سید جمال آغازگر بازگشت به حاکمیت اسلام است

تلاش متفکّرانِ روشنفکرِ دلسوزِ مبارزِ مسلمان در همه‏ى نقاط اسلامى و در کشورهاى اسلامى، چه در ایران، چه در کشورهاى عربى و چه در شبه قارّه‏ى هند، در طول مدت صد و پنجاه سال ادامه پیدا کرد. همه‏ى این تلاشها براى این بود که اسلام از انزواى مساجد و کنج خانه‏ها و اعماق دلها به صحنه‏ ى جامعه بیاید؛ اسلام حکومت تشکیل دهد و طبق قوانین قرآنى، خطوط اصلى زندگى انسانها را معین کند. اگر «سید جمال‏الدّین» یا شاگردان سید جمال ‏الدّین در کشورهاى عربى و در هند و در ایران تلاش کردند، براى این تلاش کردند.

مقام معظم رهبری در بخشی از مصاحبه خود با روزنامه جمهوری اسلامی در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ در مورد سید جمال الدین اسدآبادی فرمودند:

 «سید جمال کسی بود که برای اولین بار بازگشت به اسلام را مطرح کرد کسی بود که مسئله حاکمیت را و خیزش و بعثت جدید اسلام را اولین بار در فضای عالم به وجود آورد…او مطرح کننده، به وجود آورنده و آغازگر بازگشت به حاکمیت اسلام و نظام اسلام است. این را نمی شود دست کم گرفت و سید جمال را نمی شود باکس دیگری مقایسه کرد.

در عالم مبارزات سیاسی، او اولین کسی است که سلطه استعماری را برای مردم مسلمان آن زمان معنا کرد قبل از سید جمال چیزی به نام سلطه استعماری برای مردم مسلمان حتی شناخته شده نبود.

او کسی بود که در ایران، در مصر، در ترکیه، در هند، در اروپا کلاً در خاورمیانه در آسیا و در آفریقا سلطه سیاسی مغرب زمین را مطرح کرد و معنا کرد و مردم را به این فکر انداخت که چنین واقعیتی وجود دارد و شما می دانید آن زمان، آغاز عمر استعمار بود چون استعمار در اول نشرش در این منطقه اصلاً شناخته شده نبود و سید جمال اولین کسی بود که آن را شناساند. این ها را نمی شود دست کم گرفت. مبارزات سیاسی سید جمال چیزی است که قابل مقایسه با هیچ یک از مبارزات سیاسی افرادی که حول وحوش کار سید جمال حرکت کردند نیست».

مقام معظم رهبری در سخنرانی خود در ۳ خرداد سال ۱۳۶۹ در خصوص سید جمال الدین اسدآبادی چنین فرمودند:

 «مصلحان اسلامی و متفکرانی که در ۱۵۰ سال گذشته، تحت تأثیر عوامل گوناگون قیام کرده و پرچم دعوت اسلامی و احیا و تفکر اسلامی را بر دوش گرفتند؛ از قبیل سید جمال الدین و محمد اقبال و دیگران. با همهٔ خدمات ارجمند و گران بهایشان، همگی این نقص بزرگ را در کار خود داشتند که به جای برپا کردن یک انقلاب اسلامی، به یک دعوت اسلامی اکتفا کردند و اصلاح جوامع مسلمان را نه با قوت و قدرت انقلاب که با تلاش روشنفکرانه و فقط با ابزار قلم و زبان جست وجو کردند.

این شیوه، البته ممدوح و مأجور بوده و هست؛ اما هرگز از آن، توقع نتایجی همچون نتیجهٔ عمل پیامبران اولوالعزم را کـه سازندگان مقاطع اصلی تاریخ بوده اند نبایـد داشت. کـار آنان، در صورت صحت و مبرا ماندن از عیوب سیاسی و نفسانی، تنها می توانست زمینه ساز یک حرکت انقلابی باشد و نه بیشتر؛ و لذا مشاهده می شود که سعی و تلاش بی حد و حصر مخلصان این گروه، هرگز نتوانسته حرکت معکوس و روبه انحطاط ملل مسلمان را متوقف کند، یا عزت و عظمتی را که آنان از آن نام می آورده و در آرزویش آه و اشک می افشانده اند، به مسلمانان برگرداند و یا حتی اعتقاد و باور اسلامی را در توده های مردم مسلمان تقویت کرده و نیروی آنان را در خدمت آن به کار گیرد و یا دامنهٔ جغرافیایی اسلام را گسترش دهد؛ و این، به کلی از روش پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص) جدا است و این بر هر کس که اندکی تاریخ بعثت و هجرت رسول معظم (ص) را بداند، آشکار است».

 مقام معظم رهبری در سخنرانی خود در 09/ 06/ 1378 بیانات در اجتماع بزرگ مردم شهرستان تربت‏ جام‏:

تلاش متفکّرانِ روشنفکرِ دلسوزِ مبارزِ مسلمان در همه‏ى نقاط اسلامى و در کشورهاى اسلامى، چه در ایران، چه در کشورهاى عربى و چه در شبه قارّه‏ى هند، در طول مدت صد و پنجاه سال ادامه پیدا کرد. همه ‏ى این تلاشها براى این بود که اسلام از انزواى مساجد و کنج خانه ‏ها و اعماق دلها به صحنه‏ى جامعه بیاید؛ اسلام حکومت تشکیل دهد و طبق قوانین قرآنى، خطوط اصلى زندگى انسانها را معین کند. اگر «سید جمال‏ الدّین» یا شاگردان سید جمال‏الدّین در کشورهاى عربى و در هند و در ایران تلاش کردند، براى این تلاش کردند.

بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در شروع درس خارج فقه سال 1380 (19/ 06/ 1380)

روشنفکران دینى امثال سید جمال‏الدین و شاگردهایش و علمایى در هند، علمایى در ایران، علمایى در عراق با این تز (تز جدایى دین از سیاست ) مخالفت کردند. صد سال یا بیشتر مبارزه کردند با تز جدایى دین از سیاست.