اذان به نوعی شعار وقت نماز است و مسلمانان وقت نماز اذان می گویند. که البته مضامین والایی دارد که متاسفانه فلسفه آن را کمتر کسی می داند.
پاسخ امام رضا علیه السلام به سوالی در باره فلسفه اذان که تقدیم می شود:
ایشان فرموده اند: «همانا مأمور شدن مردم به گفتن أذان به علل و دلائل بسیارى است، از آن جمله اینکه:
براى فراموشکار یادآورى باشد، و غافلان را بیدارى بخشد، و ناآشنا با وقت را و نیز آنان را که سرگرم شغلى شده و از فکر نماز بى خبرند یادآور و شناساى وقت باشد، و مؤذّن با أذانى که می گوید فرا خواننده بندگان باشد به پرستش و عبادت آفریدگار، و برانگیزنده و تشویق کننده در انجام عبادت، و اقرار کننده باشد به وحدانیّت حقّ جلّ و علا، و آشکارگر ایمان، و ظاهر و عیان ساز اسلام باشد، (و بدین جهت است که أذان هر بلد را نشانه ایمان و اسلام آن شهر و ساکنان آن میدانند که ایشان مسلمان و مؤمن اند) و نیز کسانى را که شهادت یا نماز را از یاد برده باشند مؤذّن بیادشان آورد، و بدان جهت مؤذّن را به این نام مى خوانند که به سبب و به وسیله اذان به مردم اعلام مى کند که نماز بخوانند، و به این سبب أذان با تکبیر (اللَّه اکبر) آغاز و با تهلیل «لا إله إلّا اللَّه» به پایان میرسد که خداوند عزّ و جلّ اراده فرموده که شروع به یاد او و نام او باشد، و نام خدا در تکبیر نخستین حرف یا کلمه است، و در «لا إله إلّا اللَّه» آخرین کلمه است،