آیا واقعیت دارد که امام زمان (عج) از هر هزار نفر 999 نفر را خواهد کشت؟ 2
پاسخ سوم: حضرت مهدی (ع) قوانین اسلام را اجرا خواهد کرد
تمام مسلمانان بر این مسأله اتفاق دارند که دین اسلام تنها دینی است که خداوند آن را می پسندد و در قیامت از مردم خواهد پذیرفت ؛ چنانچه در سوره آل عمران آیه شماره 19 می فرماید:
إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ.
در حقیقت، دین نزد خدا همان اسلام است
و یا در همین سوره آیه 85 می فرماید:
وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ.
و هر که جز اسلام، دینی [دیگر] جوید، هرگز از وی پذیرفته نشود، و وی در آخرت از زیانکاران است.
از طرف دیگر خداوند بارها در قرآن کریم به مسلمانان وعده داده است که روزی فرا می رسد که دین اسلام سراسر عالم را خواهد گرفت و بر تمام ادیان دیگر پیروز می شود، آن جا که می فرماید:
هُوَ الَّذی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَ دینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُون . التوبه/33 و الصف /9 .
اوست کسی که فرستاده خود را با هدایت و آیین درست روانه کرد، تا آن را بر هر چه دین است فائق گرداند، هر چند مشرکان را ناخوش آید.
و باز در سوره فتح آیه شماره 28 می فرماید:
هُوَ الَّذی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَ دینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ کَفی بِاللَّهِ شَهیداً.
اوست کسی که پیامبر خود را به [قصد] هدایت، با آیین درست روانه ساخت، تا آن را بر تمام ادیان پیروز گرداند و گواه بودن خدا کفایت می کند.
طبق روایاتی که در کتاب های شیعه و سنی وجود دارد، این وعده خداوند در زمان ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف عملی خواهد شد و او است که دین اسلام را بر تمام ادیان پیروز خواهد کرد و در سراسر عالم تنها دینی که پیروی می شود شریعت ناب محمدی است .
علمای اهل سنت به نقل از سدی ، مفسر نامدار صدر اسلام نوشته اند:
وقال السُدِّی : ذلک عند خروجِ المهدیِّ ، لا یَبقی أحدٌ إلا دَخَلَ فی الإسلامِ أو أدَّی الخِراجَ .
سدی گفته: این قضیه در زمان ظهور مهدی اتفاق خواهد افتاد که هیچ شخصی نمی ماند؛ مگر این که دین اسلام را می پذیرد یا خراج (مالیاتی که کفار به خاطر سکونت در سرزمین اسلامی می پردازند) پرداخت می کند .
الرازی الشافعی، فخر الدین محمد بن عمر التمیمی (متوفای604هـ)، التفسیر الکبیر أو مفاتیح الغیب، ج16 ، ص33، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت، الطبعة: الأولی، 1421هـ - 2000م.
الأنصاری القرطبی، ابوعبد الله محمد بن أحمد (متوفای671هـ)، الجامع لأحکام القرآن، ج8 ، ص121، ناشر: دار الشعب - القاهرة.
همچنین آلوسی در تفسیر خود می نویسد:
(ویکون الدین کله لله) وتَضْمَحِلُّ الأدیانُ الباطِلةُ کُلُّها إما بهلاکِ أهلِها جمیعاً أو برجُوعِهم عنها خَشْیَةَ القتلِ قیل : لم یجیءْ تأویلُ هذه الآیةِ بعدَ وَسَیَتَحَقَّقُ مَضمُونُها إذا ظَهَر المهدیُّ فإنه لا یَبقی علی ظَهْرِ الأرضِ مشرکٌ أصلاً.
(و دین یکسره از آنٍ خدا گردد)، یعنی تمام ادیان باطل، از بین خواهد رفت؛ یا پیروان آن ها همگی هلاک خواهند شد یا از دین باطل خود به خاطر ترس از کشته شدن برخواهند گشت. گفته شده است که این تأویل این آیه محقق نمی شود؛ مگر زمانی که مهدی ظهور کند؛ زیرا در آن زمان است که هیچ مشرکی در روی زمین باقی نخواهد ماند.
