اهمیت روزه و رمضان و آداب و شرایط آن

روزه در کنار نماز از اهمیت ویژه ای برخوردار است علاوه بر اینکه روزه داری، نوعی اطاعت و فرمانبرداری از امر الهی است در سلامت جسمی انسان نیز تاثیر گذار است رسول_خدا صلی الله علیه و آله برای هر چیزی زکاتی است زکات بدنها، روزه است ( الکافی، ج۴، ص62)

 از طرفی موجب رشد روحی و معنوی وی نیز می شود پیامبر اکرم در این باره می فرماید:

مکروهات روزه

انجام برخی از کارها برای روزه دار مکروه است و ثواب روزه را کم می کند که در روایات پیشوایان معصوم (ع) به آنها اشاره شده، برخی از آنها در رساله های عملیه (توضیح المسائل) مراجع عظام تقلید نیز آمده و مرحوم سید کاظم یزدی چهارده مورد از آنها را در «عروه الوثقی» آورده است. [1] در این درس، فقط آن چهارده مورد را بدون اشاره به دلایل آنها نقل می کنیم که عبارتند از:

درسی از دعای روز هشتم: اطعام و پذیرایی

«اللَّهُمَّ ارْزُقنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأیتَامِ وَإطعَامَ الطَّعَامِ وَإفشَاءَ السلامِ وَصحبَةَ الْکِرَامِ بِطُولِکَ یَا مَلْجَأَ الَآمِلینَ؛ خدایا! در این روز مهربانی به یتیمان و خوراندن طعام و آشکار کردن سلام و همنشینی خوبان را با منت خود به من ده! ای پناه آرزومندان!»

از رفتارهای پسندیده، اطعام، به ویژه در ماه مبارک رمضان است. این سنت نیکو همواره سبب نزدیکی دلها شده و این تأثیر در ماه مبارک رمضان مضاعف می شود. چه نیکوست که فرد درِ خانة خود را به روی میهمانان بگشاید و از ایشان پذیرایی کند.

میهمان دوستی و میهمان نوازی از ویژگیهای سخاوتمندان است.

فلسفه مهریه در اسلام

این نوشتار بخشی از کتاب نظام حقوق زن در اسلام نوشته استاد شهید مرتضی مطهری است.

یکی از سنن بسیار کهن در روابط خانوادگی بشری این است که مرد هنگام ازدواج برای زن «مهر» قائل می شده است؛ چیزی از مال خود به زن یا پدر زن خویش می پرداخته است و به علاوه در تمام مدت ازدواج عهده دار مخارج زن و فرزندان خویش بوده است (نفقه).

«عبادت صحیح» از دیدگاه امام علی(ع)

امام علی(ع) با اشاره به عبادات بی روح می فرماید: «چه بسیار روزه دارانی که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای نمی برند»، در واقع این سخن امام برگرفته از قرآن است که می فرماید: «پیوسته عمل کرده و خسته شده اند»، زیرا نه معرفت کافی برای عمل داشتند نه شرایط آن را رعایت کردند، در واقع عبادات، ظاهری دارد و باطنی، ظاهر عبادت افعالی ظاهری است، اما باطن آن فلسفه تربیتی آن است. مثلاً در نماز اگر حضور قلب نباشد، اذکار و افعال نتایجی چون تربیت روح و نهی از فحشا را ندارد.

هفت نکته قرآنی در سیره اولین زن مسلمان حضرت خدیجه (سلام الله علیها)

مقدمه:

خداوند در کنار هر مرد بزرگ از یک زن بزرگ نیز یاد می کند. حضرت خدیجه(سلام الله علیها) دختر خویلد بن اسد بن عبدالعزّی بن قصّی، بانویی خردمند و دور اندیش و والاگهر بود[1] که از لحاظ نسب و شرف و موقعیت اجتماعی و خانوادگی جایگاه بسیار ممتازی در میان زنان جزیرة العرب و قریش داشت.[2] مادر حضرت خدیجه(سلام الله علیها) فاطمه بنت زاید از اشراف زنان قریش و در عصر جاهلیت معروف به (طاهره) بوده است.[3]

دوری از غرور و غفلت

غفلت، یعنی انسان به‌ کلّی متوجّه و متنبّه نباشد که گناهی از او سر می‌ زند. بعضی از افراد غافل، اصلاً به ثواب و عِقاب عقیده‌ ای ندارند؛ بعضی به ثواب و عقاب هم عقیده دارند اما غرق در غفلتند و اصلاً ملتفت نیستند که چه کار می‌ کنند. انسان گاهی اوقات اندک کار کوچکی که انجام می‌ دهد، مغرور می‌ شود. مغرور، خیلی دور از آبادی است، خیلی دستش کوتاه از رهایی و سلامتی است.

پیام دعای روز هفتم: توجه به خدا و ذکر او

«اَللَّهُمَّ اَعِنِّی فیهِ عَلَی صِیَامِهِ وَقِیَامِهِ وَجَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ هَفَوَاتِهِ وَآثَامِهِ وَارْزُقْنِی فِیهِ ذِکرَکَ بدَوَامِهِ بتَوْفِیقِکَ یَا هَادِیَ الْمُضِلِّینَ؛ بار خدایا! در این روز مرا بر روزه و نماز یاری کن و از لغزشها و گناهان این روز مرا دور گردان و یاد خود را همیشه روزی ام کن، به سازگاری تو ای راهنمای گمراهان!»

توجه به خداوند باعث آرامش انسان در تمامی لحظات می شود و یاد خدا اطمینان و قوت قلب به همراه می آورد: «اَلَا بِذِکْرِ اللهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ».[1]

سیره اخلاقی حضرت خدیجه سلام الله علیها

مطالعه تاریخ زندگی حضرت خدیجه نشان می دهد که او، هم در دوران جاهلیت و هم بعد از بعثت خاتم الانبیا صلی الله علیه و آله دارای فضائل و کمالات معنوی بوده است. او که در جامعه خود به عنوان یک الگوی زن برتر مطرح بوده، تاثیر به سزایی در گسترش صفات نیک انسانی داشته است. سخاوت، کرامت، ایثار و فداکاری، عفت و پاکدامنی، دور اندیشی و درایت و توجّه به مستمندان، عطوفت و مهربانی و صبر و استقامت از جمله خصلت های پسندیده اوست. به همین جهت آن بانوی یگانه در میان زنان رسول خدا صلی الله علیه و آله شرایط کفویت را احراز نمود و یک همتای واقعی برای حضرت محمد صلی الله علیه و آله بود. عدم ازدواج مجدد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در زمان حیات خدیجه کبری علیها السلام نشانگر جاذبه های معنوی و فضائل اخلاقی بی شماری در وجود آن حضرت است که بدون تردید برخورداری از آن صفات نقش مهم و اساسی در زندگی رسول خدا داشته است.

خنده بی مورد

بعضی هرچه می شنوند و یا می بینند به آن می خندند بدون اینکه موردی برای خنده ببینند، البته خنده های بی مورد از مجانین تکلیفی ندارد، چون عقل از شرایط عامه تکلیف محسوب می شود. ولی چنین عملی از کسانی که بظاهر عاقلند مذموم است و به شدّت مورد نکوهش قرار گرفته است، سرچشمه چنین حرکاتی، جهالت و نادانی است.