اهمیت و فضیلت سوره اعراف

در تفسیر عیاشی از امام صادق ع نقل شده که فرمود: هر کس سوره اعراف را در هر ماه بخواند در روز قیامت، از کسانی خواهد بود که نه ترسی بر آنها است و نه غمی دارند (من الذین لا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ) و اگر در هر جمعه بخواند، در روز قیامت از کسانی می باشد که بدون حساب به بهشت می رود و نیز فرمود: در این سوره آیات محکمه ای است، قرائت و تلاوت و قیام به آنها را فراموش نکنید، زیرا اینها روز رستاخیز در پیشگاه خدا برای کسانی که آنها را خوانده اند گواهی می دهند!^[1] نکته ای که از روایت فوق به خوبی استفاده می شود، این است که روایاتی که درباره فضیلت سوره ها آمده است به این معنی نیست که تنها قرائت این سوره ها دارای آن همه نتائج و ثمرات بزرگ است، بلکه آنچه به این خواندن ارزش نهایی می بخشد همان ایمان به مفاد آنها و سپس عمل کردن بر طبق آن است.

و لذا در روایت فوق می خوانیم قراءتها و تلاوتها و القیام بها، و نیز در همین روایت می خوانیم که فرمود: کسی که این سوره را بخواند، در قیامت مصداق الذین لا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ است و این در حقیقت اشاره لطیفی به آیه 35 همین سوره است که می فرماید: فَمَنِ اتَّقی وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ:  آنها که تقوا پیشه کنند و (خویش و جامعه را) اصلاح نمایند، نه ترسی خواهند داشت و نه غمی.

همانگونه که ملاحظه می کنید، این مقام مخصوص کسانی است که تقوا داشته باشند و در مسیر اصلاح گام بردارند، به علاوه اصولا قرآن کتاب عقیده و عمل است، و قرائت و تلاوت مقدمه ای بر این موضوع محسوب می شود.

راغب در کتاب مفردات، در ذیل ماده تلاوت می گوید مراد از یتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ ^[2] این است که با علم و عمل از آیات قرآن، پیروی می کنند یعنی تلاوت مفهومی بالاتر از مفهوم قرائت دارد و با یک نوع تدبر و تفکر و عمل همراه است.

پی نوشت ها

[1] تفسیر برهان جلد دوم صفحه 2 و نور الثقلین جلد دوم صفحه 2.

[2] سوره بقره آیه 121.