الآلوسی البغدادی الحنفی، أبو الفضل شهاب الدین السید محمود بن عبد الله (متوفای1270هـ)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، ج9، ص207، ناشر: دار إحیاء التراث العربی - بیروت.
تا این جا ثابت شد که حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، قوانین اسلام را در سراسر جهان حکم فرما خواهد کرد .
از طرف دیگر ما می دانیم که خداوند دین اسلام را برای نابودی بشریت نفرستاده است و در قرآن کریم که کتاب قانون اسلام است، دستور داده نشده است که بشریت را نابود کنید و همه آن ها را بکشید؛ بلکه دین اسلام برای نجات بشر از هلاکت و نابودی و پیمودن راه کمال فرستاده شده است .
رسول خدا صلی الله علیه وآله نیز رفتار ناپسندی با مخالفان خود نداشته است. در طول 23 سال رسالت آن جناب، هیچگاه کسی به خاطر این که اسلام را نپذیرفته، کشته نشده و تمام جنگ های آن حضرت با مشرکان، جنگ های تدافعی بوده است.
حال چگونه ممکن است که حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف که به منظور اجرای احکام اسلامی ظهور می کند، و شبیه ترین فرد به رسول الله است، تمام مردم جهان را بکشد و از هر هزار نفر ، تنها یک نفر را باقی بگذارد؟
پاسخ چهارم: حضرت مهدی، بسیاری از شهرها را بدون جنگ تصرف می کند
طبق برخی از روایات، حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در زمانی ظهور می کند که مردم به رشد کامل عقلی رسیده اند و حق و باطل را به راحتی تشخیص داده و می پذیرند .
شیخ کلینی در کتاب شریف کافی و شیخ صدوق در کتاب کمال الدین از امام باقر علیه السلام نقل می کنند که آن حضرت فرمود:
إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ .
هنگامی که قائم ظهور می کند دست خود را روی سر مردم می گذارد و بدان وسیله عقول آنها جمع و افکارشان کامل می گردد.
الکلینی الرازی، أبو جعفر محمد بن یعقوب بن إسحاق (متوفای328 هـ)، الأصول من الکافی، ج1، ص 25، ناشر: اسلامیه ، تهران ، الطبعة الثانیة،1362 هـ.ش.
الصدوق، ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین (متوفای381هـ)، کمال الدین و تمام النعمة، ص 675، تحقیق: علی اکبر الغفاری، ناشر: مؤسسة النشر الاسلامی ( التابعة ) لجماعة المدرسین ـ قم، 1405هـ .
طبیعی است که وقتی عقل مردم کامل باشد، به راحتی می توانند نفع و ضرر واقعی خود را تشخیص داده و تسلیم حق خواهند شد .
با توجه به این روایات، برای اجرای عدالت، جنگ و کشتار زیادی صورت نخواهد گرفت؛ چون عقل مردم کامل است و وقتی بفهمند که پذیرش ولایت آن حضرت به نفع آن ها است، به راحتی و بدون جنگ، خواهند پذیرفت.
از همین رو، در برخی از کتاب های شیعه و سنی روایاتی وجود دارد که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، برخی از شهرها را بدون جنگ تصرف خواهد کرد.
سید بن طاووس از علمای بزرگ شیعه در کتاب الملاحم و الفتن به نقل از نعیم بن حماد مروزی، و جلال الدین سیوطی به نقل از همو به نقل از امیرمؤمنان علیه السلام می نویسند که آن حضرت فرمود:
إذا بعث السفیانی إلی المهدی جیشا فخسف بهم بالبیداء ، وبلغ ذلک أهل الشام ، قالوا لخلیفتهم : قد خرج المهدی فبایعه وادخل فی طاعته وإلا قتلناک ، فیرسل إلیه بالبیعة ، ویسیر المهدی حتی ینزل بیت المقدس ، وتنقل إلیه الخزائن ، وتدخل العرب والعجم وأهل الحرب والروم وغیرهم فی طاعته من غیر قتال حتی تبنی المساجد بالقسطنطینیة وما دونها.
