ضرر داشتن در احکام عرف است.[۳۵]
۸. هر عملى را که عرفاً به آن رقص گویند براى غیر همسر جایز نیست.[۳۶]
۹. معیار حداقل ریش صدق عرفى است.[۳۷]
۱۰. محلى را که انسان به عنوان وطن جدید انتخاب مى ‏کند به صرف نیت حکم وطن را پیدا نمى ‏کند بلکه باید مدتى بماند تا عرفاً صدق کند آن محل وطن اوست.[۳۸]

[۱۲] توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص ۶۰۵، م ۲۶۳۶؛ فرهنگ فقه، ج ۴، ص ۴۸۵.

[۱۳] فرهنگ فقه، ج ۳، ص ۵۲۳.

[۱۴] تحریرالوسیله، ج ۱، ص ۱۷۸.

[۱۵] عروة الوثقى، ج ۱، ص ۵۴۸.

[۱۶] فرهنگ فقه، ج ۳، ص ۵۲۴.

[۱۷] توضیح المسائل مراجع، ج ۱، م ۳۲۰؛ عروة الوثقى، ج ۱، ص ۱۹۳.

[۱۸] فرهنگ فقه، ج ۱، ص ۱۴۳.

[۱۹] فرهنگ فقه، ج ۴، ص ۳۲.

[۲۰] فرهنگ فقه، ج ۴، ص ۳۲.

[۲۱] فرهنگ فقه، ج ۴، ص ۳۲.

[۲۲] توضیح المسائل مراجع، ج ۱، م ۱۳۸۶.

[۲۳] توضیح المسائل مراجع، ج ۱، م ۱۳۹۰ و ۱۳۹۷.

[۲۴] تحریرالوسیله، ج ۱، القول فى صلاة الاستیجار، م ۱.

[۲۵] توضیح المسائل مراجع، ج ۱، ص ۷۵، م ۸۴.

[۲۶] به جز سگ و خوک که نجس العین مى‏باشند.

[۲۷] توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص ۵۰۱، م ۲۵۸۹.

[۲۸] همان، ج ۱، ص ۴۸۲، م ۸۲۴.

[۲۹] درآمدى بر عرف، سید على جبار گلباغى، ماسوله، دفتر تبلیغات قم؛ مجله فقه، ش ۱، ص ۲۵، پائیز ۷۳؛ مبادى فقهى و اصولى عرف، ص ۲۱۹.

[۳۰] اجوبة الاستفتائات، ج ۲، ص ۱۹، س ۴۱ و ۴۳؛ استفتائات امام، ج ۲، س ۳۱.

[۳۱] جامع المسائل فاضل، ج ۲، ص ۱۴۱.

[۳۲] عروة الوثقى، ج ۲، ص ۵۲، م المراجع فى کثرة الشک.

[۳۳] استفتائات جدید مکارم، ج ۲، ص ۱۱۰، س ۲۷۶.

[۳۴] اجوبة الاستفتائات، ج ۲، ص ۱۶، س ۳۰.

[۳۵] همان، ص ۱۳۳، س ۳۷۶.

[۳۶] مسائل جدید، آیه‏ا ... مکارم، ج ۱، ص ۲۰۴.

[۳۷] اجوبه الاستفتائات، ج ۲، س ۳۲۵، ص ۱۱۵.

[۳۸] جامع المسائل فاضل، ج ۲، ص ۱۴۱. محمود اکبری