نصرت قطعی از آن چه کسانی است؟؟؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از دانش آموزان و دانشجویان، تبیین نظری و عملی «نظریه‌ی مقاومت» را یکی از وظایف نیروهای انقلاب برشمردند و تبیین آن را به مثابهی سدّی در مقابل استکبار و سلطه طلبی آن دانستند. بر همین اساس در نوشتار ذیل به یکی از مبانی قرآنی نظریه مقاومت اشاره می‌شود.
نظریه‌ی مقاومت را می‌توان محتوی امتزاج چند سنّت الهی در تقابل میان جبهه‌ی حق و باطل توصیف نمود. در واقع سنّت‌های الهی در عالم زیست دنیوی و اخروی انسان را تأمین می‌کند و ارتقاء می‌بخشد. مطابق آنچه از سنن و وعد الهی بر می‌آید ایستادگی و مقاومت و صبر در برابر مشکلات و شدائد و اهل دنیا زمینه‌های نصرت و امداد الهی است. تجربه‌ی تاریخی بشر ثابت کرده است که کسانی که در راه حق مقاومت و ایستادگی نکنند به این مبتلا می‌شوند که همین شدت از رنج را در راه باطل متحمّل شوند.
بر اساس سنن الهی «من لم ینفق فی طاعة الله ابتلی بأن ینفق فی معصیة الله عز وجل، ومن لم یمش فی حاجة ولی الله ابتلی بأن یمشی فی حاجة عدو الله عز وجل»[1] کسی که در راه طاعت الهی انفاق نکند مبتلا می‌شود که در راه معصیّت خداوند متعال انفاق نماید؛ و کسی که در راه حاجت ولیّ خدا گام برندارد مبتلی می‌شود که در راه دشمن خدا قدم بردارد.) بر این اساس چه بسیار امت‌ها و دولت‌هایی که برای تأمین دنیای خود از راه انفاق از مسیر الهی خارج شدند امّا هزینه‌های بیشتر را در راه دشمن خداوند پرداخت کردند. هزینه‌هایی که کوفیان در قبال یاری نکردن حسین بن علی علیه السلام پرداخت نمودند حتماً بیش از هزینه‌های یاری امام (ع) بوده است. در دوران حاضر نیز ملّت‌هایی که برای استقلال خود مبارزه نکنند و ایستادگی ننمایند مبتلا می‌شوند که همان هزینه یا بیش از آن را در راه دشمنان ملّت خود به رایگان بدهند. مانند آنجا که در اهالی هندوستان بر اثر عدم مقاومت در برابر استعمار انگلیس مجبور می‌شوند به عنوان سرباز دولت سلطنتی بریتانیا برای تأمین استعمار و استثمار خود در کشورهای دیگر به کار گرفته شوند. نظیر حمله‌ی انگلیس با سربازان هندی به جنوب ایران. بنابراین شرط اصلی تأمین معیشت حتی در دنیا، ایستادگی و مقاومت در راه خداوند متعال و ولی ّخدا است.
ملّت‌هایی که برای استقلال خود مبارزه نکنند و ایستادگی ننمایند مبتلا می‌شوند که همان هزینه یا بیش از آن را در راه دشمنان ملّت خود به رایگان بدهند. مانند آنجا که اهالی هندوستان بر اثر عدم مقاومت در برابر استعمار انگلیس مجبور می‌شوند به عنوان سرباز دولت سلطنتی بریتانیا برای تأمین استعمار و استثمار خود در کشورهای دیگر به کارگرفته شوند. نظیر حمله‌ی انگلیس با سربازان هندی به جنوب ایران.
