وظایف شیعیان در عصر غیبت
یکی از وظایف شیعیان در عصر غیبت عمل به این فرموده امام زمان علیه السّلام است:
و أمّا الحوادث الواقعة فارجعوا فیها إلی رواة أحادیثنا فإنّهم حجّتی علیکم و أنا حجّة اللّه علیهم.[1]
در هرمسأله ای باید سراغ مراجع رفت، چراکه احترام به آنان، احترام به ولی عصر علیه السّلام است. ایجاد ارتباط با نایبان حضرت و تکریم و احترام این بزرگان، موجب بخشودگی گناهان می شود، زیرا احترام به پیامبر صلّی اللّه علیه و اله و اهل بیت علیهم السّلام چنین ارمغانی را به همراه دارد. در سوره حجرات آمده است:
إِنَّ الَّذِینَ یغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ أُولئِک الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوی لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیمٌ[2]؛
کسانی که پیش پیامبر خدا صدایشان را فرو می کشند، همان کسانی هستند که خدا دل هایشان را برای پرهیزگاری امتحان کرده است، آنان را آمرزش و پاداشی بزرگ است.
هرچند این آیه در مورد احترام به پیغمبر صلّی اللّه علیه و اله است، اما احترام به ائمه اطهار علیهم السّلام و مراجع هم به نوعی احترام و حرمت نهادن به پیامبر صلّی اللّه علیه و اله است.
هرقدر که مراجعه به مراجع بیشتر باشد، در واقع، امام زمان (عج) مرکزیت و محوریت بیشتری در جامعه پیدا می کند.[3]
از سویی، احترام به مراجع- که امام علیه السّلام آنان را نواب خود خوانده- زمینه ای است برای گردن نهادن در برابر حکومت مهدی (عج).
سرباز امام زمان بودن سنخیت می خواهد، سنخیت و هماهنگی با امام در عدالت، تقوا و... در این راستا هم باید تمرین عملی داشت و هم تمرین فکری، اما تمرین عملی، باید عوام و خواص به عدل عادت کنند و گرنه تحمل حکومت مهدی (عج) بر آنها سخت خواهد بود. مسلما در زمان حضرت هرکسی در مکان و جایگاه شایسته خود می نشیند، همه باید این نوع آمادگی را پیدا کنند، یعنی خودشان را به عدل و قسط بیارایند. این که می بینیم امام راحل فقط یک خانه کوچک در قم داشتند، معلوم می شود که ایشان خودشان را برای ظهور آماده کرده بودند. مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری با این که مبالغ زیادی از وجوه شرعی در اختیار داشتند، اما همیشه با همان عبای پاره سر درس حاضر می شدند، این یعنی همان تمرین عملی.
اما تمرین فکری، خواندن زیارت نامه هایی، مانند «جامعه کبیره»، «دعای ندبه» و «عهدنامه» است. انتظار فرج یک تمرین فکری است. «أفضل أعمال أمّتی، انتظار الفرج من اللّه عزّ و جلّ»، انتظار فرج باید همیشه شعار شیعه باشد؛ یعنی ما باید همواره یکدیگر را به انتظار و یادآوری فرج و ظهور امام دعوت کنیم. چرا پیشینیان ما روزهای جمعه با ادب و سلاح از شهر خارج می شدند. این یک کار نمادین و تمثیلی بود، برای این که یادشان نرود که فرج و ظهوری در راه است.[4]
از جمله تکالیف شیعیان در عصر غیبت تجدید عهد همه روزه به وحدانیت خدای رحمان، نبوت خاتم انبیا و ولایت ائمه هدی علیهم السّلام است.
تجدید عهد، تازه کردن بیعت، ارائه عقاید حقه به پیشگاه خدا، رسول و ائمه علیهم السّلام، ستودن ایشان به پاکی و طهارت و درخواست پایداری و دوام عقاید از خداوند تعالی با کمال خضوع است. اگر انسان همواره خود را در محضر امام زمان (عج) ببیند، گرچه در ظاهر حضور امام نباشد، اما همیشه امام را دیده و او را متوجه امورات ظاهری و باطنی خود می داند. بنابراین، لازم است هرشب خدمت گزاری و جان نثاری خود را اعلام کند. در حقیقت، او مثل مأمور و مسافری است که مولایش دستورالعمل ها و تکالیف لازم را بدو اعلام کرده و او هرروز باید مطابق آن عمل کند، اما چنان چه مطابق خیالات و رأی خود عمل کند، به خطرات بزرگ گرفتار می شود.
پی نوشت ها