احکام جامع روزه از ده مرجع تقلید 5
احتلام روزه دار
۷۱: جوانى که عادتش این است که اگر در روز بخوابد، محتلم مى شود؛ آیا در ماه رمضان مى تواند در روز بخوابد؟
همه مراجع: آرى، مى تواند در روز بخوابد؛ هر چند بداند در خواب محتلم مى شود و روزه او صحیح است.[۱۲۷]
۷۲: اگر شخصى بعد از نماز صبح، محتلم شود و تا غروب غسل نکند؛ آیا اشکالى به روزه او وارد مى شود؟
همه مراجع: خیر، لازم نیست فورى غسل کند و روزه او صحیح است؛ ولى براى نماز باید غسل کند.[۱۲۸]
جنابت و روزه قضا
۷۳: شخصى مى خواهد روزه قضاى ماه رمضان را بگیرد، بعد از اذان صبح بیدار مى شود و خود را محتلم مى یابد؛ آیا مى تواند آن روز را روزه بگیرد؟
آیات عظام امام، خامنهاى و نورى: اگر بعد از اذان صبح محتلم شده باشد، مى تواند روزه بگیرد؛ ولى اگر پیش از اذان صبح محتلم شده، نمى تواند آن روز را روزه بگیرد.[۱۲۹]
آیه اللَّه بهجت: روزه آن روز باطل مى شود.[۱۳۰]
آیات عظام تبریزى، سیستانى و وحید: مى تواند آن روز را روزه بگیرد.[۱۳۱]
آیات عظام صافى و فاضل: اگر وقت قضاى روزه تنگ نیست، باید روز دیگرى را روزه بگیرد؛ ولى اگر وقت تنگ است- به عنوان مثال پنج روز قضا به ذمه دارد و پنج روز هم بیشتر به ماه رمضان باقى نمانده است- بنابر احتیاط واجب، باید آن روز را روزه بگیرد و بعد از رمضان هم قضا کند و اگر وقت تنگ نیست، روزه اش باطل است و باید روز دیگرى را روزه بگیرد.[۱۳۲]
آیه اللَّه مکارم: اگر وقت قضاى روزه تنگ نیست، بنابر احتیاط واجب باید روز دیگرى را روزه بگیرد؛ ولى اگر وقت تنگ است- به عنوان مثال پنج روز قضا به ذمه دارد و پنج روز هم بیشتر به ماه رمضان باقى نمانده- همان روز را روزه بگیرد و روزه صحیح است.[۱۳۳]
ندانستن جنابت
۷۴: چندین سال با حال جنابت، روزه گرفتم و نماز خواندم؛ در حالى که نمى دانستم جنب باید غسل کند، تکلیف من چیست؟
آیات عظام امام، بهجت، تبریزى، خامنه اى و وحید: نماز و روزه هایى را که در حال جنابت انجام داده اید، باید قضا کنید.[۱۳۴]
آیات عظام سیستانى، صافى و فاضل: اگر در یاد گرفتن مسائل کوتاهى نکرده اید، روزه ها صحیح است و قضا ندارد؛ ولى نمازهایى را که در حال جنابت خوانده اید، در هر حال باید قضا کنید.[۱۳۵]
آیه اللَّه مکارم: روزه هایى را که در حال جنابت انجام داده اید، بنا بر احتیاط واجب قضا کنید و نمازهایى را که در این حالت خوانده اید قضا نمایید.[۱۳۶]
آیه اللَّه نورى: روزه ها صحیح است و قضا ندارد؛ ولى نمازهایى را که در حال جنابت خوانده اید، باید قضا کنید.[۱۳۷]
تبصره۱: طهارت نسبت به نماز شرط واقعى است؛ از این رو اگر از روى ناآگاهى بدون طهارت نماز بخواند، نمازش باطل است.
تبصره۲: در هر حال روزه هایى که با این حالت گرفته شده است کفاره ندارد.
