سه شنبه, ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۷:۰۱ ق.ظ
لطفا راهکارهای افزایش ایمان و توکل به خداوند را توضیح دهید.
پاسخ
برای تقویت توکل، ایمان به شش اصل زیر، لازم است: 1. ایمان به خدا: باید ایمان داشت که خداوند کریم از رگهای گردنمان به ما نزدیکتر است، به ما لطف و توجه ویژه دارد و لحظهای ما را به خود وا نمیگذارد. 2. باور داشتن به حکمت و مصلحت خداوند: باید بر این باور باشیم که خداوند، حکیم است و صلاح ما را بهتر از خودمان میداند. 3. باور داشتن به قدرت و نظارت خداوند: اعتقاد به قدرت خداوند و باورداشتن به این که خداوند، ناظر همه رخدادها و اتفاقها میباشد و هیچ کاری بدون اذن و مشیت او انجام نمیشود و او توان برآوردن همـه نیازها و خواستههای ما را دارد. 4. باور داشتن به پاسخگویی و اجابت خداوند: اعتقاد به این که خداوند به خواستها و دعاهای ما پاسخ میدهد و دعاهای ما را مستجاب میکند و اگر او را در سختی بخوانیم، ما را بیپاسخ نخواهد گذاشت. 5. تلاش برای رسیدن به هدف: تلاش و کوشش خستگیناپذیر در راه رسیدن به هدف نیز یکی از ارکان توکل به خداوند است. کسی که بر خدا توکل میکند، با نگرش مثبتی که به نتیجه عمل خود دارد، با کوشش خستگی ناپذیر، در راستای هدف خود تلاش میکند و این کوشش، برخاسته از تکیهگاه استواری است که در آن هیچگونه شکستی را نمیتوان تصور کرد. 6. واگذاری کارها به خداوند: سپردن بار زندگی به خداوند، به انسان کمک میکند که دشواریها را آسانتر پشت سر بگذارد و زیر بار سختیها و دشواریها خم نشود. موفقیت ما در به کارگیری این راهبرد مؤثر (توکل به خداوند)، بستگی به میزان استواری ایمان، باور و عمل صادقانه ما به شش اصل بالا دارد. این ایمان، در روزهای آغازین زندگی، از زمانی که فرد، تجربههای دلبستگی به والدین خود را به دست میآورد، شکل میگیرد و رفتهرفته با رشد معنویت در مراحل مختلف زندگی، تقویت میشود. برای تقویت بنیان ایمان دو راه اساسی وجود دارد : الف) راه تفکر : توجه به امور زیر مفید است: 1- توجه به اینکه خداوند حکیم که بیشتر از هر کس به نیاز های بشر آگاه است، بهترین برنامه را برای سعادت انسان در اختیار او قرار داده و این برنامه تنها راه رسیدن به کمال و خوشبختی و آرامش هم در این دنیا و هم در زندگی اخروی است. 2- توجه به ناظر بودن خدا همیشه و در همه حال بر اعمال ونیات ما « هو اقرب الیکم من حبل الورید ؛ او از رگ گردن به شما نزدیکتر است » ، « ألم یعلم بان الله یری ، آیا ‹گنهکار› نمیداند که خدا میبیند » ، « أیحسب ان لم یره احد ، آیا میپنداردکسی او را نمیبیند. توجه به اینکه هر لحظه ، حتی در همان لحظه گناه ممکن است مرگ فرا رسد و در آن حال خدا را ملاقات کند. 3- تلاوت روزانه ی آیات و روایات بیم دهنده از آثار گناه و سختی های برزخ و روز قیامت ، و تدبر در آن. 4- مطالعه کتب مربوط به قبر و قیامت و انذار دهنده در این زمینه معاد*/شهید دستغیب -سرای دیگر* /شهید دستغیب - منازل الاخرة ( داستانهایی از سفر آخرت) * /محدث قمی (حاج شیخ عباس قمی)( این کتاب به صورت الکترونیکی در کتابخانه تبیان وجود دارد) - بازگشت به