چرا خداوند عزّ و جلّ روح ها را که مجرّد و در محلّی رفیع بودند در بدن ها قرار داد
از عبد اللَّه بن فضل هاشمی نقل شده که گفت:
محضر حضرت ابی عبد اللَّه علیه السّلام عرض کردم:
چرا خداوند عزّ و جلّ ارواح را که در ملکوت اعلی و در محلّی رفیع بودند در ابدان قرار داد؟
امام علیه السّلام فرمودند:
خداوند تبارک و تعالی می دانست ارواح با این علوّ و شرافتی که دارند اگر به حال خود واگذارده شوند اکثر آنها ادّعاء ربوبیت کرده و هر کدام ندای «أَنَا رَبُّکمُ الْأَعْلی» سر می دادند لذا به قدرت کامله اش آنها را در ابدان مادی که از ابتداء بر ایشان تقدیر کرده بود قرار داد و بدین ترتیب رحمتش را شاملشان نمود و به همین منظور بعضی را به برخی محتاج و دسته ای را بر گروهی معلّق و جمعی را در دنیا بر جماعتی برتر و درجه تعدادی را بر عددی در آخرت متفوّق ساخت و همچنین به واسطه بعضی برخی دیگر را کفایت نمود و رسل و سفرایش را بر ایشان مبعوث داشت و نمایندگان و حجّت هایش را با بشارت و انذار بر آنها گمارد تا آنها ایشان را بر انجام مراسم عبودیت و خاکساری در مقابل معبودشان امر نموده و به انواع و انحاء تعبّدات راهنمایی کنند، و همچنین در دنیا و آخرت بر آنها عقوبت و پاداش قرار داد تا بدین وسیله ایشان را در انجام کارهای شایسته راغب و از کارهای ناپسند باز دارد و نیز بدین طریق آنها را به طلب معاش و تجارت دلالت نمود و نتیجه این همه الطاف و عنایات این شد که ارواح دانستند رب نبوده بلکه مربوب هستند و بندگانی بوده که آفریده حضرت خالق می باشند از این رو به عبادت باری تعالی روی آوردند و بدین ترتیب مستحق نعیم ابدی و فردوس جاودانی شده و از وحشت در امان ماندند.
سپس حضرت فرمودند: ای پسر فضل خداوند تبارک و تعالی نظرش به بندگان بهتر است از نظر آنها به خودشان، آیا نمی بینی برخی از ایشان طالب تفوّق بر غیر بوده به حدّی که این معنا ایشان را به سر حدّ دعوای ربوبیت کشانده و بعضی دیگر از ایشان حبّ جاه و بزرگی باعث شده که ادّعای پیامبری کنند بدون این که استحقاقش را داشته باشند و گروهی دیگر ادّعای امامت نموده در حالی که لایق آن نبوده و علاوه بر آن نقص و عجز و سستی و فقر و درد و استحقاق عقوبت را در خود احساس نموده و می دانند که مرگ بر ایشان غالب بوده و اجتماعشان را متفرق می سازد.
ای پسر فضل، خداوند تنها آنچه را که برای بندگان صلاح است پیش آورده و کوچکترین ظلمی به ایشان نمی کند ولی خودشان به خود ستم می نمایند.
