پاسداری از مرقد پاکان

بازسازی قبور اولیا و صیانت از آنها واجب و لازم است؛ زیرا زیارت قبور آنها مایۀ تجدید خاطره آنهاست و در صورت تحریم این اعمال، با گذشت زمان به دست فراموشی سپرده شده و نوشته ها نیزجایگزین مشاهده ها نمی شود.

آثار سازنده زیارت قبور، به ویژه زیارت قبور عالمان و شهیدان و اولیای الهی و پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله در گرو حفظ قبور آنان است. زیارت، سبب بازسازی این قبور و صیانت آنهاست و اگر امت اسلامی پیوند خود را با این مراقد متبرّکه قطع کند؛ طبعاً با گذشت زمان، این مراکز به دست فراموشی سپرده می شوند و اثری از آنها باقی نمی ماند و در نتیجه دو خسارت بزرگ متوجه امت اسلامی می شود:

١- آثار سازنده ای که در زیارت این مراکز بوده، از دست می رود.

٢- مسایل صدر اسلام و سیره و تاریخ اولیای دین به تدریج فراموش می شود و نسل های آینده با دیدۀ شک و تردید به اصل حادثه می نگرند؛ زیرا زیارت قبور آنها مایۀ تجدید خاطره ها بود و در صورت تحریم این اعمال، با گذشت زمان به دست فراموشی سپرده شده و نوشته ها نیزجایگزین مشاهده ها نمی شود و کم کم دیگر مسایل مربوط به اسلام نیز به همین سرنوشت دچار می شود و شک و تردید نسبت به خود آیین پیامبر خاتم و شخص شخیص او و برنامه های او راه پیدا کرده و با گذشت زمان کم رنگ می شود؛ هم چنان که جریان دربارۀ حضرت مسیح علیه السلام از این قرار است.

از خود مسیح و یاران او و کتاب او اثر ملموسی بر جای نمانده و نسل حاضر که با محسوسات سر و کار دارد، نسبت به اصل وجود مسیح و آیین او با دیدۀ تردید می نگرد و چه بسا احتمال می دهد که این آیین ساخته و پرداختۀ مورخان و داستان سرایان باشد. چنان که سرگذشت لیلی و مجنون و شیرین و فرهاد به همین سرنوشت مبتلا شده است.

به خاطر این آرمان است که قرآن مجید دستور می دهد خانه هایی که در آن جا صبح گاهان و عصرگاهان، تسبیح خدا گفته می شود مورد احترام و بزرگداشت قرار گیرد:

«فی‏ بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ * رِجالٌ لا تُلْهیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إیتاءِ الزَّکاةِ یَخافُونَ یَوْماً تَتَقَلَّبُ فیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصار »[1]

«این چراغ پرفروغ در خانه هایی قرار داد که خداوند اذن داده است که گرامی داشته شود. خانه هایی که نام خدا در آنها برده می شود و صبح و شام در آنها او را تسبیح می گویند.

مردانی که خرید و فروش و بازرگانی، آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و ادای زکات، غافل نمی کند. آنها از روزی می ترسند که در آن دل ها و چشم ها زیر و زبر می شوند».

بنابراین، مقصود از «بیوت»، مساجد نیستند؛ زیرا مساجد غیر از بیوت است و در قرآن هم بیت اللّٰه الحرام غیر از مسجدالحرام است. بیت برای خود سقف لازم دارد تا ساکنان را از سرما و گرما حفظ کند در حالی که در مسجد، پوشش و سقف شرط نیست و احیاناً در مناطقی باز بودن سقف مستحب است.

در این صورت خانه های اولیای الهی، مانند خانۀ علی علیه السلام و فرزندان او که معبد شب و روز آنها بوده باید حفظ شود و مورد احترام قرار گیرد. اتفاقاً حرم عسکریین که از روی کینه توزی ویران شد، معبد ائمه بوده و پیوسته در آن جا نماز گزارده و تسبیح گفته اند.

سیوطی می گوید: وقتی این آیه نازل شد و پیامبر صلی الله علیه و آله آن را در مسجد تلاوت کرد، مردی برخاست و از رسول خدا صلی الله علیه و آله پرسید: مقصود از این بیوت چه خانه هایی است؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: خانه های پیامبران. ابوبکر در حالی که به خانۀ علی علیه السلام و فاطمۀ زهرا علیها السلام اشاره می کرد پرسید: آیا این هم از همان خانه هاست؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: از برترین آنهاست.[2] سخن را کوتاه می کنیم. امید است همۀ مسلمانان جهان در حفظ آثار اسلامی و یادگارهای پاکان و نیاکان و هرچه که به حفظ ارزش های اسلامی کمک می کند موفق باشند.

پی نوشت ها

[1] نور: ٣٧-٣۶.

[2] الدّر المنثور، در تفسیر آیۀ یادشده.