بر همین اساس قرآن کریم در سوره‌ی مبارکه‌ی بقره در آیات 246 الی 251 به وصف مختصری از نبرد گروه اندکی از مؤمنان مجاهد در مقابل طاغوت زمان خودشان اشاره می‌کند که بر اثر مقاومت و صبر مؤمنانه، نصرت خداوند را از راه‌هایی که گمان نمی‌بردند بر ایشان نازل شده و نصرت، ملک، حکمت و علم خداوند بر آنها نازل می‌گردد. ترجمه و توضیح مختصر آیات در پی می‌آید:
أَلَمْ تَرَ إِلَى الْمَلَإِ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى إِذْ قَالُوا لِنَبِیٍّ لَهُمُ ابْعَثْ لَنَا مَلِکًا نُقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ قَالَ هَلْ عَسَیْتُمْ إِنْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ أَلَّا تُقَاتِلُوا قَالُوا وَمَا لَنَا أَلَّا نُقَاتِلَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَقَدْ أُخْرِجْنَا مِنْ دِیَارِنَا وَأَبْنَائِنَا فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتَالُ تَوَلَّوْا إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِالظَّالِمِینَ﴿246﴾
(آیا مشاهده نکردی جمعی از بنی اسرائیل را بعد از موسی، که به پیامبر خود گفتند: «زمامدار (و فرماندهی) برای ما انتخاب کن! تا (زیر فرمان او) در راه خدا پیکار کنیم. پیامبر آنها گفت: «شاید اگر دستور پیکار به شما داده شود، (سرپیچی کنید، و) در راه خدا، جهاد و پیکار نکنید!» گفتند: «چگونه ممکن است در راه خدا پیکار نکنیم، در حالی که از خانه‌ها و فرزندانمان رانده شده‌ایم، (و شهرهای ما به وسیله دشمن اشغال، و فرزندان ما اسیر شده‌اند)؟!» اما هنگامی که دستور پیکار به آنها داده شد، جز عدّه کمی از آنان، همه سرپیچی کردند. و خداوند از ستمکاران، آگاه است.)
نکته‌ی قابل توجه در آیه بعد این است که مطابق نص قرآن به نقل از پیامبر الهی، نصب فرماندهی جبهه‌ی حق برای مبارزه با باطل از سوی خداوند صورت گرفته و این مهم‌ترین دلیل مشروعیّت این فرمانده می‌باشد. هر چند ویژگی‌های دیگری نیز بر حقانیّت او در این مقام می‌افزاید:
وَقَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طَالُوتَ مَلِکًا قَالُوا أَنَّى یَکُونُ لَهُ الْمُلْکُ عَلَیْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْکِ مِنْهُ وَلَمْ یُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَیْکُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللَّهُ یُؤْتِی مُلْکَهُ مَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ ﴿247﴾
(و پیامبرشان به آنها گفت: «خداوند طالوت را برای زمامداری شما مبعوث (و انتخاب) کرده است.» گفتند: «چگونه او بر ما حکومت کند، با اینکه ما از او شایسته‌تریم، و او ثروت زیادی ندارد؟!» گفت: «خدا او را بر شما برگزیده، و او را در علم و (قدرت) جسم، وسعت بخشیده است. خداوند، ملکش را به هر کس بخواهد، می‌بخشد؛ و احسان خداوند، وسیع است؛ و (از لیاقت افراد برای منصب‌ها) آگاه است.»)
وَقَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَبَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلَائِکَةُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ﴿248﴾
(و پیامبرشان به آنها گفت: «نشانه حکومت او، این است که صندوق عهد به سوی شما خواهد آمد. (همان صندوقی که) در آن، آرامشی از پروردگار شما، و یادگارهای خاندان موسی و هارون قرار دارد؛ در حالی که فرشتگان، آن را حمل می‌کنند. در این موضوع، نشانه‌ای (روشن) برای شماست؛ اگر ایمان داشته باشید.»)
فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَمَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ ﴿249﴾
(و هنگامی که طالوت (به فرماندهی لشکر بنی اسرائیل منصوب شد، و) سپاهیان را با خود بیرون برد، به آنها گفت: «خداوند، شما را به وسیله یک نهر آب، آزمایش می‌کند؛ آنها (که به هنگام تشنگی،) از آن بنوشند، از من نیستند؛ و آنها که جز یک پیمانه با دست خود، بیشتر از آن نخورند، از من هستند» جز عده کمی، همگی از آن آب نوشیدند. سپس هنگامی که او، و افرادی که با او ایمان آورده بودند، (و از بوته آزمایش، سالم به‌در آمدند،) از آن نهر گذشتند، (از کمی نفرات خود، ناراحت شدند؛ و عده‌ای) گفتند: «امروز، ما توانایی مقابله با جالوت و سپاهیان او را نداریم.» اما آنها که می‌دانستند خدا را ملاقات خواهند کرد (و به روز رستاخیز، ایمان داشتند) گفتند: «چه بسیار گروه‌های کوچکی که به فرمان خدا، بر گروه‌های عظیمی پیروز شدند!» و خداوند، با صابران و استقامت‌کنندگان) است.)
