توبه مرد عرب

هر انسانی جائز الخطاست و ممکن است گناهانی را در طول حیات خود مرتکب شود امّا خداوند متعال دوست دارد کسی که مرتکب خطا شده با توبه حقیقی، دوباره به راه راست باز گردد و در این مورد می فرماید: یا ایها الَّذینَ آمَنُوا تُوبُوا الی الله تَوْبَة نُصوحاً^[1] «ای اهل ایمان به سوی خدا توبه کنید، توبه ای خالص.»

آیت اللَّه آخوند ملا حسینقلی همدانی (رحمه الله)- از فقهای بزرگ شیعه و معلم اخلاق و عارف نامدار حوزه علمیه نجف- به یکی از شیوخ و بزرگان عرب دستور توبه داده بود و او در نخستین گام توبه موظّف بود که هر چه حقّ الناس بر ذمّه دارد ادا کند. آن مرد نیز به فرموده استادش عمل کرد چرا که گفته اند:

 

آیینه شو! جمال پری طلعتان طلب

جارو بزن به خانه و پس میهمان طلب

                                                                          

پس از ادای همه حقوقِ مردمی، به خاطرش رسید که روزی در حال غضب با شمشیرش دست یکی از ملازمان و نوکران خود را از بدنش جدا نموده است. از دوستانش تقاضا کرد که آن شخص را به نزد او بیاورند وقتی حاضر شد جریان کار خود و تصمیم توبه را به او گزارش کرد و اظهار ندامت و پشیمانی نمود و دستور داد مبلغ زیادی پول حاضر کردند و گفت: اکنون بابت دیه دست، هر مبلغ که می خواهی از این پول برگیر! آن مرد راضی به گرفتن دیه نشد و از قبول آن امتناع ورزید. شخص تائب دستور داد شمشیری حاضر کردند و به نوکرش گفت: من آماده قصاصم! این تو و این هم شمشیر و این هم دست من! هر چه می خواهی بکن.

نوکر اندکی فکر کرد و سپس گفت: تو ستمی بر من کرده ای و بدون جهت مرا از نعمت دست محروم ساخته ای. اکنون گیرم که من دست تو را به قصاص بریدم، چه نتیجه ای به حال من خواهد داشت؟ من که دیگر صاحب دست نخواهم شد پس چه بهتر که محاکمه من و تو همچنان برای روز قیامت بماند و داد خواهی در پیشگاه عدل الهی انجام گیرد.

شخص تائب که این سخن را شنید، امیدش از هر طرف قطع شد و آتش به جانش افتاد و آن چنان بی چاره شد که با تمام غروری که داشت، شروع کرد به های های گریه کردن، چون ناله اش بلند شد رحمت الهی او را دریافت و خدای مقلّب القلوب دل صاحبِ حق را نرم کرد و آن نوکر به حال او رقّت کرد و گفت: بدون دیه و قصاص عفو کردم.^[2]

پی نوشت ها

[1] تحریم/ 8.

[2] رساله لقاء الله، ص 89.