خدا/ على اکبر ناصرى 5- دعا . از خدا بخواهید شما را در طاعت و بندگی خودش یاری کند. 6- انس با مسجد و مجالس مذهبی و دوستان خوب. شرکت در مراسم نماز جماعت و دعا به طور مداوم و نیز استفاده از برنامه های معارفی مانند برنامه ی سمت خدا 7- اجتناب و دوری از زمینه های گناه و فراهم کردن شرایط اجتناب از گناه، مانند ازدواج برای کسی که به گناهان مربوط به غریزه جنسی گرفتار است. 8- توجه به آثار منفی گناه که هم زندگی دنیوی ما را خراب می کند و هم در آخرت موجب عذاب می شود. و توجه به این امر که سعادت انسان فقط در پرتو تقوا تأمین می شود. ب-راه دل: از راه بندگی خداوند ، با انجام واجبات و ترک محرمات و آراستن نفس به صفات عالیه اخلاقی و زدودن صفات پست و رذیله (در این زمینه از کتاب جامع السعادات/مرحوم نراقی/ترجمه:کلیات اخلاق اسلامی مفید است) قر آن کریم میفرماید :« ان الذین جاهدو فینا لنهدینهم سبلنا کسانی که در راه ما تلاش کنند راههای هدایت را به آنان نشان خواهیم داد »، و نیز می فرماید ان الذین قالو ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکه کسانی که گفتند پروردگار ما الله است و در این راه استقامت ورزیدند ملائکه ی الهی بر آنان نازل خواهد شد. و در کلمات معصومین آمده : (من اخلص لله اربعین یوما انبت الله الحکمة فی قلبه و یجری من قلبه علی لسانه و جوارحه ؛ کسی که چهل روز تمام کارهایش فقط و فقط برای خدا باشد خداوند نور حکمت و بینایی را بر دلش می فشاند و حکمت از دلش بر زبانش و اعضا و جوارحش جاری میشود ) بنابراین با استقامت در مسیر اطاعت و عبودیت محض خداوند ظرفیت وجودی انسان بسط پیدا می کند. همچنین دعا به درگاه الهی و توسل به اولیای الهی بسیار مفید است : «ادعونی استجب لکم ، قل ما یعبأ بکم ربی لولا دعائکم» . بطور کلی برای تقویت ایمان نیاز به جامع خوبی ها و نیکی هاست که در اینجا به مهمترین آنها می پردازیم : 1) اخلاص در انجام اعمال 2) اتصال به قرآن و تدبیرو تامل در آیات الهی 3) ذکر و یاد خدا به صورت مداروم و مکرر 4) زیادت در انجام اعمال صالح 5) به خاطر آوردن سختی های جهنم و خوبی های بهشت 6) یادآوری سکرات و سختی های مرگ و عذاب قبر 7) توجه به دلائل قدرت الهی مثل طوفان ، زلزله و آتشفشان 8) محاسبه اعمال توسط خود انسان و مقایسه آن با آنچه باید باشد 9) انجام کامل واجبات و ترک تمامی محرمات دینی 10) سعی در انجام مستحبات و ترک مکروهات 11) تحقیق و بررسی مالهای حرام و حلام موجود در زندگی 12) دوری کردن از شبهات 13) تحقیق و پژوهش در سیره صالحین و نیک گامان 14) برادری و دشمنی با دیگران در راه خدا و برای خدا 15) بذل و انفاق فراوان 16) افزودن بر علم و دانش و دوری از جهل و نادانی 17) دعوت دیگران به سوی خدا 18) پرهیز از گناه 19) پرهیز از طمع در امور دنیوی 20) یکی کردن عمل و گفتار و تلاش برای پرهیزکاری و تقوا 21) شکر نعمت های خداوند و دوری اکید از کفران نعمت 22) خوش اخلاقی، احسان و نیکوکاری 23) راست گویی و پرهیز از دروغ حتی مصلحتی 24) صبر و بردباری در مسائل و شدائد گوناگون 25) دوری از تکبر ، حسادت ، بداخلاقی و عصبانیت
۹۵/۰۲/۲۱