حمله به فیضیه و مظلومیت روحانیت

رژیم ستم شاهی در سال ۱۳۴۲ با یورش به مدرسه فیضیه قم علاوه بر کشتار طلاب بیگناه، چهره مظلوم روحانیت و طلاب را نمایان ساخت. در سالروز شهادت امام جعفرصادق(ع) سه مراسم در قم قرار بود برگزار شود که مجلس اول صبح جمعه در منزل امام راحل در محله بخچال قاضی برگزار شد که در این جلسه در حالی که سخنران به بیانات خود ادامه می ‌داد عده ‌ای از عوامل رژیم بر طبق دستور شروع به بی‌نظمی و فرستادن صلوات‌ های بی ‌جا کردند.

از قم، رژیم ستم شاهی با اقدامات شوم خود همواره در راستای ضربه زدن به اسلام و جلوگیری از معارف ناب اسلامی تلاش می کرد تا جایی که علنا در برابر اسلام ایستاد و اجازه نشر و انتشار آن را نمی داد.

شاه به ظاهر می خواست بیان کند طرفدار اسلام بوده و به این مباحث اعتقاد دارد، اما در عمل این موضوع را نتوانست قبول کند و در برابر اسلام و نشر آن ایستاد تا جایی که با حمله به مدرسه فیضیه علاوه بر اهانت به ساحت روحانیت، اقدام به کشتار طلاب و روحانیون کرد.

هر ساله همزمان با 25 شوال سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع) طلاب و روحانیون با تجمع در مدرسه فیضیه به اقامه عزای رئیس مذهب تشیع می پردازند که این مراسم از سال های بسیار دور مرسوم است.

در سال 1342 به دنبال اعلام عزای عمومی و سخنرانی‌های افشاگرانه امام راحل وتلاش ایشان در جهت بسیج علما در سراسر کشور، اطلاعیه ‌های فراوانی از سوی مجامع مذهبی و مساجد و کانون‌ های تبلیغاتی برای برپایی جلسات پراکنده شد.

در این اطلاعیه‌ها از عموم مردم دعوت شده بود که با حضور در این جلسه ضمن تعزیت شهادت امام صادق(ع) به گفتار سخنرانان پیرامون حوادث چند ماهه اخیر کشور گوش دهند. اسناد ساواک حکایت از آن دارد که رژیم شاه نیز متقابلا سطح آمادگی خود را در جلوگیری از این جلسات و نهایتا سرکوب موج مخالفت مردم بالا برده بود.

ساواک که می خواست مقابل حرف مردم ایستادگی کند در نامه سری خود قبل از این روز اعلام کرد: اخیراً بعضی از وعاظ و علما مرکز و مجامع مذهبی، تراکت و اعلامیه‌هایی تحت عنوان عزای عمومی به جای برگزاری مراسم عید باستانی انتشار داده، احتمال دارد در منطقه آن ساواک بعضی از وعاظ در مساجد هنگام وعظ با توجه به این که روز جمعه دوم فروردین که مصادف با رحلت امام صادق(ع) است، مطالبی بر خلاف مصالح کشور ایراد واذهان عمومی را مشوب سازد، دستور فرمایید از هم اکنون با تشریک مساعی مأمورین و مسئولین انتظامی محل، همه گونه پیش بینی لازم معمول حتی در صورت وجود احتمال این گونه عملیات مخالف، مجالس با شکوه‌تر، در مخالفت با این گونه اظهارات تشکیل داده و در مقابل بیانات وعاظ محرک در مساجد نیز دستجاتی وجود داشته باشد که با ذکر صلوات مانع اظهارات نامناسب آنان بشوند.

برگزاری سه مراسم در قم

در سالروز شهادت امام جعفرصادق(ع) سه مراسم در قم قرار بود برگزار شود که مجلس اول صبح جمعه در منزل امام راحل در محله بخچال قاضی برگزار شد که در این جلسه در حالی که سخنران به بیانات خود ادامه می ‌داد عده ‌ای از عوامل رژیم بر طبق دستور شروع به بی‌نظمی و فرستادن صلوات‌ های بی ‌جا کردند.

