جمعه, ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۹:۳۶ ق.ظ
تشابه حضرت زهراسلام‌الله‌علیها و حضرت مهدی(عج)
حضرت مهدی(عج) ادامه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و آیینه تمام نمای اوست. اهداف حضرت مهدی(عج) اهداف حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها و راه او، راه آن حضرت است. حضرت مهدی(عج) از فرزندان فاطمه سلام‌الله‌علیها به شمار می رود. در روایت، فاطمه سلام‌الله‌علیها رحمت جهانیان خوانده شده است.
حضرت مهدی(عج) ادامه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و آیینه تمام نمای اوست. اهداف حضرت مهدی(عج) اهداف حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها و راه او، راه آن حضرت است. حضرت مهدی(عج) از فرزندان فاطمه سلام‌الله‌علیها به شمار می رود. در روایت[1] ، فاطمه سلام‌الله‌علیها رحمت جهانیان خوانده شده است.
فاطمه سلام‌الله‌علیها با نام مهدی(عج) شاد می‌شد و با یاد او خود را تسلّی می‌داد. بدون مهدی(عج) تحمل شهادت حسین علیه‌السلام بر فاطمه سنگین بود.
فاطمه سلام‌الله‌علیها به چنین فرزندی می‌بالد و مهدی(عج) برچنین مادری فخر می فروشد.
بین این دو بزرگوار ارتباطی ویژه و مشابهت‌هایی وجود دارد که ابتدا به برخی از ارتباط‌ها سپس به برخی ازتشابه‌ها اشاره می کنیم:
1- حضرت مهدی(عج) فرزند حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها
از مواردی که همه فرقه‌ها اعم از شیعه و غیر شیعه قبول دارند، این است که حضرت مهدی(عج) از فرزندان حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها است . در این زمینه، روایات فراوانی داریم که به یک نمونه اشاره می کنیم. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در روایت زیبایی ، دخت گرامی خود را به مهدی(عج) بشارت می دهد و می فرماید: بشارت بر تو که مهدی از نسل تو است[2].
2- یاد مهدی(عج) تسلی دهنده خاطر حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها
هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و آله در بستر ارتحال بود و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها حال پدر را مشاهده کرد، گریست و کم کم صدایش بلند شد. پیامبر صلی الله علیه و آله سربلند کرد و علت را جویا شد. حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها عرض کرد: بعد از شما از تباهی وضایع شدن دین و عترت می ترسم.
این جا بود که او را دلداری و تسلای خاطر داد به این که مهدی امت از نسل تو ظهور می کند و ریشه گمراهی را می‌کَنَد[3].
3. فاطمه سلام‌الله‌علیها الگوی مهدی(عج)
الگوسازی و شناساندن الگوی مناسب ازجمله روش‌های اسلام برای ارائه برنامه زندگی و ارشاد به کمالات و مقام‌های معنوی است.
خداوند متعالی، پیامبر صلی الله علیه و آله وحضرت ابراهیم و پیروان واقعی او را الگو معرفی می کند[4].
درحدیث زیبایی، امام زمان(عج) مادر خود را الگوی نیکو معرفی می کند:
َ فِی ابْنَه رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله لِی أُسْوَه حَسَنَه[5]
برخی از تشابه‌های این دو بزرگوار
1. در روایات حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدی(عج) هر دو سرور عالمیان نامیده شده‌اند.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: دخترم فاطمه سلام الله علیها سرور زنان عالم از اولین و آخرین است [6] و امام رضا علیه‌السلام لقب سید خلق را به فرزند گرامی‌اش حضرت مهدی(عج) داد[7].
2. حضرت زهرا سلام الله علیها طاهره و پاک و حضرت مهدی(عج) طاهر است
طاهره و طاهر لقبی است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به دخترش فاطمه سلام الله علیها و به فرزندش حضرت مهدی(عج) داد. پیامبر فرمود: آیا نمی دانی که دخترم پاک و پاکیزه است[8]، و فرمود: خداوند در صلب امام عسکری علیه السلام نطفه ای مبارک، پاک و پاکیزه تعبیه کرد[9].
3- هر دو وجود مبارک هستند
از القابی که حضرت زهرا سلام الله علیهادارد مبارکه و از القاب حضرت مهدی(عج) مبارک است و هر دو وجود باعث خیر و برکت هستند.
