آیا کسی از مسلمانان، منکر عقیده مهدویت شده است؟ 2
البستوی، عبد العلیم عبد العظیم، معاصر، المهدی المنتظر علیه السلام فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة، ص 28، ناشر : المکتبة المکیة - مکة المکرمة - السعودیة / دار ابن حزم للطباعة و النشر و التوزیع - بیروت – لبنان، اول، 1420ق
بستوی پس از اعتراف به کثرت احادیث حضرت مهدی علیه السلام، این احادیث را مورد قبول امت اسلامی دانسته و میگوید:
«تلقى الأمة أحادیث المهدی بالقبول : لقد کان من الطبیعی أن تبادر الأمة الاسلامیة بتصدیق کل ما صح عن النبی صلى الله علیه وسلم والایمان به والاعتقاد به بموجبه و هکذا کان الامر فیما یتعلق بخلافة المهدی أیضا.»
«امت اسلام احادیث مربوط به حضرت مهدی علیه السلام را قبول کرده است: طبیعی است که امت اسلام همه احادیث صحیح پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را تصدیق کرده و به همین دلیل، ایمان و اعتقاد به آن احادیث دارد. احادیث مربوط به خلافت حضرت مهدی علیه السلام نیز از قبیل احادیث صحیح پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است.»
البستوی، عبد العلیم عبد العظیم، معاصر، المهدی المنتظر علیه السلام فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة، ص 29، ناشر : المکتبة المکیة - مکة المکرمة - السعودیة / دار ابن حزم للطباعة و النشر و التوزیع - بیروت – لبنان، اول، 1420ق
بستوی در جای دیگر چنین تصریح میکند که :
«إن خلافة المهدی حق و إنه لا بد أن یملک قبل قیام الساعة.»
«قطعا خلافت حضرت مهدی علیه السلام حق است و قطعا آن حضرت قبل از برپایی قیامت حکومت خواهد کرد.»
البستوی، عبد العلیم عبد العظیم، معاصر، المهدی المنتظر علیه السلام فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة، ص 384، ناشر : المکتبة المکیة - مکة المکرمة - السعودیة / دار ابن حزم للطباعة و النشر و التوزیع - بیروت – لبنان، اول، 1420ق
قرطبی
قرطبی که یکی از مفسّران اهل سنت در قرن هفتم است، در تفسیر خود مینویسد:
«تواترت علی أن المهدی من عترة رسول الله صلی الله علیه وسلم فلا یجوز حمله علی عیسی والحدیث الذی ورد فی أنه لا مهدی إلا عیسی غیر صحیح قال البیهقی فی کتاب البعث والنشور: لأن راویه محمد بن خالد الجندی وهو مجهول یروی عن أبان بن أبی عیاش وهو متروک عن الحسن عن النبی صلی الله علیه وسلم وهو منقطع والأحادیث التی قبله فی التنصیص علی خروج المهدی وفیها بیان کون المهدی من عترة رسول الله صلی الله علیه وسلم أصح إسنادا.»
«احادیث متواتر است بر اینکه مهدی ازعترت رسول خدا صلی الله علیه و اله است، پس جائز نیست حمل نمودن آن بر حضرت عیسی و حدیثی که در آن امده است که مهدی نیست مگر همان عیسی، صحیح نیست. بیهقی در کتاب «بعث و نشور» گفته است: از آن جائی که روایت محمد بن خالد جندی مجهول است، او این روایت را از ابان بن ابی عیاش نقل کرده که روایات او از حسن (بصری) حدیثش ترک می شود و روایت حسن از رسول خدا (ص) منقطع است.
اما احادیثی که قبل از آن تصریح بر خروج مهدی دارد با این مضمون که مهدی از عترت رسول خدا صلی الله علیه و اله می باشد، از نظر سند صحیح تر هستند.»
الأنصاری القرطبی، ابوعبد الله محمد بن أحمد (متوفای671هـ)، الجامع لأحکام القرآن، ج8، ص122، ناشر: دار الشعب - القاهرة.