آنگاه که سفیانی لشکری برای نبرد با مهدی (عج) گسیل می کند، لشکریان او در «بیدا» دچار خسوف می شوند. این بیچارگی که به اطلاع اهل شام می رسد، پیشقراول آنها می گوید: مهدی (عج) ظهور کرده است باید با او بیعت کنی و از وی اطاعت نمائی و در غیر اینصورت تو را می کشیم. برای همین با حضرت او بیعت می نماید.
حضرت مهدی (عج) از آنجا حرکت می کند تا وارد بیت المقدس می شود و خزانه های آنجا را در اختیار درمی آورد و در این هنگام عرب و عجم و جنگجویان و رومیان و سلسله های مختلف دیگر از وی اطاعت می کنند و جنگ و جدالی در برابر تسلیم آنها به دست مهدی (عج) پیش نمی آید تا آنجا که مسجدهائی در اسلامبول و امکنه دیگر بنیان می کنند.
سید بن طاووس الحسینی ، علی بن موسی بن جعفر بن محمد (متوفای664هـ)، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن المعروف بالملاحم و الفتن، ص 139، ناشر: مؤسسة صاحب الأمر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ـ قم، الطبعة: اولی، 1416هـ
المروزی، أبو عبد الله نعیم بن حماد (متوفای288هـ) ، کتاب الفتن ، ج1، ص349، تحقیق : سمیر أمین الزهیری ، ناشر : مکتبة التوحید - القاهرة ، الطبعة : الأولی ، 1412هـ.
السیوطی، جلال الدین أبو الفضل عبد الرحمن بن أبی بکر (متوفای911هـ)، الحاوی للفتاوی فی الفقه وعلوم التفسیر والحدیث والاصول والنحو والاعراب وسائر الفنون، ج2، ص69، تحقیق: عبد اللطیف حسن عبد الرحمن، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت، الطبعة: الأولی، 1421هـ - 2000م.
الهیثمی، ابوالعباس أحمد بن محمد بن علی ابن حجر (متوفای973هـ)، الفتاوی الحدیثیة، ج1، ص30، ناشر: دار الفکر، طبق برنامه الجامع الکبیر.
همچنین علی بن یونس عاملی از علمای شیعه از امیرمؤمنان علیه السلام نقل می کند که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، برخی از شهرها را با تکبیر فتح خواهند کرد و مردم با شنیدن صدای تکبیر آن حضرت، تسلیم حق می شوند و حکومت و ولایت آن حضرت را خواهند پذیرفت.
وعن أمیر المؤمنین علیه السلام لا تبقی مدینة دخلها ذو القرنین إلا دخلها المهدی ویأتی إلی مدینة فیها ألف سوق فی کل سوق مائة دکان ، فیفتحها ویأتی مدینة یقال لها القاطع علی البحر المحیط ، طولها ألف میل وعرضها خمسمائة میل ، فیکبرون الله ثلاثا فتسقط حیطانها ، فیخرج منها ألف ألف مقاتل ثم یتوجه إلی القدس الشریف.
از امیرمؤمنان علیه السلام نقل شده است که هیچ شهری باقی نمی ماند که ذو القرنین وارد آن شده باشد؛ مگر این که مهدی (عج) نیز وارد آن خواهد شد. او وارد شهری می شود که هزار بازار و هر بازاری صد مغازه دارد؛ پس آن را فتح می کند و وارد شهری می شود که گفته می شود آن شهر قاطع بحر محیط (طبق برخی از روایات شیعه، مقصود شهری در کنار رود نیل است) است، طول این شهر هزار میل و عرض آن پانصد میل است. سربازان حضرت سه بار تکبیر می گویند که به وسیله آن دیوارهای این شهر می ریزد و در نتیجه یک میلیون جنگجو از آن خارج می شود و سپس امام به طرف بیت المقدس حرکت خواهند کرد.