فراموشى غسل جنابت
۷۵: اگر در ماه رمضان، غسل جنابت را فراموش کنیم و پس از چند روز یادمان بیاید، چه تکلیفى داریم؟
همه مراجع: باید نمازها و روزه آن چند روز را قضا کنید؛ ولى کفّاره ندارد.[۱۳۸]
۷۶: کسى که مدتى روزه گرفته و نماز خوانده است و بعد بفهمد جنب بوده، تکلیف او چیست؟
همه مراجع: اگر متوجه اصل جنابت نبوده، روزه هاى او صحیح است؛ ولى باید نمازها را قضا کند.[۱۳۹]
۷۷: اگر کسى در شب جنب شود؛ ولى غسل را فراموش کند، تا اینکه در روز متوجه شود؛ آیا در این صورت نیز روزهاش باطل است؟
همه مراجع: آرى، در این فرض نیز روزه باطل مى شود.[۱۴۰]
تبصره: هر چند روزه شخص باطل است؛ ولى باید تا غروب از خوردن و آشامیدن و مانند آن امساک کند.
تأخیر غسل جنابت
۷۸: اگر کسى در شب ماه رمضان، جُنُب شود و تا نزدیک اذان صبح، غسل را به تأخیر اندازد و سپس تیمم کند، آیا روزه او صحیح است؟
همه مراجع (به جز صافى و وحید): در این فرض (هر چند تأخیر غسل، گناه است)؛ ولى چنانچه قبل از اذان صبح تیمم کند، روزه او صحیح است.[۱۴۱]
آیات عظام صافى و وحید: در این فرض (هر چند تأخیر غسل، گناه است)؛ بنابر احتیاط واجب تیمم کند و روزه بگیرد و قضاى آن را نیز به جا آورد.[۱۴۲]
بطلان غسل روزه دار
۷۹٫ کسى که نمى دانسته شستن کف پا در غسل لازم است، مدتى به این ترتیب غسل مى کرده؛ نسبت به نماز و روزه هاى گذشته چه تکلیفى دارد؟
همه مراجع: اگر مى داند که آب به کف پا نمى رسیده، باید نمازهایى را که خوانده، قضا کند؛ ولى روزه ها قضا ندارد.[۱۴۳]
۸۰: مدتى غسل هاى خود را نادرست انجام مى دادم و با آن روزه مى گرفتم و نماز مى خواندم، آیا باید روزه ها و نمازها را قضا کنم؟
همه مراجع: روزه ها قضا ندارد؛ ولى نمازها را باید قضا کنید.[۱۴۴]
استمنا
۸۱: استمنا چیست؟
همه مراجع: استمنا آن است که انسان با خود یا دیگرى کارى کند که از او، منى بیرون آید. این عمل حرام است و در صورت خروج منى، غسل جنابت بر او واجب مىشود.[۱۴۵]
استمناى روزه دار
۸۲: اگر کسى به عمد روزه خود را در ماه مبارک رمضان، به وسیله استمنا باطل کند، چه حکمى دارد؟
همه مراجع (به جز خامنه اى، سیستانى و صافى): علاوه بر قضا، بنابر احتیاط واجب، باید «کفاره جمع» (۶۰ روز روزه و اطعام ۶۰ فقیر) بپردازد.[۱۴۶]
آیه اللَّه صافى: علاوه بر قضا، باید کفاره جمع (۶۰ روز روزه و اطعام ۶۰ فقیر) بپردازد.[۱۴۷]
آیات عظام خامنه اى و سیستانى: علاوه بر قضا، کفّاره دارد و بنابر احتیاط مستحب، کفاره جمع (۶۰ روز روزه و اطعام ۶۰ فقیر) بپردازد.[۱۴۸]
۸۳: کسى که به حرمت استمنا در ماه رمضان آگاهى داشته؛ ولى نمى دانسته روزه را باطل مى کند، تکلیف او چیست؟
همه مراجع (به جز سیستانى، خامنه اى و مکارم): در فرض یاد شده، باید روزه هایى که در آن استمنا کرده، قضا کند و کفّاره هم بدهد.[۱۴۹]