شهرزوری برَزنجی
وی در مورد تواتر احادیث مهدویت مینویسد:
«قد علمت أن أحادیث وجود المهدی وخروجه آخر الزمان وأنه من عترة رسول الله صلى الله علیه وسلم من ولد فاطمة بلغت حد التواتر المعنوی فلا معنى لانکارها»
دانستی که احادیث وجود مهدی و خروج او در آخر الزمان و اینکه او از عترت رسول خدا (ص) و از نسل فاطمه است ، به حد تواتر معنوی میرسد ، بنا بر این انکار آن معنی ندارد!
شهرزوری برزنجی، محمد بن عبدالرسول، متوفای 1103ه، الاشاعه لاشراط الساعه، ص 173، تحقیق: موفق فوزی الجبر، دار الهجره، بیروت، دوم، 1416ه.
«وغایة ما ثبت بالأخبار الصحیحة الکثیرة الشهیرة التی بلغت حد التواتر المعنوی وجود الآیات العظام التی منها بل أولها خروج المهدی وأنه یأتی فی آخر الزمان من ولد فاطمة یملأ الأرض عدلا کما ملئت ظلما.»
نهایت چیزی که با اخبار صحیحه فراوان و مشهور که به حد تواتر معنوی میرسد ثابت شده است ، این است که نشانه های بزرگی رخ میدهد که اولین آنها خروج مهدی است و او در آخر الزمان میآید و از نسل فاطمه است و زمین را همانطور که پر از ظلم شده است ، پر از عدل مینماید
شهرزوری برزنجی، محمد بن عبدالرسول، متوفای 1103ه، الاشاعه لاشراط الساعه، ص 284، تحقیق: موفق فوزی الجبر، دار الهجره، بیروت، دوم، 1416ه.
سفارینی حنبلی
یکی دیگر از علمای حنبلی اهل سنت که بر تواتر احادیث حضرت مهدی علیه السلام تصریح دارد، سفارینی است. او در این باره میگوید:
«والصواب الذی علیه أهل الحق أن المهدی غیر عیسى وأنه یخرج قبل نزول عیسى علیه السلام وقد کثرت بخروجه الروایات حتى بلغت حد التواتر المعنوی وشاع ذلک بین علماء السنة حتى عد من معتقداتهم»
«و عقیده صحیح که اهل حق و حقیقت بر آن هستند، این است که حضرت مهدی علیه السلام غیر از حضرت عیسی علیه السلام است و آن حضرت پیش از فرود آمدن حضرت عیسی قیام خواهد کرد. قطعا احادیث فراوانی درباره قیام حضرت مهدی علیه السلام نقل شده بطوریکه به حدّ تواتر معنوی رسیده است و بگونهای میان علمای اهل سنت شیوع پیدا کرده که از اعتقادات آنها بشمار میآید.»
السفّارینی، محمد بن احمد، متوفای 1188ه، لوامع الأنوار البهیة وسواطع الأسرار الأثریة لشرح الدرة المضیة فی عقد الفرقة المرضیة، ج 2، ص 84، الناشر: مؤسسة الخافقین – دمشق، سنة النشر: 1402 هـ - 1982 م
محمد بن علی شوکانی
شوکانی که از علمای اهل سنت در قرن گذشته و مورد احترام وهابیهاست، عقیده خود را درباره تواتر احادیث مهدویت چنین ابراز کرده است:
«والأحادیث الواردة فی المهدی التی أمکن الوقوف علیها منها خمسون حدیثا فیها الصحیح والحسن والضعیف المنجبر وهی متواترة بلا شک ولا شبهة بل یصدق وصف التواتر على ما هو دونها فی جمیع الاصطلاحات المحررة فی الأصول.»
«و احادیث وارد شده درباره حضرت مهدی علیه السلام که پایبندی بر آن ممکن است، پنجاه حدیث هستند و در بین آنها احادیثی صحیح ، حسن و ضعیف وجود دارند که احادیث ضعیف بواسطه دیگر احادیث صحیح، ضعفشان قابل جبران است. و احادیث مربوط به حضرت مهدی علیه السلام قطعا بدون هیچ شکّی متواتر هستند. بلکه طبق اصطلاحات اصول حدیث، بر احادیث کمتر از احادیث مهدویت نیز ، وصف تواتر صادق است.»
قنوجی، محمد صدیق خان، متوفای 1307ه، الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدی الساعه، ص 150، 151، تحقیق: بسّام عبد الوهاب الجابی، ناشر: دار ابن حزم، بیروت، اول، 1421ه.