4- در بسیاری از القاب دیگر نیز با هم تشابه دارند
او زکیه هست و او زکی
او طیبه هست و او طیب
او مطهره هست و او مطهر
او تقیه هست و او تقی
او نقیه هست و او نقی
او محدثه هست و او محدث
او منصوره هست و او منصور
او صدیقه هست و او صادق المقال (راست گفتار)
او صابره هست و او صابر
او معصومه هست و او معصوم
او نور اهل آسمان هست و او نور اهل زمین
او شفیعه قیامت هست او شفیع قیامت
هر دو، ستاره درخشان و کوکب دری هستند
هر دو، غوث و فریادرس هستند
هر دو، عنایت خاصی به زوار امام حسین علیه‌السلام دارند
هر دو در دنیا زهد دارند
هر دو از عابدان زمانه هستند
هر دو با انحراف ها و بدعت ها مبارزه می کنند
هر دو، غم خوار مسلمانان به ویژه شیعیان هستند
هر دو در ایثار بر دیگران مقدم هستند
هر دو، مورد علاقه شدید پیامبر هستند
5- حضرت زهرا سلام الله علیها مظلومه هست و حضرت مهدی(عج) مظلوم است
در زیارات حضرت زهرا می خوانیم:
السَّلَامُ عَلَیکِ أَیتُهَا الْمَظلُومَه[10]
حضرت علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت همسرش فرمود:
إِنَّ فَاطِمَه بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ ص لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَه مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَه[11]
فاطمه دختر پیامبر همواره ستم دیده و از حق خود محروم بود.
حضرت علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت و غربت فرزندش مهدی(عج) نیز میفرماید:
صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ الشَّرِیدُ الطَّرِیدُ الْفَرِیدُ الْوَحِیدُ[12]
صاحب این امر ، همان رانده شده دور شده یگانه و تنها است.
مرحوم میرجهانی می گفت: در عالم رؤیا، مادر مظلومم حضرت فاطمه صدیقه سلام الله علیها را دیدم و ایشان سه بیت شعر فارسی خواند. وقتی بیدار شدم فقط یک بیت را به یاد داشتم و آن بیت این گونه است .
«دلی شکسته تر از من در آن زمانه نبود
در این زمان دل فرزند من شکسته تر است» [13]
بیایید با هم ، با شناخت آنها و عمل به وظیفه هایمان در زمان غیبت ، این دو مظلوم را از مظلومیت برهانیم.
1 . حدیث لوح ، کافی، ج1، ص 527
2 . من هو المهدی(عج) ص90 به نقل از ده منبع عامه
3. کشف الغمة ج3 ص 267
4. سوره احزاب، آیه 21 و سوره ممتحنه آیه 4 تا 6
5. بحارالانوار، ج53، ص178، باب 31
6. فاطمه من المهد الی اللحد،ص 166
7. مرآة العقول ج26 ص 217
8. فاطمه من المهد الی اللحد ،ص 121
9 . روزگار رهایی ، ج 1 ،ص71
10.من لا یحضره الفقیه ، ج 2، ص 572
11. بحارالانوار 43 209 باب 7
12. بحارالانوار 51 120 باب 2
13. عنایات حضرت مهدی(عج) به علما و طلاب ص 176
فاطمه سلام‌الله‌علیها با نام مهدی(عج) شاد می‌شد و با یاد او خود را تسلّی می‌داد. بدون مهدی(عج) تحمل شهادت حسین علیه‌السلام بر فاطمه سنگین بود.
فاطمه سلام‌الله‌علیها به چنین فرزندی می‌بالد و مهدی(عج) برچنین مادری فخر می فروشد.
بین این دو بزرگوار ارتباطی ویژه و مشابهت‌هایی وجود دارد که ابتدا به برخی از ارتباط‌ها سپس به برخی ازتشابه‌ها اشاره می کنیم:
1- حضرت مهدی(عج) فرزند حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها
از مواردی که همه فرقه‌ها اعم از شیعه و غیر شیعه قبول دارند، این است که حضرت مهدی(عج) از فرزندان حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها است . در این زمینه، روایات فراوانی داریم که به یک نمونه اشاره می کنیم. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در روایت زیبایی ، دخت گرامی خود را به مهدی(عج) بشارت می دهد و می فرماید: بشارت بر تو که مهدی از نسل تو است[2].
2- یاد مهدی(عج) تسلی دهنده خاطر حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها
هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و آله در بستر ارتحال بود و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها حال پدر را مشاهده کرد، گریست و کم کم صدایش بلند شد. پیامبر صلی الله علیه و آله سربلند کرد و علت را جویا شد. حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها عرض کرد: بعد از شما از تباهی وضایع شدن دین و عترت می ترسم.
این جا بود که او را دلداری و تسلای خاطر داد به این که مهدی امت از نسل تو ظهور می کند و ریشه گمراهی را می‌کَنَد[3].
3. فاطمه سلام‌الله‌علیها الگوی مهدی(عج)
الگوسازی و شناساندن الگوی مناسب ازجمله روش‌های اسلام برای ارائه برنامه زندگی و ارشاد به کمالات و مقام‌های معنوی است.