العاملی النباطی ، الشیخ زین الدین أبی محمد علی بن یونس (متوفای877هـ) الصراط المستقیم إلی مستحقی التقدیم، ج2، ص257، تحقیق: محمد الباقر البهبودی، ناشر : المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، الطبعة الأولی، 1384هـ
طبق این روایت، سلاح آن حضرت برای فتح برخی از شهرها، شمشیر و تفنگ و ... نیست؛ بلکه آن حضرت با تکبیر گفتن این مناطق را فتح خواهد کرد .
پاسخ پنجم: دنیا طلبان و ظالمان، به راحتی تسلیم نمی شوند
تاریخ نشان داده است که دنیا طلبان و زورمداران تاریخ، به راحتی، دست از منافع دنیوی و ظلم و جور نخواهند کشید .
جباران و ظالمانی که یک عمر از خون مردم تغذیه کرده اند، روشن است که وقتی بفهمند منافع آن ها با ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به خطر می افتد، و حکومت آن ها از هم فرو می پاشد، در برابر آن حضرت ایستادگی خواهند کرد.
از این رو آن حضرت برای اجرای عدالت و کوتاه کردن دست آن ها و نجات مستضعفان، از زور استفاده خواهند کرد.
ابن عربی محیی الدین دانشمند نامدار سنی مذهب در این باره می نویسد:
ولولا أن السیف بید المهدی لأفتی الفقهاء بقتله ولکن اللّه یظهره بالسیف والکرم فیطمعون ویخافون فیقبلون حکم من غیر إیمان بل یضمرون خلافه کما یفعل الحنفیون والشافعیون فیما إختلفوا فیه فلقد أخبرنا أنهم یقتتلون فی بلاد العجم أصحاب المذهبین ویموت بینهما خلق کثیر ویفطون فی شهر رمضان لیتقووا علی القتال فمثل هؤلاء لولا قهر الإمام المهدی بالسیف ما سمعوا له ولا أطاعوه.
اگر شمشیر در دست مهدی نباشد، فقها فتوا به قتل آن حضرت خواهند داد؛ ولی خداوند او را با شمشیر و کرم ظاهر می کند، تا آن ها هم به طمع بیفتند و هم بترسند و از دستور آن حضرت اطاعت کنند؛ هر چند که به آن ایمان نمی آورند و خلافش را در دل پنهان می کنند؛ همان طوری که حنفی ها و شافعی ها در اختلافاتی که با هم داشتند، همین کار را کردند.
به ما خبر رسیده است که آن ها در شهرهای عجم با همدیگر جنگیده اند و افراد زیادی در این جنگ ها کشته شده اند؛ تا جائی که عده ای از آن ها در ماه رمضان فتوا به افطار داده اند تا توان جنگیدن داشته باشند.
اگر در باره چنین افرادی، حضرت مهدی با شمشیر قیام نکند، سخن آن حضرت را نمی شنوند اطاعت نمی کنند
ابن العربی الطائی الخاتمی ، محیی الدین بن علی بن محمد (متوفای638هـ)، الفتوحات المکیة فی معرفة الاسرار الملکیة ، ج3، ص327، ناشر : دار إحیاء التراث العربی - لبنان ، الطبعة : الأولی 1418هـ ـ 1998م.
پاسخ ششم: کشتارهایی که در زمان خلفا انجام شده است
کارشناسان وهابی و پیروان مکتب سقیفه که این روایات ضعیف را مستمسک قرار می دهند تا مردم را نسبت به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف بدبین نمایند، چرا سری به پرونده خلفای سه گانه نمی زنند؟
حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف برای اجرای عدالت، دنیا طلبان و زورمدارانی را که تسلیم حق نمی شوند، از سر راه اسلام و مسلمانان برخواهد داشت؛ اما خلفای سه گانه برای چه منظوری مردم را قتل عام می کردند؟
در تاریخ 25 ساله حکومت خلفای سه گانه، کشتارهایی در کشورهای همسایه انجام شده است که در طول تاریخ بشریت سابقه نداشته است.
ما به چند نمونه از این کشتارها اشاره و قضاوت را بر عهده خوانندگان عزیز واگذار خواهیم کرد.
