ویژگی های یک ورزش کار مسلمان
1- ایمان:
اولین خصوصیت یک ورزش کار مسلمان ایمان و تقوای اوست. نیرومند بودن به تنهایی از نظر اسلام ارزشی ندارد.
آن چه معیار ارزش است، تقوا است. خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید:
ان اکرمکم عندالله اتقیکم؛
گرامی ترین شما نزد خدا، پرهیزکارترین شماست.
البته انسان پرهیزکاری و با ایمان، هر چه قوی تر و نیرومند باشد، بهتر است، اما قوی بودن به تنهایی کافی نبوده و ملاک ارزش نخواهد بود؛ از این رو در حدیث نبوی می خوانیم:
المؤ من القوی خیر و احب من المؤ من الضعیف؛
شخص با ایمان قوی و نیرومند، از شخص با ایمان ضعیف بهتر و دوست داشتنی تر است.
در این حدیث ابتدا کلمه ((المؤ من )) آورده شده و سپس کلمه ((القوی )) یا ((الضعیف ))، و انسان با ایمان با یک انسان با ایمان دیگر مقایسه شده است، نه با یک انسان فاقد ایمان، زیرا انسان فاقد ایمان، ارزشی ندارد.
نکته جالب توجه، اینکه انسان با ایمان اگر نیرومند و سالم باشد، می تواند منشاء آثار خیر بیش تری باشد و حتی بهتر و بیش تر عبادت کند و یا جهاد نماید. در این جا توجه شما را به قسمتی از رهنمودهای امام خمینی (ره ) در این خصوص جلب می نمایم:
((آن چه که پشتوانه ملت است، پشتوانه اسلام است. آن مردهای با ایمان هستند ورزش کاران با ایمان هستند روحانی با ایمان و دانشگاهی با ایمان. . .
این ها می تواتند پشتوانه یک ملت باشند و نگذارند دست های خائنانه کسانی که گاه می خواهند همه چیز ما را ببرند قدرت مادی ما، قدرت معنوی ما را از بین ببرند))
ایشان در ضمن بیان وظیفه ورزش کاران فرمودند:
((ورزش کاران دو وظیفه دارند: یکی ورزش جسمانی برای قوه پیدا کردن و قدرت پیدا کردن. . . یکی هم پرورش روحانی، که اگر پرورش روحانی در انسان پیدا بشود، آن وقت قدرت جسمانی اش مضاعف می شود. شما کوشش کنید که آن قدرت را هم که قدرت الهی است قدرت هم به برکت اسلام و به برکت مولا امیرالمؤ منین علیه السلام در شما پیدا شود. که یک مرد روحانی قوی و جسمانی قوی بشوید، که هم جانب روحتان قوی باشد و هم جانب جسمتان قوی باشد. ))
2- امین بودن
ورزش کار مسلمان باید امین باشد. در مواردی از آیات قرآنی، ((قوی بودن )) با ((امین بودن )) قرین شده و گویا مکمل یکدیگر دانسته شده اند.
یکی از آن موارد، داستان حضرت موسی علیه السلام و دختران حضرت شعیب علیه السلام است. (302)
وقتی ((صفورا)) دختر حضرت شعیب علیه السلام می خواهد حضرت موسی علیه السلام را برای استخدام شدن به پدر خود پیش نهاد کند، به دو ویژگی مثبت مثبت وی اشاره نموده و می گوید:
یا ابت استاءجره ان خیر من استاءجرت القوی الامین؛
پدر جان! موسی را استخدام نما، زیرا بهترین کسی که می توانی استخدام کنی، کسی است که قوی و امین باشد.
به طور کلی اگر کسی قوی باشد، ولی امین نباشد از کسی که ضعیف است، ولی او هم امین نیست، خطرناک تر خواهد بود.
مورد دیگر، داستان حضرت سلیمان و بلقیس است. آن جا که حضرت سلیمان می خواهد به سرعت تخت بلقیس را از سرزمین سبا به کاخ خود بیاورد، می گوید: کدام یک از شما درباریان، تخت بلقیس را قبل از آن که تسلیم امر من شوند نزد من خواهد آورد؟ عفریتی از جن می گوید:
انا اتیک به قبل ان تقوم من مقامک [1]
من پیش از این که از جایت بلند شوی آن را نزد تو خواهم آورد.
و آن گاه اضافه می کند:
و انی علیه لقوی امین
و من بر این کار، قوی و امین هستم
و بدین ترتیب، خود را قوی و امین معرفی نموده و قوت را در کنار امانت به کار می برد.
3- دانش و بینش
ورزشکار مسلمان باید دارای دانش و بینش وسیع باشد.
ورزشکار مسلمان، همچنان که از نظر جسمی، قوی و نیرومند است، از جهت علمی نیز باید توانا و نیرومند باشد. متاءسفانه اکثر ورزشکاران مسلمان از این نکته غافل بوده و هنگامی که وارد گود ورزش می شوند، درس، بحث، مطالعه و تحقیق را کنار می گذارند. نیرومندی بدنی و علمی برای یک انسان، بسان دو بال برای یک پرنده اند. پرنده هنگامی می تواند اوج گیرد که دو بال نیرومند داشته باشد، و داشتن یک بال - هر چند قوی و نیرومند - برای او کافی نیست. در قرآن حکیم، در این خصوص چنین می خوانیم:
و زاده بسطه فی العلم و الجسم [2]
و او را (طالوت را) در دانش و قوت جسم فزونی بخشیده است.