بعد از این اقدام بود که پیامی از سوی امام راحل اعلام شد که چنانچه این افراد از توطئه دست برندارند ایشان به سمت حرم حضرت فاطمه معصومه(س) حرکت و آنجا سخن آخر را به مردم خواهند گفت که پس از این سخنان امام مجلس نظم خود را به دست آورده و بدون حادثه‌ای ادامه یافت.

مجلس بعدی به میزبانی آیت‌ الله شریعتمداری در مدرسه حجتیه قم برگزار شد، در آن مجلس نیز ایادی رژیم در هنگام سخنرانی‌ حاج آقا انصاری قمی به فرستادن صلوات اقدام کردند که در آن مراسم نیز آقا حسن میره ‌ای پهلوان معروف قم به عرصه آمد و در کنار منبر ایستاد و اغتشاش گران شاه مجبور به سکوت شدند.

کشتار در فیضیه

امام مجلس سوم به دعوت آیت‌ الله گلپایگانی در بعداز ظهر روز شهادت در مدرسه فیضیه برگزار شد، این مراسم در حالی که از صبح آن روز بیش از 20 اتوبوس در پوشش دهقانان و کشاورزان و در واقع ایادی رژیم همراه با کماندوها و نیروهای مسلح قم تجمع کرده بودند، برگزار شد. مدرسه فیضیه به عنوان مرکز قیام قم از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار بود، نیروهای سرکوبگر به دو دسته تقسیم شده بودند، دسته‌ای علنی با لباس‌های نظامی سلاح ‌های گرم و ابزار سرکوب و دسته دیگر با لباس‌های مبدل در حالی که از سلاح‌های سرد و چماق نیز بهره ‌مند بودند.

شاهدان عینی می گویند اطراف مدرسه و درون مدرسه از نیروهای علنی و غیرعلنی پر بود، حدود 7 نفربر زرهی و تعداد زیادی نیروهای مسلح در پشت بام مسجد همراه با دوربین و سایر آلات رعب، فضای وحشتناکی برای مردم ایجاد کرده بودند.

در آن مراسم آقای آل طه، سخنرانی می کرد که در اواسط مراسم، آیت‌الله گلپایگانی با عبور از دالان ماموران نظامی در بیرون مدرسه وارد صحن شده و در یکی از حجره های جنب کتابخانه مستقر شدند. به گفته شاهدان عینی هنگام سخنرانی حاج‌آقای انصاری عوامل رژیم،  شروع به فرستادن صلوات کرده و به سمت سخنران هجوم برده و در حالی که سعی می‌کردند میکروفون را از سخنران بگیرند، ناگهان با شعارهای زنده باد شاه جلسه را به هم ریخته و در یک درگیری گسترده و بی‌سابقه شروع به ضرب و شتم حاضرین و تخریب و انهدام مدرسه کردند.

شروع حمله با سوت سرهنگ مولوی رئیس ساواک تهران بود که به دنبال آن صدها کماندو و مامور با سلاح گرم و سرد به جان مردم بی پناه افتادند. صدها نفر توسط چاقو و پنجه بکس وزنجیر، زخمی و با جراحت‌ های عمیق روانه بیمارستان و عده زیادی در بیوت علما پناهنده شده درحالی که تعداد زیادی نیز دستگیر و بازداشت شدند.

در یک چشم به هم زدن مدرسه و میدان آستانه، به میدان جنگ تبدیل شد و شهر قم به صورت یک شهر جنگ زده درآمد، به گفته شاهدان عینی بسیاری از طلاب از طبقه فوقانی مدرسه به داخل رودخانه خشک قم پرتاب شدند، کماندوها و ماموران مخفی با شکستن درختان مدرسه به سمت طلاب حمله کرده و در عین حال از سوزاندن قرآن‌ ها و کتب ادعیه و هر آنچه در حجره‌ ها یافتند هم ابایی نداشتند.

در این حادثه چندین طلبه به شهادت رسیدند که البته رژیم شاه ادعا کرد تنها یک نفر کشته شده، همچنین برخی از گزارش ها حاکی است، اجساد بسیاری را در کامیون ریخته و با خود بردند که یا در زیر درختان پنهان ساخته و یا در دریاچه انداختند.

پس از آن سال، مراسم سالروز شهادت امام جعفرصادق(ع) و گرامیداشت شهدای مدرسه فیضیه هر ساله برگزار می شود که امسال نیز این مراسم باشکوه در مدرسه فیضیه قم برگزار خواهد شد.