دعای امام سجاد (ع) در هنگام تضرع و زاری
| [وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ (ع) فِی التَّضَرُّعِ وَ الاِسْتِکَانَةِ] | ||
إِلَهِی أَحْمَدُکَ وَ أَنْتَ لِلْحَمْدِ أَهْلٌ عَلَى حُسْنِ صَنِیعِکَ إِلَیَّ وَ سُبُوغِ نَعْمَائِکَ عَلَیَّ وَ جَزِیلِ عَطَائِکَ عِنْدِی
وَ عَلَى مَا فَضَّلْتَنِی بِهِ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ أَسْبَغْتَ عَلَیَّ مِنْ نِعْمَتِکَ فَقَدِ اصْطَنَعْتَ عِنْدِی مَا یَعْجِزُ عَنْهُ شُکْرِی
وَ لَوْ لاَ إِحْسَانُکَ إِلَیَّ وَ سُبُوغُ نَعْمَائِکَ عَلَیَّ مَا بَلَغْتُ إِحْرَازَ حَظِّی وَ لاَ إِصْلاَحَ نَفْسِی وَ لَکِنَّکَ ابْتَدَأْتَنِی بِالْإِحْسَانِ
وَ رَزَقْتَنِی فِی أُمُورِی کُلِّهَا الْکِفَایَةَ وَ صَرَفْتَ عَنِّی جَهْدَ الْبَلاَءِ وَ مَنَعْتَ مِنِّی مَحْذُورَ الْقَضَاءِ
إِلَهِی فَکَمْ مِنْ بَلاَءٍ جَاهِدٍ قَدْ صَرَفْتَ عَنِّی وَ کَمْ مِنْ نِعْمَةٍ سَابِغَةٍ أَقْرَرْتَ بِهَا عَیْنِی وَ کَمْ مِنْ صَنِیعَةٍ کَرِیمَةٍ لَکَ عِنْدِی
أَنْتَ الَّذِی أَجَبْتَ عِنْدَ الاِضْطِرَارِ دَعْوَتِی وَ أَقَلْتَ عِنْدَ الْعِثَارِ زَلَّتِی وَ أَخَذْتَ لِی مِنَ الْأَعْدَاءِ بِظُلاَمَتِی
إِلَهِی مَا وَجَدْتُکَ بَخِیلاً حِینَ سَأَلْتُکَ وَ لاَ مُنْقَبِضاً حِینَ أَرَدْتُکَ بَلْ وَجَدْتُکَ لِدُعَائِی سَامِعاً وَ لِمَطَالِبِی مُعْطِیاً
وَ وَجَدْتُ نُعْمَاکَ عَلَیَّ سَابِغَةً فِی کُلِّ شَأْنٍ مِنْ شَأْنِی وَ کُلِّ زَمَانٍ مِنْ زَمَانِی فَأَنْتَ عِنْدِی مَحْمُودٌ وَ صَنِیعُکَ لَدَیَّ مَبْرُورٌ
تَحْمَدُکَ نَفْسِی وَ لِسَانِی وَ عَقْلِی حَمْداً یَبْلُغُ الْوَفَاءَ وَ حَقِیقَةَ الشُّکْرِ حَمْداً یَکُونُ مَبْلَغَ رِضَاکَ عَنِّی فَنَجِّنِی مِنْ سَخَطِکَ
یَا کَهْفِی حِینَ تُعْیِینِی الْمَذَاهِبُ وَ یَا مُقِیلِی عَثْرَتِی فَلَوْ لاَ سَتْرُکَ عَوْرَتِی لَکُنْتُ مِنَ الْمَفْضُوحِینَ
وَ یَا مُؤَیِّدِی بِالنَّصْرِ فَلَوْ لاَ نَصْرُکَ إِیَّایَ لَکُنْتُ مِنَ الْمَغْلُوبِینَ وَ یَا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ الْمُلُوکُ نِیرَ الْمَذَلَّةِ عَلَى أَعْنَاقِهَا فَهُمْ مِنْ سَطَوَاتِهِ خَائِفُونَ
وَ یَا أَهْلَ التَّقْوَى وَ یَا مَنْ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى أَسْأَلُکَ أَنْ تَعْفُوَ عَنِّی وَ تَغْفِرَ لِی فَلَسْتُ بَرِیئاً فَأَعْتَذِرَ وَ لاَ بِذِی قُوَّةٍ فَأَنْتَصِرَ وَ لاَ مَفَرَّ لِی فَأَفِرَّ