و در جای دیگر گفته است:
«فتقرر أن الأحادیث الواردة فی المهدی المنتظر متواترة و الأحادیث الواردة فی الدجال متواترة ، والأحادیث الواردة فی نزول عیسى بن مریم متواترة.»
«پس ثابت میکنیم که احادیث وارد شده درباره حضرت مهدی منتظَر متواتر است و همچنین احادیث وارد شده درباره دجال و نزول حضرت عیسی متواتر هستند.»
قنوجی، محمد صدیق خان، متوفای 1307ه، الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدی الساعه، ص 198، تحقیق: بسّام عبد الوهاب الجابی، ناشر: دار ابن حزم، بیروت، اول، 1421ه.
محمد صدیق خان قنوجی
محمد صدیق خان قنوجی از دیگر علمای اهل سنت در قرن گذشته، پیرامون تواتر احادیث مهدویت چنین میگوید:
«الأحادیث الواردة فی المهدی على اختلاف روایاتها کثیرة جدا تبلغ حد التواتر المعنوی وهی فی السنن وغیرها من دواوین الاسلام من المعاجم والمسانید.»
«احادیثی که درباره حضرت مهدی علیه السلام نقل شده است با طرق نقل مختلف جدّا فراوان است و دارای تواتر معنوی است که در کتابهای سنن و معاجم و مسانید اسلامی موجود است.»
قنوجی، محمد صدیق خان، متوفای 1307ه، الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدی الساعه، ص 149، تحقیق: بسّام عبد الوهاب الجابی، ناشر: دار ابن حزم، بیروت، اول، 1421ه.
قنوجی در جای دیگر نیز به متواتر بودن قیام حضرت مهدی علیه السلام تصریح کرده و میگوید:
«لا شک فی أن المهدی یخرج فی آخر الزمان من غیر تعیین لشهر وعام لما تواتر من الاخبار فی الباب واتفق علیه جمهور الأمة سلفا عن خلف إلا من لا یعتد بخلافة.»
«در اینکه حضرت مهدی علیه السلام در تاریخ غیر معلومی در آخر الزمان قیام خواهد کرد شکی نیست چراکه اخبار متواتری در این باب وارد شده و عموم امت اسلامی نسل اندر نسل بر آن اتفاق دارند مگر معدود کسانی که مخالفت آنها قابل اعتنا نیست.»
قنوجی، محمد صدیق خان، متوفای 1307ه، الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدی الساعه، ص 182، تحقیق: بسّام عبد الوهاب الجابی، ناشر: دار ابن حزم، بیروت، اول، 1421ه.
همچنین قنوجی ضمن اعتراض شدید به ابن خلدون، تشکیک او در مسئله حضرت مهدی علیه السلام را ایستادگی در برابر احادیث مشهور متواتر دانسته و میگوید:
«فلا معنى للریب فی أمر ذلک الفاطمی الموعود المنتظر المدلول علیه بالأدلة بل إنکار ذلک جرأة عظیمة فی مقابلة النصوص المستفیضة المشهورة البالغة حد التواتر»
«پس دربارهی مسئله آن فاطمی وعده داده شده که همه منتظر او هستند و ادلهای بر او دلالت دارد، شک و تردید معنا ندارد. بلکه انکار آن جرأت و جسارت بزرگی در برابر نصوص و احادیث مستفیضه مشهوری است که به حدّ تواتر میرسند.»
قنوجی، محمد صدیق خان، متوفای 1307ه، الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدی الساعه، ص 183، تحقیق: بسّام عبد الوهاب الجابی، ناشر: دار ابن حزم، بیروت، اول، 1421ه.
کتانی
محمد بن جعفر کتانی از علمای اهل سنت در قرن حاضر به تواتر احادیث مربوط به حضرت مهدی علیه السلام تصریح کرده و میگوید:
«و الحاصل أن الأحادیث الواردة فی المهدی المنتظر متواترة»
«و نتیجه اینکه احادیث وارد شده درباره حضرت مهدی منتظَر علیه السلام متواتر است.»
الکتانی، محمد بن جعفر، متوفای 1345ه، نظم المتناثر من الحدیث المتواتر، ص 229، تحقیق : شرف حجازی، دار النشر : دار الکتب السلفیة - مصر، دوم.