در این جا به برخی از آداب تغذیه از نظر اسلام، به نحو اختصار، اشاره می نماییم:
با نمک شروع و ختم کردن: در احادیث فراوانی تاءکید شده که غذا را با نمک شروع و ختم نمایید. پرواضح است، این دستور العمل برای کسانی است که نمک برای آنها زیان آور نباشد. به برخی از این احادیث که از قول پیامبر اکرم (ص ) روایت شده اند، توجه فرمایید:
افتتحوا بالملح، فانه دواء من سبعین داء؛ [1]
(تغذیه را) با نمک آغاز کنید! زیرا دوای هفتاد درد است.
... فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکرِ إِنْ کنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ.[1]
اگر نمىدانید از اهل ذکر( آگاهان) بپرسید.
غیر از خداوند متعال که علم وصف ذاتی اوست، هیچ کدام از مخلوقین، علم به تمام اشیاء را ندارند، حتی وجود مقدس معصومین علیهم السلام به صورتی هستند که اگر از خدای عزّ و جل علم به چیزی را بخواهند، دریافت خواهند کرد و خدای به آنها اعطاء خواهد نمود.
بهشت جای پاکان است و فاحش که زبان خود را آلوده نموده به آن وارد نمی شود. او باید به جائی رود که با زبانش تناسب داشته باشد.
قال رسول اللَّه صلی الله علیه و آله:
«الْجَنَّةُ حَرامٌ عَلی کلِّ فاحِشٍ انْ یدْخُلَها»[1]
بهشت بر هر ناسزاگوئی حرام است که در او وارد شود.
و نیز فرموده است:
«انّ اللَّه حَرَّم الْجَنَّةَ عَلی کلِّ فاحِشٍ، بَذِی، قَلیلِ الْحَیاءِ لایبالی ما قالَ وَلا ما قیلَ لَهُ»[2]
خداوند بهشت را حرام نموده بر فحاش بی آبرو و کم شرمی که با کسی از آنچه می گوید و به وی گفته می شود ابائی ندارد.
یکی دیگر از مواردی که فرد در دامن وسواس می افتد، نماز جماعت است. از آنجا که نماز جماعت وقتی تعداد به ده نفر یا بیشتر برسد، ثواب آن قابل شماره نیست، شیطان برای این که فرد را از این ثواب محروم گرداند، یا در عدالت امام جماعت وسوسه می کند یا در وضع نمازگزاران.
در عروه آمده است: وقتی تعداد نمازگزاران از ده نفر تجاوز کند، اگر تمام آسمان ها کاغذ، دریاها مرکب، درخت ها قلم و مردم روی زمین و ملائکه، نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یک رکعت نماز جماعت را شماره کنند.[1]
قال رسول اللَّه صلی الله علیه و آله:
«ایاکمْ وَالْفُحْشَ فَانَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلّ لایحِبُّ الْفاحِشَ الْمُتَفَحِّشَ»[1]
از دشنام بپرهیزید که خدای عزّوجّل دشنام گوی دشنام جوی را دوست ندارد.
یکی از گناهانی که موجب از بین رفتن روحیه تعاطف در جامعه می شود و عواقب منفی بسیاری به جای می گذارد، فحش و ناسزاگوئی است. اسلام طی مراحلی درصدد از بین بردن ریشه این مفسده اجتماعی است.
اهمیت مشورت بر کسی پوشیده نیست. تنها کسی که غنی و بی نیاز از همه چیز و از جمله مشورت است، خداوند متعال می باشد. او که گذشته و حال و آینده مخلوقان را یک جا می بیند و هستی برای او صفحه ای بیش نیست، محتاج به مشاوره با کسی در تشخیص مصلحت آینده نمی باشد.
یا أَیهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَی اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِی الْحَمِیدُ.[1]
ای مردم شما نیازمند به خداوند و او به تنهایی، بی نیاز از همه و قابل ستایش است.
همان طور که گفته شد یکی از مباحث مهمی که در علم اخلاق در باره آن بحث می شود، شناخت خلق های پسندیده و ناپسند است. برخی ملاک پسندیده بودن و ناپسند بودن را، عقل دانسته اند و مثلا می گویند از نظر عقل، بخشنده بودن صفت خوبی است. اما از نظر برخی دیگر، این شرع است که صفات خوب و بد را تعیین می کند. در هر صورت نتیجه یکی است. و چه ملاک را عقلی بدانیم یا شرعی، صفات پسندیده و ناپسند مشخص است. اما بحث دیگری که هست تعیین مصداق برای این مصادیق است و از ان مهمتر تعیین بالاترین مصداق و مرتبه برای این صفات است مثلا اگر بخشندگی خوب است، به چه صورت باید باشد و بخشنده ترین فرد چه کسی است؟