وَ أَسْتَقِیلُکَ عَثَرَاتِی وَ أَتَنَصَّلُ إِلَیْکَ مِنْ ذُنُوبِی الَّتِی قَدْ أَوْبَقَتْنِی وَ أَحَاطَتْ بِی فَأَهْلَکَتْنِی
مِنْهَا فَرَرْتُ إِلَیْکَ - رَبِّ - تَائِباً فَتُبْ عَلَیَّ مُتَعَوِّذاً فَأَعِذْنِی مُسْتَجِیراً فَلاَ تَخْذُلْنِی سَائِلاً فَلاَ تَحْرِمْنِی مُعْتَصِماً فَلاَ تُسْلِمْنِی دَاعِیاً فَلاَ تَرُدَّنِی خَائِباً
دَعَوْتُکَ - یَا رَبِّ - مِسْکِیناً مُسْتَکِیناً مُشْفِقاً خَائِفاً وَجِلاً فَقِیراً مُضْطَرّاً إِلَیْکَ
أَشْکُو إِلَیْکَ یَا إِلَهِی ضَعْفَ نَفْسِی عَنِ الْمُسَارَعَةِ فِیمَا وَعَدْتَهُ أَوْلِیَاءَکَ وَ الْمُجَانَبَةِ عَمَّا حَذَّرْتَهُ أَعْدَاءَکَ وَ کَثْرَةَ هُمُومِی وَ وَسْوَسَةَ نَفْسِی
إِلَهِی لَمْ تَفْضَحْنِی بِسَرِیرَتِی وَ لَمْ تُهْلِکْنِی بِجَرِیرَتِی أَدْعُوکَ فَتُجِیبُنِی وَ إِنْ کُنْتُ بَطِیئاً حِینَ تَدْعُونِی
وَ أَسْأَلُکَ کُلَّمَا شِئْتُ مِنْ حَوَائِجِی وَ حَیْثُ مَا کُنْتُ وَضَعْتُ عِنْدَکَ سِرِّی فَلاَ أَدْعُو سِوَاکَ وَ لاَ أَرْجُو غَیْرَکَ
لَبَّیْکَ لَبَّیْکَ تَسْمَعُ مَنْ شَکَا إِلَیْکَ وَ تَلْقَى مَنْ تَوَکَّلَ عَلَیْکَ وَ تُخَلِّصُ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ وَ تُفَرِّجُ عَمَّنْ لاَذَ بِکَ
إِلَهِی فَلاَ تَحْرِمْنِی خَیْرَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى لِقِلَّةِ شُکْرِی وَ اغْفِرْ لِی مَا تَعْلَمُ مِنْ ذُنُوبِی
إِنْ تُعَذِّبْ فَأَنَا الظَّالِمُ الْمُفَرِّطُ الْمُضَیِّعُ الْآثِمُ الْمُقَصِّرُ الْمُضَجِّعُ الْمُغْفِلُ حَظَّ نَفْسِی وَ إِنْ تَغْفِرْ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ
| [51 - نیایش هنگام تضرّع و زاری] | ||
ای خداوند من، حمد می گویم تو را - و تو سزاوار حمدی - حمد می گویم تو را به سبب نیکیهایت که در حق من روا داشتی و به سبب نعمتهای فراوانت که به من ارزانی فرمودی و عطایای بسیارت که مرا بدان نواختی
و رحمت و بخشایش و نعمتت که مرا بر دیگران برتری نهادی و به من دادی. درباره من نیکیها کرده ای و مرا نعمتها داده ای که زبان از سپاس آن عاجز است.
و اگر احسان تو و نعم بی شمارت نمی بود، هرگز نمی توانستم بهره خویش فراچنگ آرم و به اصلاح نفس خود پردازم. ولی تو پیش از آنکه خواستار احسانت شوم، مرا غرقه احسان خود ساختی
و در همه کارهایم مرا از دیگران بی نیازی بخشیدی و بلا از من بگردانیدی و قضای سهمگین از من بازداشتی.
