نقش اخلاق اسلامى در استحکام خانواده
رعایت اخلاق نیکو، و خودداری از زشتی ها، کار طاقت فرسایی نیست.
بکارگیری واقعیات اخلاقی، و پرهیز از پلیدی های اخلاقی در مدّتی اندک، ریاضت قابل تحمّلی است، که ره سپردن در این راه الهی را بر انسان آسان، و پیوند زناشویی را مُحکم و فضایی از صفا و صمیمیت، پاکی و سلامت، راحت و امنیت، عشق و محبت بوجود می آورد و زندگی را در تمام شئون، بر زن و شوهر از عسل شیرین تر می کند. و درسی عملی برای دیگران بخصوص فرزندان خانواده است. در رابطه با آراسته بودن به حسنات اخلاقی و بکارگیری آن، قرآن مجید در آیات متعدّدی پیامبر بزرگوار را ستوده: «فَبِما رَحمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُم وَ لَو کنتَ فَظًّا غَلیظَ القَلبِ لَانفَضّوا مِن حَولِک»؛[1] جلوه رحمت خداست که بر مردم، نرمخو و مهربانی، اگر تندخوی و سخت دل بودی، مردم از حول محور وجود تو پراکنده می شدند». «وَ انَّک لَعَلی خُلُقٍ عَظیمِ»؛[2] و همانا تو آراسته به خلق عظیم و بزرگی هستی».
در روایات نیز بر روی رعایت اخلاق اسلامی و آثار گرانبار آن تأکید فراوان شده است. از باب نمونه رسول خدا به امیرالمؤمنین فرمود: ترا به شبیه ترین تان به اخلاق خودم خبر دهم؟ عرضه داشت آری، فرمود: «احْسَنُکمْ خُلُقاً، اعْظَمُکمْ حِلْماً، وَ ابَرُّکمْ بِقَرابَتِهِ، وَ اشَدُّکمْ مِنْ نَفْسِهِ انْصافاً.»[3] خوش خلق ترین شما، بردبارترین شما، نیکوکارترین تان به نزدیکانش، و شدیدترین شما در انصاف دهی به دیگران از جانب خودش است.
افزون بر خوش خلقی، زن و شوهر سخن و کلامشان با یکدیگر باید آمیخته به عشق و محبّت و بیان عاطفه و احساس، و جلوه شعور و عقل، و وجدان و انصاف باشد.
باید در سخن گفتن با یکدیگر از قول عدل [4] قول حسن [5]، قول لین [6] قول میسور[7] قول احسن [8] استفاده نمایند.
سخن وقتی رنگ خدایی داشته باشد، قضاوت وقتی صحیح باشد، کلام وقتی نرم و ساده و سهل باشد، گفتار وقتی ریشه در عدالت و انصاف داشته باشد، به زندگی، گرمی، استحکام، عشق و سلامت می بخشد.
سخن وقتی سخن حقّ باشد، و لحن آن لحنی گرم و همراه با عاطفه و محبّت باشد، مُزدش باز شدن چشم بصیرت، و شنیدن آوای حقّ است.[9]
پی نوشت
[1] آلعمران/ 159
[2] قلم/ 4
[3] بحارالانوار، ج 74، ص 58
[4] انعام/ 152
[5] بقره/ 83
[6] طه/ 44
[7] اسراء/ 28
[8] فصلت/ 33
[9] تفسیر آسان، ج 9، ص 243 و تفسیر نمونه، ج 11، ص 321