خاطره ای از ساده زیستی

امام رضا (ع) گاهی برای تبیین خصلت پسندیده ی زهد و تجمل گریزی، به رفتار اولیاء الهی و مردان صالح اشاره کرده و خاطره هائی را از آنان نقل میکرد. آن حضرت در روایتی که به فرزندش امام جواد (ع) نقل کرده میفرماید:

روزی جناب سلمان، دوست صمیمی اش ابوذر را به منزل دعوت کرد و از او با نان خشکی که در داخل سفره اش با آب کوزه خیسانده بود پذیرائی نمود. ابوذر هنگام تناول غذا گفت: چه نان خوشمزه و دل چسبی است اگر نمکی هم به همراه آن بود! سلمان سریعا بلند شده و با گرو گذاشتن کوزه اش مقداری نمک تهیه کرده و در سر سفره ی میهمان عزیزش قرار داد. ابوذر از آن غذای ساده که نان و نمک بود میل کرده و می گفت: حمد و شکر خدای را سزاست که ما را از قناعت پیشگان و ساده زیستان قرار داد. سلمان (به شوخی) گفت: اگر قناعتی در کار بود کوزه ی ما به گرو نمی رفت.^[1]

زندگی تشریفاتی و دوری از سنت عاقلانه ی ساده زیستی آفات زیادی به دنبال دارد. که یکی از آنان سختی حساب در روز قیامت است. حضرت سلیمان از خداوند متعال زندگی شاهانه خواست و عرضه داشت: پروردگارا! مرا حکومتی عطا کن که بعد از من سزاوار هیچکس نباشد.^[2]! خداوند متعال هم خواسته ی او را اجابت کرده و آن حضرت به زیباترین و عالیترین زندگی شاهانه دست یافت. حضرت سلیمان تمام دستورات شرعی را اعم از واجب و مستحب در حد یک پیامبر (ص) انجام می داد و معصوم بود هیچ گناهی هم از او صادر نشد با این حال حضرت صادق (ع) فرمود:

جناب سلیمان به خاطر انتخاب پادشاهی دنیا بعد از همه پیامبران به بهشت داخل خواهد شد.^[3]

حضرت امام خمینی که یکی از پیروان ساده زیست اهل بیت (ع) و درس آموز مکتب امام رضا (ع) می باشد، ساده زیستی را عامل نفوذ رهبران روحانی در قلب توده های مردم می دانست. آن رهبر فرزانه نه تنها زاهدانه و عارفانه زندگی کرد بلکه در این زمینه می فرمود: من اکثر موفقیت های روحانیت و نفوذ آنان را در جوامع اسلامی، در ارزش عملی و زهد آنان میدانم و امروزه هم این ارزش نه تنها نباید به فراموشی سپرده شود که باید بیشتر از گذشته به آن پرداخت. هیچ چیزی به زشتی دنیا گرائی روحانیت نیست و هیچ وسیله ای هم نمی تواند بدتر از دنیا گرائی، روحانیت را آلوده کند.^[4]

پی نوشت ها

[1] عیون اخبار الرضا(ع)، ج 2، ص 53.

[2] سوره ص: آیه 35.

[3] حیاة القلوب، ج 1، ص 354.

[4] صحیفه ى نور: ج 20، ص 244. حضرت امام خمینى هنگامى که زندگى تجملاتى و اشرافى بعضى از روحانیون را مشاهده مى کند، با نگرانى و ناراحتى شدید از آن یاد مى کند و مى فرماید: با این بساط ها نمى شود شیخ مرتضى انصارى و صاحب جواهر تحویل جامعه داد. این موجب نگرانى است و واقعا با این وضع چکنم؟! این تشریفات باعث آن خواهد شد که روحانیت شکست بخورد زندگى صاحب جواهر را با زندگى روحانیون امروز که بسنجیم، خود مى فهمیم که چه ضربه اى ب دست خودمان به خودمان میزنیم.(همان ج 19، ص 50)