درباره حضرت داوود (علیه السلام ) نیز که جوانی نیرومند و باایمان بوده و به همین مناسبت توانسته بود بزرگ ترین رهبر کافران را به قتل رساند، می فرماید:
و قتل داوود جالوت و اتاه الله الملک و الحکمة و علمه مما یشاء[3]
و ((داوود))، ((جالوت )) را کشت، و خداوند حکومت و دانش را به او بخشید، و از آن چه می خواست به او تعلیم داد.
همچنین درباره او می فرماید:
و شددنا ملکه و اتیناه الحکمة [4]
ما پایه حکومت او را محکم ساختیم و به او دانش دادیم.
چنان که ملاحظه می شود، داوود علیه السلام از ایمان و قدرت بدنی کافی برخوردار بوده است؛ بنابراین لازم است که از نظر علم و دانش هم به اندازه کافی نیرومند شود، تا آمادگی رهبری را پیدا کند. خداوند این علم و دانش را نیز خود به او تعلیم داده و ارزانی می دارد.
گویا از نظر قرآن نوعی ارتباط بین کمال جسمانی و آمادگی جهت کسب دانش، بینش، حکومت و قضاوت وجود دارد؛ از این رو درباره برخی از پیامبران بزرگ چنین می فرماید:
و لما بلغ اشده اتیانه حکما و علما؛
و هنگامی که (یوسف ) به مرحله بلوغ و قوت رسید ما ((حکم )) و ((علم )) به او دادیم.
و لما بلغ اشده و استوی اتیناه حکما و علما؛
هنگامی که (موسی ) نیرومند و کامل شد، حکمت و دانش به او دادیم.
همچنین در قرآن می خوانیم: وقتی حضرت سلیمان به درباریان خود می گوید: چه کسی تخت بلقیس را قبل از آنکه تسلیم امر من شود، نزد من خواهد آمد؟ عفریتی از جن می گوید: ((من پیش از این که از جایت بلند شوی، آن را نزد تو خواهم آورد)) ولی کسی که دارای قدرت فوق العاده ای است می گوید:
انا اتیک به قبل ان یرتد الیک طرفک [5]
من پیش از آنکه چشم بر هم زنی، آن را بدین جا خواهم آورد.
و چنین نیز می کند. خداوند در قرآن این شخص توانا را دارای دانش معرفی نموده و می فرماید:
قال الذی عنده علم من الکتاب؛[6]
و آن کسی که به علم و دانش کتاب (الهی ) دانا بود گفت.
در روایات اسلامی نیز به دانش پژوهی ورزش کار اهمیت داده شده است، به عنوان نمونه، می بینیم در حدیث نبوی نه تنها آموزش کتابت و سواد یکی از وظایف پدر نسبت به فرزند پسر، دانسته شده، بلکه بر آموزش دو ورزش شنا و تیراندازی که این دو از وظایف پدر می باشند مقدم شده است:
حق الولد علی والده ان یعلمه الکتابه و السباحة و الرمایة و ان لایرزقه الا طیبا؛
حق فرزند (پسر) بر عهده پدرش این است که به او نوشتن و شنا کردن و تیراندازی نمودن را آموزش داده و جز از راه حلال، روزی تا را تاءمین نکند.
در کتاب گفتار وعاظ، به نقل از کتاب معالم الزلفی سیدهاشم بحرینی (ره ) آمده:
((امام حسن و امام حسین علیه السلام در سنین کودکی نزد حضرت علی علیه السلام آمده از وی خواستند بین آنها در کشتی گرفتن قضاوت کند. آن حضرت فرمود: به جای این کار بروید خط بنویسید. ))
شاید آن حضرت خواسته با این برخورد، به فرزندان خود بفهماند که آنچه از زور بازو مهم تر است، علم و هنر باشد، نه این که بخواهد کشتی را نفی کند زیرا می دانیم آنها در حضور رسول خدا (ص ) با یکدیگر کشتی می گرفتند و آن حضرت نیز به تشویقشان می پرداخت.
4- سبقت در در کار خیر
به طور معمول گرفتن و برنده شدن در مسابقات و رقابت های ورزشی، برای ورزش کاران از اهمیت خاصی برخوردار است که البته اشکالی هم ندارد، ولی ورزشکار مسلمان باید به مسابقه در امور خیریه و در آن بیش از برنده شدن در مسابقات ورزشی اهمیت بدهد. خداوند متعال در قرآن درباره ایمان آورندگان می فرماید:
اولئک یسارعون فی الخیرات و هم لها سابقون
آنها در سعادت و خیرات تعجیل می کنند، و اینان هستند که به کارهای نیکو سبقت می جویند.
پی نوشت:
