چرا قرآن نور است؟

چرا قرآن نور است؟ در باب نامهای قرآن و تعداد آن از دیرباز تا کنون میان مفسران و قرآن پژوهان اختلاف نظر بوده است. ابوالفتوح رازى در تفسیرش 43 نام براى قرآن بر می شمارد. زرکشى به نقل از قاضى ابوالمعالى این عدد را 55 اسم می رساند  و برخی دیگر تا هشتاد اسم هم گفته اند. کثیری از این اسامی گفته شده جنبه وصفی داشته و اطلاق عنوان اسم بر آنها خالی از وجه نیست. در تفسیر « انوار درخشان » در ترجمه « نور » که اسم و یا وصف قرآن است آمده : قرآن نور مبین است ، یعنى معرفت و بصیرتى در قلوب اهل ایمان و پیروانش پدید مى آورد و شعاعى است که از ساحت پروردگار بر دل هاى آنان مى تابد ، که همواره در مقام کسب فضیلت برآیند. 6.نور یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَکُم بُرْهَانٌ مِن رَبِّکُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکُمْ نُوراً مُبِیناً (1) . « اى مردم ! یقیناً از سوى پروردگارتان براى شما برهان [ و دلیلى چون پیامبر و معجزاتش ] آمد ; و نور روشنگرى [ مانند قرآن  ]به سوى شما نازل کردیم » . الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِىَّ الاُْمِّىَّ الَّذِى یَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِندَهُمْ فِى التَّورَاةِ وَ الاِْنْجِیلِ یَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّبَاتِ وَ یُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبَائِثَ وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الاَْغْلاَلَ الَّتِى کَانَتْ عَلَیْهِمْ فَالَّذِینَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِى أُنْزِلَ مَعَهُ أُوْلئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (2) . « همان کسانى که از این رسول و پیامبر « ناخوانده درس » که او را نزد خود [ با همه نشانه ها و اوصافش ] در تورات وانجیل نگاشته مى یابند ، پیروى مى کنند ; پیامبرى که آنان را به کارهاى شایسته فرمان مى دهد ، و از اعمال زشت بازمى دارد ، و پاکیزه ها را بر آنان حلال مى نماید ، و ناپاک ها را بر آنان حرام مى کند ، و بارهاى تکالیف سنگین و زنجیره ها [ ىِ جهل ، بى خبرى و بدعت را ] که بر دوش عقل وجان آنان است برمى دارد ; پس کسانى که به او ایمان آوردند و او را [ در برابر دشمنان ] حمایت کردند و یاریش دادند و از نورى که بر او نازل شده پیروى نمودند ، اینان همان رستگارانند » . فَآمِنُوا بِاللهِ وَرَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِى أَنزَلْنَا وَاللهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ (3) . پس به خدا و پیامبرش و نورى که نازل کردیم ، ایمان آورید و خدا به آنچه انجام مى دهید ، آگاه است   انتخاب نام نور براى قرآن به چه ملاک است ؟ مگر نه این است که رذایل اخلاقى ، صفات ناپسند ، فساد ، ظلم ، و هر گناهى که فکر مى کنید ، و نیز کلیّه مکتب هاى ضد خدا و ضلالت و گمراهى و حاکمیت هواى نفس و . . همه و همه تاریکى است ، و انسان براى حرکت به سوى کمال ، و مبارزه با هر نوع تاریکى اگر چراغى فرا راه حیات نداشته نباشد ، چگونه مى تواند بدون ضربه خوردن از تاریکى ها به مقصد رسیده و نجات یابد ؟ این است که در قرآن مجید در اول سوره ابراهیم به این نکته اشاره مى کند ، که : من آمده ام تا بشر را از ظلمت ها نجات داده و به وادى نور که عبارت از تمام حقایق الهى است رهنمون شوم : الر کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِیزِ الْحَمِیدِ (4) . « الر ـ [ این ] کتابى است که آن را بر تو نازل کردیم تا مردم را به اجازه پروردگارشان از تاریکى ها [ ىِ جهل ، گمراهى و طغیان ] به سوى روشنایىِ [ معرفت ، عدالت و ایمان و در حقیقت ] به سوى راه [ خداىِ  ]تواناى شکست ناپذیر و ستوده بیرون آورى  . در تفسیر « انوار درخشان » در ترجمه « نور » که اسم و یا وصف قرآن است آمده : قرآن نور مبین است ، یعنى معرفت و بصیرتى در قلوب اهل ایمان و پیروانش پدید مى آورد ، و شعاعى است که از ساحت پروردگار بر دل هاى آنان مى تابد ، که همواره در مقام کسب فضیلت برآیند ، و در مسیر زندگى فردى و اجتماعى که با حوادث جهان آمیخته است از هر خطر ایمن بمانند . قرآن طریق زندگى سعادتمندانه را آشکار مى سازد ، و پیروانش در اثر بصیرتى که دارند ، اعمالى که به نفع آنهاست را برگزینند ، و آنچه به ضرر و زیان آنهاست را ترک کنند ; زیرا چنانچه روح تعلیمات در دل هاى آنها رسوخ کند و استقرار یابد ، در عقیده و افکار و رفتار آنان نیز ظهور خواهد نمود . در مقابل، گروهى در ضلالت و گمراهى زندگى مى نمایند ، و از سعادت و غرض از خلقت خود غافلند ، و در آتش آرزوها و حرص مى سوزند ، و به خداوند اعتماد نداشته ، نور فطرت را در وجود خود خاموش نموده ، فاقد بصیرت در دین هستند . اینان به خاطر دور بودن از نور ، هرگز راهى به سعادت نخواهند برد . در هر صورت قرآن نورى است که از جانب حق بر بشر تابیده ، و چراغى است که فروغ فروزان آن ، همیشگى است ، و بدون این نور یافتن راه مستقیم و حق براى هیچ کس امکان ندارد.