وجوب توبه
گناه برای روان مانند سم برای بدن است، و سم را هر چه سریع تر پادزهر داده شود اثرش ساده تر زایل می شود و اگر بماند همه بدن را هلاک می گرداند.
بلی گناه، ترک اطاعت رحمن و نمایش اطاعت از شیطان است، در هر واجبی، خداوند رحمن امری دارد و ابلیس از آن نهی می نماید، و نیز هر گناهی، خداوند از آن نهی و شیطان به آن امر می کند. پس اگر کسی واجبی را ترک و یا حرامی را انجام دهد، در واقع ترک امر الهی و اطاعت دستور شیطان نموده است. لذا نوعی کفر محسوب می شود و بر همین اساس توبه از آن واجب فوری است.
قال علی علیه السلام: انْ قارَفْتَ سَیئَةً فَعَجِّلْ مَحْوَها بِالتَّوْبَةِ.[1]
اگر به گناه نزدیک شدی( درآمیختی) در محو آن به وسیله توبه تعجیل کن.
در برخی روایات ساعات مشخصی بعد از گناه به عنوان وقت توبه معین شده است.
قال الصادق علیه السلام: انَّ الْعَبْدَ اذا اذْنَبَ ذَنْباً اجِّلَ مِنْ غُدْوَةٍ الی اللَّیلِ فَانِ اسْتَغْفَرَاللَّهَ لَمْ تَکتُبْ عَلَیهِ.[2]
وقتی بنده مرتکب گناهی شد از صبح تا شام وقت دارد و اگر استغفار نمود بر وی نوشته نمی شود.
وقت توبه در روایت ذیل هفت ساعت معین شده است.
قال الصادق علیه السلام: الْعَبْدُ الْمُؤْمِنُ اذا اذْنَبَ ذَنْباً اجَّلَهُ اللَّهُ سَبْعَ ساعاتٍ فَانِ اسْتَغْفَرَاللَّهَ لَمْ یکتُبْ عَلَیهِ شَی ءٌ وَ انْ مَضَتِ السَّاعاتُ وَ لَمْ یسْتَغْفِرْ کتِبَ عَلَیهِ سَیئَةٌ.[3]
وقتی بنده مؤمن مرتکب گناهی شد، هفت ساعت مهلت دارد، اگر استغفار کرد چیزی نوشته نمی شود، ولی اگر این وقت سپری شد و استغفار ننمود یک گناه ثبت می شود.
به این روایت نیز توجه کنید:
قال رسول الله صلی اللَّه علیه و آله: صاحِبُ الْیمینِ امیرٌ عَلی صاحِبِ الشِّمالِ، فَاذا عَمِلَ الْعَبْدُ سَیئَةً قال صاحِبُ الْیمینِ لِصاحِبِ الشِّمالِ لا تَعْجَلْ وَ انْظُرْهُ سَبْعُ ساعاتٍ فَانْ مَضَتْ سَبْعُ ساعاتٍ وَ لَمْ یسْتَغْفِرْ، قال: اکتُبْ فَما اقَلَّ حَیاءُ هذَا الْعَبْدِ.[4]
ملک دست راست بر ملک دست چپ حاکم است، وقتی بنده مرتکب گناه می شود، ملک دست راست به ملک دست چپ می گوید: عجله نکن و هفت ساعت او را مهلت بده، پس اگر هفت ساعت گذشت و استغفار ننمود، می گوید: بنویس که چقدر حیاء این بنده کم است.
پی نوشت ها
