احکام جامع روزه از ده مرجع 3
مبطلات روزه
خوردن و آشامیدن
۳۹: آیا چشیدن غذا، روزه را باطل مى کند؟
همه مراجع: اگر آن را فرو نبرد، اشکال ندارد.[۷۳]
خون لثه
۴۰: به جهت بیمارى مربوط به لثه، در روز چندین بار از آن خون مى آید؛ ولى گاهى بدون توجّه فرو مى رود، آیا روزه باطل مى شود؟
همه مراجع: اگر بدون توجه و اختیار فرو داده شود، روزه صحیح است.[۷۴]
۴۱: گاهى از لثه هایم خون بیرون مى آید و با آب دهان مخلوط مى گردد؛ آیا اگر آن را فرو ببرم، روزه باطل مى شود؟
همه مراجع (به جز تبریزى، صافى و نورى): اگر خون لثه در آب دهان مستهلک شود، فرو بردن آن روزه را باطل نمى کند.[۷۵]
آیات عظام تبریزى و صافى: اگر خون لثه در آب دهان مستهلک شود، بنا بر احتیاط واجب فرو نبرد و بیرون بریزد.[۷۶]
آیه اللَّه نورى: فرو بردن آن جایز نیست؛ هرچند در آب دهان مستهلک شود.[۷۷]
غذاى لاى دندان
۴۲: کسى که مى داند یا احتمال مى دهد، در روز غذاى باقى مانده در لاى دندان فرو برده مى شود، آیا لازم است هنگام سحر خلال یا مسواک کند؟
آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولى اگر بداند در روز چیزى از آن فرو مى رود، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد و چیزى از آن فرو رود، روزه اش باطل مى شود و اگر فرو نرود، بنابر احتیاط واجب، باید قضاى آن را به جا آورد.[۷۸]
آیات عظام بهجت، تبریزى، سیستانى، صافى و فاضل: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولى اگر بداند در روز چیزى از آن فرو مى رود، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد، روزه اش باطل مى شود (هر چند چیزى از آن فرو نرود).[۷۹]
آیه اللَّه مکارم: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولى اگر بداند در روز چیزى از آن فرو مى رود، بنابر احتیاط واجب، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد و غذا فرو رود، روزه را تمام کند و بعد از ماه رمضان قضا نماید.[۸۰]
آیهاللَّه وحید: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولى اگر مطمئن باشد در روز چیزى از آن فرو مى رود، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد و چیزى از آن فرو رود، روزه اش باطل مى شود.[۸۱]
خوردن سهوى
۴۳: اگر شخص روزه دار در اثر فراموشى چیزى بخورد، آیا تذکر دادن به او واجب است؟
همه مراجع: خیر، تذکر دادن به او واجب نیست.[۸۲]
غرغره کردن
۴۴: حکم غرغره کردن براى روزه دار چیست؟
همه مراجع: اگر هنگام غرغره کردن، آب از حلق به پایین برود، روزه باطل مى شود.[۸۳]
جویدن آدامس
۴۵: جویدن آدامس و مکیدن کندر براى روزه دار چه حکمى دارد؟
همه مراجع: اشکال دارد.[۸۴]
فرو بردن اخلاط
۴۶: آیا فرو بردن خلط، روزه را باطل مى کند؟
همه مراجع (به جز بهجت و سیستانى): فرو بردن خلط- چنانچه به فضاى دهان نیامده باشد- اشکال ندارد؛ ولى اگر به فضاى دهان برسد، احتیاط واجب آن است که فرو نبرد.[۸۵]
آیه اللَّه بهجت: فرو بردن خلط- اگر در حال غیر روزه امر عادى باشد و به فضاى دهان نیز نیامده باشد- اشکال ندارد؛ ولى اگر به فضاى دهان برسد، احتیاط واجب آن است که فرو نبرد.[۸۶]
آیه اللَّه سیستانى: فرو بردن خلط- چنانچه به فضاى دهان نیامده باشد- اشکال ندارد؛ ولى اگر به فضاى دهان برسد، احتیاط مستحب آن است که فرو نبرد.[۸۷]
تبصره: مرز فضاى دهان و حلق، مخرج حرف (خ) مى باشد.
روزه دار و دندان پزشکى
۴۷: پرکردن دندان در ماه رمضان، چگونه است؟
همه مراجع: پر کردن یا جرم گیرى و کشیدن دندان در ماه رمضان، براى پزشکان جایز است و براى شخص روزه دار زمانى جایز است که مطمئن باشد، خون یا آبى که به وسیله دستگاه وارد فضاى دهان مى شود، فرو نخواهد رفت.[۸۸]
مسواک کردن
۴۸: آیا مسواک کردن با خمیر دندان، در حال روزه اشکال دارد؟
همه مراجع: خیر، اشکال ندارد؛ ولى باید از فرو رفتن آب دهان جلوگیرى شود.[۸۹]
نخ دندان
۴۹: حکم استفاده از نخ دندان- که فلوراید و طعم نعنا دارد- در حال روزه چیست؟
همه مراجع: اگر آب دهان را فرو نبرد، اشکال ندارد.[۹۰]
داروى چشمى
۵۰: آیا ریختن دارو به چشم (مانند قطره چشمى)، روزه را باطل مى کند؟
همه مراجع: اگر دارو به حلق نرسد و یا به حلق برسد ولى فرو نبرد، روزه اش باطل نمى شود.[۹۱]
تبصره: به طور کلى ریختن دارو به چشم در صورتى که مزه یا بوى آن به حلق برسد، کراهت دارد.