1. جنگ ذات العیون (سال 12هجری، زمان ابوبکر)
خالد بن ولید، همان کسی که اهل سنت از او با عنوان «سیف الله» یاد می کنند و دست راست خلیفه اول به شمار می آمد، در نبرد فتح الانبار، به تیر اندازان خود دستور داد که چشمان مردم را هدف بگیرند و آنان در آن روز هزار نفر را کور کردند؛ تا حدی که این جنگ به جنگ «ذات العیون» معروف گشت.
قَدِمَ خَالِدٌ عَلَی الْمُقَدِّمَةِ، فَأَطَافَ بِالْخَنْدَقِ وَأَنْشَبَ الْقِتَالَ، وَکَانَ قَلِیلَ الصَّبْرِ عَنْهُ إِذَا رَآهُ أَوْ سَمِعَ بِهِ، وَتَقَدَّمَ إِلَی رُمَاتِهِ فَأَوْصَاهُمْ، وَقَالَ: إِنِّی أَرَی أَقْوَامًا لا عِلْمَ لَهُمْ بِالْحَرْبِ، فَارْمُوا عُیُونَهُمْ وَلا تَوَخُّوا غَیْرَهَا، فَرَمَوْا رَشْقًا وَاحِدًا ثُمَّ تَابَعُوا فَفُقِئَ أَلْفُ عَیْنٍ یَوْمَئِذٍ، فَسُمِّیَتْ تِلْکَ الْوَقْعَةُ ذَاتَ الْعُیُونِ، وَتَصَایَحَ الْقَوْمُ: ذَهَبَتْ عُیُونُ أَهْلِ الأَنْبَارِ.
خالد، پیشاپیش لشکر آمد و اطراف خندق می چرخید و آتش جنگ را شعله ور می کرد، او هر وقت جنگی را می دید و یا می شنید، بسیار کم طاقت می شد، پیش تیراندازان رفت و به آن ها این چنین سفارش کرد: من می بینم که این مردم جنگیدن نمی دانند؛ پس چشمان آن ها را هدف تیر قرار دهید و جای دیگر هدر ندهید؛ سپس خودش یک تیر رها کرد و تیراندازان به دنبال او هزار چشم را در این روز هدف قرار دادند؛ از این رو، این روز به «ذات العیون» نام گرفت، مردم فریاد می زدند که چشمان مردم انبار کور شد ... .
الطبری، أبو جعفر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب (متوفای310)، تاریخ الطبری، ج2 ، ص323، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت.
ابن اثیر در الکامل فی التاریخ می نویسد:
ذِکْرُ فَتْحِ الأنْبَارِ ثُمَّ سَارَ خَالِدٌ علی تَعْبِیَتِهِ إلی الأنبار، وأنما سمی الأنبار لأن أهراء الطعام کانت بها أنابیر، وعلی مقدمتِه الأقرع بن حابس. فلما بَلَغَها أطاف بها، وأنْشَبَ القتالَ، وکان قلیلُ الصبرِ عنه وتَقَدَّم إلی رُمَاتِهِ أن یَقْصُدُوا عُیونَهُم فَرَمَوْا رَشْقًا وَاحِدًا ، ثم تابعوا فأصابُوا ألفَ عینٍ، فَسُمِّیَتْ تِلْکَ الْوَقْعَةُ ذَاتَ الْعُیُونِ.
وقتی که شهر انبار فتح شد، خالد مأمور سر و سامان دادن به آن شهر شد (این شهر از آن جهت انبار نامیده می شد که محل ذخیره مواد غذائی بود ) . پیشاپیش لشکریان وی شخصی بود به نام اقرع بن جابس که مجرد رسیدن به شهر، اطراف آن را محاصره کرد و آتش جنگ را شعله ور ساخت. او مردی کم صبر بود، تیر اندازان را جلوی لشکر گذاشت و دستور داد تا چشم های مردم را هدف بگیرند و خود او نیز اولین تیر را رها کرد و لشکریان به دنبال او، چشم های مردم را هدف قرار دادند که به هزار چشم اصابت؛ از این رو، این نبرد «ذات العیون » نام گرفت.
