عفو و گذشت
عفو و گذشت از خطاکاران و افرادی که دچار لغزش شده اند از ویژگی های دیگر امام حسین علیه السلام است. آن حضرت با کمال بزرگواری و آغوش باز عذر گنهکاران را پذیرفته و آنان را در جبران خطاهایشان یاری می کرد.
پذیرش حرّ ریاحی
وقتی که ندای دادخواهی امام حسین علیه السلام در صحرای کربلا به گوش لشکر کوفه رسید. در میان آنان حرّ به فکر فرو رفت و لحظاتی با خود خلوت کرد. سپس از عمر سعد پرسید: آیا واقعاً با حسین بن علی علیه السلام جنگ خواهی کرد؟ وقتی پاسخ مثبت و اصرار به جنگ را از زبان او شنید از لشکر فاصله گرفت تصور مبارزه با یادگار پیامبر صلی الله علیه و آله آن چنان او را منقلّب کرد که بدنش به لرزه افتاد.
وقتی مهاجر بن اوس علت را از او جویا شد، حرّ گفت: به خدا قسم! خودم را میان بهشت و جهنم احساس می کنم امّا تصمیم خود را گرفته ام، و سوگند به خدا که هیچ چیز را در مقابل بهشت انتخاب نمی کنم گرچه بدنم قطعه قطعه شده و سوزانده شد. بعد از این سخن اسب خود را حرکت داد و به سوی اردوگاه امام حسین علیه السلام نزدیک شد. او در آن حال دست های خود را بر سر نهاده و تقاضای عفو و گذشت از امام حسین علیه السلام نمود و عرضه داشت:
«اللَّهُمَّ انِّی تُبْتُ الَیک فَتُبْ عَلَی فَقَدْ ارْعَبْتُ قُلُوبَ اوْلِیائِک وَاوْلادِ بِنْتِ نَبِیک»؛
پروردگارا! من به درگاه تو توبه می کنم تو مرا ببخش و توبه ام را بپذیر من دل دوستانت را ترسانده ام و فرزندان دختر پیامبرت را به لرزه در آورده ام عذر مرا بپذیر و توبه ام را قبول فرما!
تا اینکه به پیشگاه امام حسین علیه السلام رسید و با ناله و تضرع و التماس گفت: جانم به فدای تو! من همانم که تو را از برگشت مانع شدم و تو را با یاران و خانواده ات محاصره کرده و به این صحرا کشاندم و کار را برایت سخت گرفتم. امّا هرگز تصور نمی کردم این قوم عهدشکن تا این انداره بی مروت باشند که به کشتن تو تصمیم بگیرند. امّا الان من پشیمانم. آیا عذر من پذیرفته است؟ توبه ام را قبول می کنید؟ تقاضای عفو و گذشت دارم!
امام حسین علیه السلام با کمال بزرگواری فرمود:
بلی خداوند توبه ات را می پذیرد. با خوشحالی اجازه ورود به میدان نبرد گرفت. بعد از اینکه مبارزه جوانمردانه با دشمن نمود از اسب به زمین افتاد و در آستانه شهادت قرار گرفت. امام حسین علیه السلام به بالین او آمد، او را نوازش نمود و خاک های صورتش را پاک کرد و فرمود: به به! احسنت ای حرّ! تو آزاده ای همان طوری که مادرت اشتباه نکرد که تو را آزادمرد نامید به خدا سوگند تو در دنیا آزاده و در آخرت از سعادتمندان خواهی بود. [1]
عفو غلام خطاکار
یکی از خدمتکاران امام حسین علیه السلام مرتکب خطایی جبران ناپذیر شد.
امام دستور داد تا او را مجازات کنند او تقاضای عفو کرده و گفت: سرورم!
«الْکاظِمِینَ الْغَیظَ»
امام فرمود: او را رها کنید.
غلام دوباره گفت:
«وَ الْعافَینَ عَنِ النّاسِ»
امام فرمود: تو را عفو کردم.
غلام برای بار سوم اظهار داشت: آقای من «وَ اللَّهُ یحِبُّ الْمُحْسِنینَ»[2]؛
امام فرمود: تو را در راه خدا آزاد کردم و هدیه ای نیز به او عنایت کرد.
پی نوشت ها