تزریق آمپول
۵۱: حکم تزریق آمپول در حال روزه ماه رمضان چیست؟
آیات عظام امام، بهجت و خامنهاى: اگر آمپول جنبه غذایى و تقویتى دارد، بنابر احتیاط واجب، باید از تزریق آن خوددارى کرد؛ ولى اگر جنبه دوایى دارد و یا عضو را بى حس مى کند، تزریق آن اشکال ندارد.[۹۲]
آیات عظام تبریزى، سیستانى، صافى، نورى و وحید: تزریق آمپول، روزه را باطل نمى کند؛ خواه جنبه غذایى و تقویتى داشته باشد، یا جنبه دوایى و مانند آن.[۹۳]
آیه اللَّه فاضل: اگر آمپول جنبه غذایى و تقویتى داشته باشد، باید از تزریق آن خوددارى کرد؛ ولى اگر جنبه دوایى دارد و یا عضو را بى حس مى کند، تزریق آن اشکال ندارد.[۹۴]
آیه اللَّه مکارم: تمام انواع آمپول هاى دارویى یا تقویتى که به صورت عضلانى تزریق مى شوند براى افراد روزه دار اشکال ندارد ولى تزریق آمپول هاى وریدى جایز نیست.[۹۵]
تزریق سرم
۵۲: حکم تزریق سرم در حال روزه ماه رمضان چیست؟
آیات عظام امام، تبریزى، خامنه اى و وحید: بنابر احتیاط واجب، باید از تزریق سرم خوددارى کند؛ خواه جنبه غذایى و تقویتى داشته باشد، یا جنبه دوایى و مانند آن.[۹۶]
آیه اللَّه بهجت: تزریق سرم روزه را باطل مى کند.[۹۷]
آیات عظام سیستانى، صافى و نورى: تزریق سرم روزه را باطل نمى کند؛ خواه جنبه غذایى و تقویتى داشته باشد، یا جنبه دوایى و مانند آن.[۹۸]
آیه اللَّه فاضل: اگر سرم جنبه غذایى و تقویتى داشته باشد، باید از تزریق آن خوددارى کرد؛ ولى اگر جنبه دوایى و مانند آن داشته باشد، تزریق آن اشکال ندارد.[۹۹]
آیهاللَّه مکارم: تزریق سرم هاى وریدى براى روزهدار جایز نیست.[۱۰۰]
اهداى خون
۵۳: اهداى خون از سوى فرد روزه دار، چه حکمى دارد؟
همه مراجع: اگر باعث ضعف شود، خون گرفتن مکروه است.[۱۰۱]
دود وسیله نقلیه
۵۴: گاهى انسان روزه دار در کنار وسیله نقلیه، قرار مى گیرد و دود آن به حلق او مى رسد؛ آیا روزه اش باطل مى شود؟
همه مراجع: اگر با این اعتقاد که دود غلیظ به حلقش نمى رسد، در کنار وسیله نقلیه بایستد و به طور اتفاقى دود به حلق او برسد، روزه اش صحیح است.[۱۰۲]
دود و بخار
۵۵: تنفس بخار آب در حمام، براى روزه دار چه حکمى دارد؟
همه مراجع: بخار آب حمام، روزه را باطل نمى کند [مگر آنکه در فضاى دهان به صورت آب در آید]. [۱۰۳]
دستگاه بخور
۵۶: آیا استفاده از دستگاه بخور، جهت معالجه روزه را باطل مى کند؟
آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: صرف بخار غلیظ روزه را باطل نمى کند [مگر آنکه در فضاى دهان به صورت آب در آید].[۱۰۴]
آیه اللَّه بهجت: اگر به صورت بخار غلیظ باشد، باید آن را به حلق نرساند و اگر بخارها در فضاى دهان به صورت آب جمع شود، نباید فرو دهد.[۱۰۵]
آیات عظام تبریزى، سیستانى، صافى، فاضل، مکارم و وحید: اگر به صورت بخار غلیط باشد بنا بر احتیاط واجب باید آن را به حلق نرساند.[۱۰۶]
تبصره: طبق فتواى همه مراجع تقلید، اگر بخارها در فضاى دهان به صورت آب جمع شود، نباید فرو دهد.
کشیدن سیگار
۵۷: حکم کشیدن سیگار و تنباکو در حال روزه چیست؟
همه مراجع: احتیاط واجب آن است که روزه دار، از دود سیگار و تنباکو خوددارى کند.[۱۰۷]