الجزری، عز الدین بن الأثیر أبی الحسن علی بن محمد (متوفای630هـ) الکامل فی التاریخ، ج2، ص245، تحقیق عبد الله القاضی، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت، الطبعة الثانیة، 1415هـ
و شهاب الدین نویری نهایة الأرب فی فنون الأدب می نویسد:
ذکر فتح الأنبار. قال: ثم سار خالد إلی الأنبار، وإنما سمیت الأنبار، لأن أهراء الطعام کانت بها أنابیر، وکان علی من بها من الجند شیرزاد صاحب ساباط، فلما التقوا أمر خالد رامته برشق السهام، وأن یقصدوا عیونهم، فرشقوا رشقاً واحداً، ثم تابعوا، فأصابوا ألف عین، فسمیت هذه الواقعة ذات العیون.
داستان فتح الأنبار. سپس خالد به سوی الأنبار حرکت کرد، این شهر از آن جهت انبار نامیده شده که محل نگهداری مواد غذائی بوده است ، نگهبانان این شهر از لشکر شیرزاد صاحب ساباط بوده است. هنگامی با خالد روبرو شدند، خالد دستور داد که آن ها به سوی آنان تیراندازی کنند و چشمان آن ها را هدف بگیرند، نخست خودش تیری پرتاب کرد و لشکریان نیز از او پیروی کردند؛ پس تیرهای آنان به هزار چشم اصابت کرد، به همین دلیل، این نبرد را «ذات العیون» نامیده اید.
النویری، شهاب الدین أحمد بن عبد الوهاب (متوفای733هـ)، نهایة الأرب فی فنون الأدب، ج19، ص70، تحقیق مفید قمحیة وجماعة، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت، الطبعة: الأولی، 1424هـ - 2004م.
و ابن کثیر در البدایة و النهایة می گوید:
فتح خالد للأنبار، وتسمی هذه الغزوات ذات العیون رکب خالد فی جیوشه فسار حتی انتهی إلی الأنبار وعلیها رجل من أعقل الفرس وأسودهم فی أنفسهم، یقال له شیرزاذ، فأحاط بها خالد وعلیها خندق وحوله أعراب من قومهم علی دینهم، واجتمع معهم أهل أرضهم، فمانعوا خالدا أن یصل إلی الخندق فضرب معهم رأسا، ولما تواجه الفریقان أمر خالد أصحابه فرشقوهم بالنبال حتی فقأوا منهم ألف عین، فتصایح الناس، ذهبت عیون أهل الأنبار، وسمیت هذه الغزوة ذات العیون.
خالد، شهر انبار را فتح کرد و این جنگ ها «ذات العیون» نامیده شد. خالد سوار بر مرکب خود به انتهای شهر رفت و مردی از عاقل های فارس به نام «شیرزاد» همراه او بود. خالد شهر را محاصره کرد؛ ولی مردم در اطراف شهر خندق ایجاد کرده بودند. عده ای از مردان عرب زبان، اطراف خندق جمع شده بودند که به همراه صاحبان زمین ها مانع از نفوذ لشکر به داخل شهر شدند.
خالد دستور داد سر یک نفر از آنان را جدا کنند. سپس فرمان داد که با تیر مردم را هدف قرار دهند تا این که چشم هزاران نفر از آنان کور شود. فریاد و ناله مردم سراسر آن جا را فرا گرفت که چشم های مردمان کور شد و لذا این جنگ را «ذات العیون» نامیدند.
ابن کثیر الدمشقی، إسماعیل بن عمر ابوالفداء القرشی (متوفای774هـ)، البدایة والنهایة، ج6، ص349، ناشر: مکتبة المعارف - بیروت.
سؤال ما از دوستان اهل سنت این است که: خداوند در کجای قرآن گفته است که اگر کسی اسلام را قبول نکرد، چشمانش را کور کنید؟! آیا چنین اعمالی در زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله سابقه داشت یا از بدعت های عمر بوده است؟