خداوند متعالی، پیامبر صلی الله علیه و آله وحضرت ابراهیم و پیروان واقعی او را الگو معرفی می کند[4].
درحدیث زیبایی، امام زمان(عج) مادر خود را الگوی نیکو معرفی می کند:
َ فِی ابْنَه رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله لِی أُسْوَه حَسَنَه[5]
برخی از تشابه‌های این دو بزرگوار
1. در روایات حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدی(عج) هر دو سرور عالمیان نامیده شده‌اند.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: دخترم فاطمه سلام الله علیها سرور زنان عالم از اولین و آخرین است [6] و امام رضا علیه‌السلام لقب سید خلق را به فرزند گرامی‌اش حضرت مهدی(عج) داد[7].
2. حضرت زهرا سلام الله علیها طاهره و پاک و حضرت مهدی(عج) طاهر است
طاهره و طاهر لقبی است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به دخترش فاطمه سلام الله علیها و به فرزندش حضرت مهدی(عج) داد. پیامبر فرمود: آیا نمی دانی که دخترم پاک و پاکیزه است[8]، و فرمود: خداوند در صلب امام عسکری علیه السلام نطفه ای مبارک، پاک و پاکیزه تعبیه کرد[9].
3- هر دو وجود مبارک هستند
از القابی که حضرت زهرا سلام الله علیهادارد مبارکه و از القاب حضرت مهدی(عج) مبارک است و هر دو وجود باعث خیر و برکت هستند.
4- در بسیاری از القاب دیگر نیز با هم تشابه دارند
او زکیه هست و او زکی
او طیبه هست و او طیب
او مطهره هست و او مطهر
او تقیه هست و او تقی
او نقیه هست و او نقی
او محدثه هست و او محدث
او منصوره هست و او منصور
او صدیقه هست و او صادق المقال (راست گفتار)
او صابره هست و او صابر
او معصومه هست و او معصوم
او نور اهل آسمان هست و او نور اهل زمین
او شفیعه قیامت هست او شفیع قیامت
هر دو، ستاره درخشان و کوکب دری هستند
هر دو، غوث و فریادرس هستند
هر دو، عنایت خاصی به زوار امام حسین علیه‌السلام دارند
هر دو در دنیا زهد دارند
هر دو از عابدان زمانه هستند
هر دو با انحراف ها و بدعت ها مبارزه می کنند
هر دو، غم خوار مسلمانان به ویژه شیعیان هستند
هر دو در ایثار بر دیگران مقدم هستند
هر دو، مورد علاقه شدید پیامبر هستند
5- حضرت زهرا سلام الله علیها مظلومه هست و حضرت مهدی(عج) مظلوم است
در زیارات حضرت زهرا می خوانیم:
السَّلَامُ عَلَیکِ أَیتُهَا الْمَظلُومَه[10]
حضرت علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت همسرش فرمود:
إِنَّ فَاطِمَه بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ ص لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَه مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَه[11]
فاطمه دختر پیامبر همواره ستم دیده و از حق خود محروم بود.
حضرت علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت و غربت فرزندش مهدی(عج) نیز میفرماید:
صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ الشَّرِیدُ الطَّرِیدُ الْفَرِیدُ الْوَحِیدُ[12]
صاحب این امر ، همان رانده شده دور شده یگانه و تنها است.
مرحوم میرجهانی می گفت: در عالم رؤیا، مادر مظلومم حضرت فاطمه صدیقه سلام الله علیها را دیدم و ایشان سه بیت شعر فارسی خواند. وقتی بیدار شدم فقط یک بیت را به یاد داشتم و آن بیت این گونه است .
«دلی شکسته تر از من در آن زمانه نبود
در این زمان دل فرزند من شکسته تر است» [13]
بیایید با هم ، با شناخت آنها و عمل به وظیفه هایمان در زمان غیبت ، این دو مظلوم را از مظلومیت برهانیم.
1 . حدیث لوح ، کافی، ج1، ص 527
2 . من هو المهدی(عج) ص90 به نقل از ده منبع عامه
3. کشف الغمة ج3 ص 267
4. سوره احزاب، آیه 21 و سوره ممتحنه آیه 4 تا 6
5. بحارالانوار، ج53، ص178، باب 31
6. فاطمه من المهد الی اللحد،ص 166
7. مرآة العقول ج26 ص 217
8. فاطمه من المهد الی اللحد ،ص 121
9 . روزگار رهایی ، ج 1 ،ص71
10.من لا یحضره الفقیه ، ج 2، ص 572
11. بحارالانوار 43 209 باب 7
12. بحارالانوار 51 120 باب 2
13. عنایات حضرت مهدی(عج) به علما و طلاب ص 176
علی مصلحی ـ پیش‌شماره دوم امان
