حضور در غزوات
امام علی(ع) در غزوات و سریههای صدر اسلام، نقش مؤثری داشت و در همه غزوات جز غزوه تبوک همراه پیامبر(ص) جنگید.[۱۷۹] وی به عنوان دومین شخصیت نظامی پس از حضرت محمد(ص) ایفای نقش کرده است.
- جنگ بدر
جنگ بدر، نخستین جنگ مهم میان مسلمانان و کافران بود که در جمعه هفدهم ۱۷ رمضان سال ۲ق. در کنار چاههای بدر روی داد.[۱۸۰] در این جنگ مسلمانان توانستند، هفتاد تن از مشرکان را از بین ببرند که در میان آنها نام برخی از سران کفر، همچون ابوجهل، عتبه، شیبه و اُمیه به چشم میخورد.
در عرب رسم بر این بود قبل از حمله عمومی، نبردهای تن به تن انجام میشد، بنابراین عتبة بن ربیعه اموی و پسرش ولید و برادرش شیبه، از پیامبر(ص) خواستند که همتایانی برای مبارزه با آنان وارد میدان کند. حضرت محمد(ص) ، علی(ع)، حمزه و عبیدة بن حارث را برای این کار فرستاد. علی(ع)، به ولید مجال نداد و حمزه به عتبه، و آن دو را از پای در آوردند و آنگاه عبیده را در مقابل دشمنش شیبه کمک کردند و او را نیز کشتند.[۱۸۱] همچنین حنظله، عاص بن سعید، طعیمة بن عدی و حدود بیست نفر از مشرکان در این جنگ توسط امام علی(ع) کشته شدند.[۱۸۲]
- جنگ احد