در واقع غُر زدن و ایجاد شک و شبهه در توانایی اجتماع مؤمنان برای مقابله با جبهه کفر و جدا شدن بخشی از بدنه از جبهه مقاومت و همچنین تشنگی و گرسنگی یاران جناب طالوت و قلّت عدد ایشان در برابر کثرت یاران جالوت و نیز نگرانی و دلهره برخی از یاران به دلیل کم بودن عده و عده در برابر جبهه کفر را می‌توان به عنوان نمونه‌هایی برای مشابهت تاریخی در طول زمان‌های مختلف از تقابل جبهه‌ی حق و باطل ذکر کرد. امّا سرانجام به دلیل مقاومت مؤمنانه و مجاهدانه ی اندک یاران طالوت، خداوند متعال سنّت نصرت خویش را بر آنها نازل می‌نماید:
وَلَمَّا بَرَزُوا لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُوا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ ﴿250﴾
(و هنگامی که در برابر جالوت و سپاهیان او قرارگرفتند گفتند: «پروردگارا! پیمانه شکیبایی و استقامت را بر ما بریز! و قدمهای ما را ثابت بدار! و ما را بر جمعیّت کافران، پیروز بگردان!)
فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا یَشَاءُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلَکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿251﴾
(سپس به فرمان خدا، آنها سپاه دشمن را به هزیمت واداشتند. و «داوود» (نوجوان نیرومند و شجاعی که در لشکر «طالوت» بود)، «جالوت» را کشت؛ و خداوند، حکومت و دانش را به او بخشید؛ و از آنچه می‌خواست به او تعلیم داد. و اگر خداوند، بعضی از مردم را به وسیله بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، زمین را فساد فرامی‌گرفت، ولی خداوند نسبت به جهانیان، لطف و احسان دارد.)
این سنّت الهی که در آیات قرآن بارها به آن اشاره شده است پرکاربردترین تذکّر قرآنی است که رهبر معظم انقلاب در طول مدّت رهبری خود بدان اشارت فرموده‌اند. در واقع عبارت قرآنی « وَ لَیَنصرَنَّ اللَّهُ مَن یَنصرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِىُّ عَزِیزٌ» (حج / 40) بیش از 67 مرتبه و بیش از هر آیه‌ی دیگری در بیانات ایشان به کار گرفته شده است.
در پایان مقاومت با هر میزان از عدّه و عُدّه می‌تواند زمینه‌ی نصرت الهی و افزایش قدرت (ملک، حکمت و علم) را فراهم آورد. حضور جناب داوود (ع) در سپاه اندک مؤمنین از امدادهای الهی محسوب می‌شود که شاید پیش از آن در سپاه اسلام مورد محاسبه قرار نگرفته بود.
این سنّت الهی که در آیات قرآن بارها به آن اشاره شده است پرکاربردترین تذکّر قرآنی است که رهبر معظم انقلاب در طول مدّت رهبری خود بدان اشارت فرموده‌اند. در واقع عبارت قرآنی « وَ لَیَنصرَنَّ اللَّهُ مَن یَنصرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِىُّ عَزِیزٌ» (حج / 40) بیش از 67 مرتبه و بیش از هر آیه‌ی دیگری در بیانات ایشان به کار گرفته شده است. بر این اساس اعتقاد به نصرت الهی در صورت مقاومت و صبر و یاری دین خدا بخشی از مبانی نظریه‌ی قرآنی و الهام بخش مؤمنین در این راه خواهد بود.
[1] . علامه مجلسی، بحار الانوار، ط دارالاحیاء، بیروت، ج٩٦ / ص١٣٠ و ج ٧٨ ص ١٧٣