بار خدایا، چه بلاهای رنج آور که از من بگردانیده ای و چه نعمتهای فراوان که مرا بدان شادمان ساخته ای و چه احسان های بزرگوارانه که در حق من نموده ای.
بار خدایا، تویی که به هنگام بیچارگی دعای من اجابت کردی و چون به خطا و لغزشی گرفتار آمدم از من در گذشتی و حق مرا از دشمنان بگرفتی.
ای خداوند، هر گاه که از تو درخواستی نموده ام بخیلت نیافته ام و هر زمان که آهنگ تو کرده ام گرفته ات ندیده ام، بل چنانت یافته ام که دعای مرا می شنوی و آنچه خواسته ام عطا می کنی
و در هر کار که هستم و در هر زمان که هستم دیده ام که نعمت بسیارت بر من روان است. از این روست که در نزد من ستوده ای و احسانت بس نیکوست.
ای خداوند، جان من و زبان من و عقل من، حمد و سپاس تو گویند، حمدی به کمال رسیده، حمدی به حقیقت شکر نایل آمده، حمدی تا غایت خشنودیت فرا رفته. پس مرا از خشم خود در امان دار.
ای پناهگاه من هنگامی که یافتن راههای رهایی برای من دشوار می شود، ای عفو کننده از خطا، اگر تو بر گناه من پرده نیفکنده بودی، من از رسوایان می بودم.
ای خداوندی که به یاری خویش مرا توانایی بخشیده ای، اگر یاری تو نبود من از مغلوبان می بودم. ای خداوندی که پادشاهان در برابر تو یوغ مذلت بر گردن نهاده اند و از سطوت تو بیمناکند.
ای خداوندی که سزاوار آنی که از تو بترسند، ای خداوندی که نامهای نیکو از آن توست، از تو می خواهم که مرا عفو کنی و بیامرزی، که من بی گناه نیستم که عذری اقامه کنم و نیرومند نیستم که هوای غلبه ام در سر باشد و گریزگاهی ندارم که بدان در گریزم.
از تو خواهم که خطاهایم ببخشایی و از آن گناهان که مرا گرفتار خود ساخته و گرد من فرا گرفته و به هلاکتم نزدیک کرده، پوزش می خواهم.
از آن گناهان در تو می گریزم - ای پروردگار من - و توبه می کنم، توبه من بپذیر. به تو پناه می جویم، پناهم ده. از تو زنهار می طلبم، خوارم فرومگذار. دست سؤال پیش تو دراز کرده ام، محرومم مکن. به رشته رحمت تو چنگ زده ام، رهایم مکن. تو را می خوانم، نومیدم باز مگردان.
ای پروردگار من، تو را می خوانم، در حالی که مسکینم، زار و نزارم، ترسان و هراسان و بیمناکم، فقیرم و به تو محتاجم.
ای خدای من، به تو شکایت می کنم ناتوانیم را، که نمی توانم به آن وعده ای که به اولیای خود داده ای بشتابم و نمی توانم از آنچه دشمنانت را از آن ترسانده ای دوری جویم. به تو شکایت می آورم از فراوانی غم و اندوهم و وسوسه نفسم.
خدایا، به سبب آنچه در باطنم می گذرد، مرا رسوا نساخته ای و به سبب گناهانم هلاک نکرده ای. تو را می خوانم و تو پاسخم می دهی، هر چند به هنگامی که مرا می خوانی من در پاسخ تو درنگ می کنم.
هر نیازم که باشد، از تواش می خواهم و هر جا که باشم، راز دل خود به تو می سپارم. جز تو کسی را نمی خوانم، جز تو به کسی امید ندارم.
لبیک لبیک. هر کس به تو شکایت آورد، می شنوی. هر کس بر تو توکل کند، بدو روی می کنی. هر کس را که چنگ در ریسمان تو زند، رهایی می بخشی و از کسی که به تو پناه آورد، غم و اندوه می زدایی.
ای خداوند، مرا به سبب اندک بودن سپاسگزاریم از خیر دنیا و آخرت محروم مکن. گناهانم را که تنها تو می دانی چیست بیامرز.
اگر مرا عذاب کنی، سزای من است، که من ستمگرم و تباهکارم و گنهکارم و مقصرم و سهل انگارم و غافل از بهره خویش هستم. اگر مرا بیامرزی، چه شگفت، که تو مهربان ترین مهربانانی.