آیه اللَّه سیستانى: پرداخت کفّاره واجب نیست و اگر جهل به حدى باشد که احتمال باطل شدن روزه را نمى داده است، قضاى روزه ها نیز واجب نیست.[۱۵۰]
آیه اللَّه خامنه اى: در فرض یاد شده، تنها قضاى روزه ها واجب است.[۱۵۱]
آیها للَّه مکارم: در فرض یاد شده، بنابر احتیاط واجب روزه هایى که در آن استمنا کرده، قضا کند و کفّاره هم بدهد.[۱۵۲]
خودارضایى
۸۴: کسى که بدون قصد بیرون آمدن منى در ماه رمضان، با خودش بازى کند و ناخود آگاه منى از او خارج شود؛ آیا روزه اش باطل مى شود؟
همه مراجع: اگر احتمال مى داده که با این کار منى از او بیرون مى آید، روزه اش باطل مى شود.[۱۵۳]
استمنا هنگام بلوغ
۸۵: در جوانى گاهى در ماه رمضان استمنا مى کردم؛ ولى به هیچ وجه از حرمت آن آگاهى نداشتم و نیز نمى دانستم که روزه را باطل مى کند، تکلیف من چیست؟
آیات عظام امام، صافى و نورى: اگر جهل به حدى باشد که احتمال باطل شدن روزه را نمى دادهاید، کفّاره واجب نیست؛ ولى بنابر احتیاط واجب، باید روزه هایى را که در آنها استمنا کردهاید، قضا کنید.[۱۵۴]
آیات عظام بهجت، خامنه اى و فاضل: اگر جهل به حدى باشد که احتمال باطل شدن روزه را نمى دادهاید، کفّاره واجب نیست؛ ولى باید روزه هایى را که در آنها استمنا کرده اید، قضا کنید.[۱۵۵]
آیات عظام تبریزى و وحید: باید روزه هایى را که در آنها استمنا کرده اید، قضا کنید؛ ولى کفّاره واجب نیست.[۱۵۶]
آیه اللَّه سیستانى: پرداخت کفّاره واجب نیست و اگر جهل به حدى باشد که احتمال باطل شدن روزه را نمى دادهاید، قضاى روزه ها نیز واجب نیست.[۱۵۷]
آیه اللَّه مکارم: بنابر احتیاط واجب باید روزه هایى را که در آنها استمنا کرده اید، قضا کنید؛ ولى کفّاره واجب نیست.[۱۵۸]
۸۶: اگر با قصد خروج منى، خودارضایى کند؛ در صورتى که به حد خروج منى نرسد، آیا روزه را باطل مىکند؟
آیات عظام امام، خامنه اى و فاضل: خیر، روزه اش باطل نمى شود.[۱۵۹]
آیات عظام بهجت، صافى، مکارم و نورى: اگر به قصد بیرون آمدن منى، خود ارضایى کند، روزه اش باطل مى شود؛ هر چند منى از او بیرون نیاید.[۱۶۰]
آیهاللَّه تبریزى: اگر به قصد بیرون آمدن منى، خود ارضایى کند- هر چند منى از او بیرون نیاید- باید روزه را تمام کند و بعد از ماه رمضان قضا نماید.[۱۶۱]
آیات عظام سیستانى و وحید: اگر به قصد بیرون آمدن منى خود ارضایى کند- هر چند منى از او بیرون نیاید- بنابراحتیاط واجب، روزه را تمام کند و بعد از ماه رمضان قضا نماید.[۱۶۲]
فکر شهوانى
۸۷: اگر در ماه رمضان، فکر و خیال شهوانى باعث حرکت منى شود؛ ولى از بیرون آمدن آن جلوگیرى گردد، روزه باطل است؟
همه مراجع (به جز امام، خامنه اى و فاضل): اگر با این کار قصد بیرون آمدن منى را نداشته باشد، روزه باطل نمى شود.[۱۶۳]
آیات عظام امام، خامنه اى و فاضل: تا هنگامى که منى از او خارج نشود، روزه باطل نمى شود.[۱۶۴]
