مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت خادم الرضا ( علیه السّلام )کوثر

مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت
بایگانی
دوشنبه, ۲۷ آبان ۱۳۹۸، ۰۷:۱۶ ق.ظ

دشمن واقعی کیست؟؟

دشمنان واقعی انسان آنانکه در مقابل آدمی صف کشیده اند و اسلحه بسته اند یا زبان به طعن و تمسخر باز نموده اند، نیستند. بلکه دشمنان واقعی او کسانی هستند که روان او را هدف قرار داده اند و گاه آدمی از آنها غافل است و یا شاید آنان را دوست پندارد. بنابراین ایده، دشمن واقعی انسان عبارت است از:

1- جهل

جهالت مایه تباهی آدمی است، کانون تمام تمایزات انسان از همه خلایق نباتی، حیوانی و مجرد، علم اوست و خدای متعال علم انسان را در محاجّات با فرشتگان تنها دلیل خلقت وی و برتری او معرفی می فرماید:

«وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کلَّها...»[1]

سپس خداوند علم اسرار آفرینش را به آدم آموخت.

و لذا جهالت که می تواند او را از بالاترین مراتب صعود به کام اسفل السافلین فرستد، بزرگترین دشمن اوست. و به همین جهت از جهل در اخبار و احادیث به عنوان مرگ، بدترین دردها، معدن بدیها و دشمن انسان یاد شده است

قال علی علیه السلام:

«الْجَهْلُ مَوْتٌ- الْجَهْلُ ادْوَءُ الدّاءٍ- الْجَهْلُ مَعْدِنُ الشَّرِّ[2]

جهل مرگ است، جهل بدترین دردهاست، جهل ریشه بدیها است.

قال العسکری علیه السلام:

«الْجَهْلُ خَصْمٌ»[3]

جهالت دشمن است.

و چه زشت است آدمی با چنین دشمنی عناد نورزد و از او دوری نگزیند و یا او را با قلاده علم و دانش به بندگی خویش نکشاند.

وقال علی علیه السلام:

«النّاسُ اعْداءُ ما جُهِلُوا»[4]

مردم دشمنان جهل خویشند.

2- غضب و شهوت

دشمن ترین برای انسان، شهوت و غضبی است که از حال اعتدال خارج است.

قال علی علیه السلام:

«اعْدی عَدوٍّ لِلْمَرْءِ غَضَبُهُ وَشَهْوَتُهُ، فَمَنْ مَلَکهُما عَلَتْ درَجَتُهُ وَبَلَغَ غایتَهُ»[5]

برای آدمی دشمن ترین دشمنان او، غضب و شهوتش می باشد، پس هرکس آندو را مالک شود، رتبه اش بالا رود و به هدفش برسد.

در روایات، شکم پرستی نیز که از گناهان قوه شهویه است، دشمن نامیده شده است.

قال علی علیه السلام:

«بَطْنُ المَرءِ عَدُوُّهُ»[6]

شکم انسان، دشمن اوست.

3- نفس اماره

نفسی که غضب و شهوت را به هیجان آورده و آنها را بر عقل غالب می گرداند تا عفت فرج و بطن را نگه ندارد، دشمن واقعی انسان است.

قال رسول اللَّه صلی الله علیه و آله:

«اعْدی عَدُوِّک نَفْسُک الَّتی بَینَ جَنْبَیک»[7]

بدترین دشمنان تو نفسی است که بین دو پهلوی تو واقع شده است.

به حکیمی گفتند: چرا پیامبر خدا صلی الله علیه و آله بالاترین دشمنان را نفس خوانده است؟

وی در پاسخ گفت: چون هر دشمنی اگر خواسته اش اجابت شود دوست می گردد، ولی هر قدر خواسته نفس بیشتر برآورده شود بر عداوتش می افزاید!

4- اولاد واموال

فرزندانی که اصلاح نشده و تربیت صحیح نیافته باشند، والدین از وزر و وبال اعمال آنها بی نصیب نیستند. و نیز اموالی که از راه مشروع حاصل نشده باشد و یا در مسیر صحیح صرف نگردد، عواقب دردناکی برای آدمی می آفرینند.

قال رسول اللَّه صلی الله علیه و آله:

«لَیسَ عَدُوُّک الَّذی انْ قَتَلْتَهُ کانَ لَک نُوراً وَانْ قَتَلَک دَخَلْتَ الْجَنَّةَ، وَلِکنْ اعْدی عَدُوٍّ لَک، وَلَدُک الَّذی خَرَجَ مِنْ صُلْبِک، ثُمَّ اعْدی عَدُوِّک مالُک الَّذی مَلَکتْ یمینُک»[8]

دشمنی که اگر او را بکشی، نوری برای تو در قیامت خواهد بود، و اگر او تو را بکشد، وارد بهشت میشوی، دشمن تو نیست، بلکه دشمن واقعی تو فرزند تو است که از صلب خودت می باشد و اموالی است که با دست خود حاصل نموده ای.

5- دوستان گمراه

آه حزین جهنمی در قیامت که می گوید: ای کاش با فلان شخص دوست نمی شدم گواه عداوت جدّی دوست گمراه است.

«یا وَیلَتی لَیتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِیلًا»[9]

ای وای بر من، ای کاش فلان شخص گمراه را دوست خود انتخاب نمی کردم.

در بین دوستان، آنانکه لغزش ها را نادیده می انگارند و صرفاً با پوشاندن عیب ها، تملق را مایه بقاء دوستی می دانند دشمن واقعی هستند.

قال علی علیه السلام:

«مَنْ ساتَرَک عَیبَک وَعابَک فی غَیبِک فَهُو الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُ»[10]

آنکه عیب تو را به ظاهر بپوشد و در پنهان به تو عیب گذارد، دشمن توست، از او بپرهیز.

کسی که به عیب تو آگاه است و به جای اینکه آن را به تو برساند تا در صدد رفع عیب خود باشی، آن را مخفی کند تا دیگر خلایق به عیب تو آگاهی یابند، دشمن واقعی توست، و طبعاً آنکه تو را به عیب متذکر می شود، دوست واقعی محسوب می شود، چرا که عدو را بدان جهت عدو نامیدند که به تو تعدّی می کند، پس هرکس به هر شیوه ای به تو ستم کند خواه در لباس دوست باشد یا غیر آن، دشمن توست.

قال علی علیه السلام:

«انَّما سُمِّی الْعَدُوُّ عَدُوًّا لِانَّهُ یعْدُو عَلَیک، فَمَنْ داهَنَک فی مَعایبِک فَهُوَ الْعَدُوُّ»[11]

دشمن را دشمن نامند( عدو نامند) چون او بر تو تعدّی می کند و لذا هرکس در عیبجوئی تو مداهنه می کند و زشت را زیبا جلوه می دهد دشمن توست.

6- ابلیس

و در نهایت دشمن واقعی انسان ابلیس است. او که سوگند بر فریب انسان یاد نموده به سادگی از فرزندان آدم علیه السلام دست نمی کشد.

«قالَ فَبِعِزَّتِک لَأُغْوِینَّهُمْ أَجْمَعِینَ»[12]

شیطان به خدا گفت: به عزّتت سوگند همه آنان را گمراه می کنم.

و لذا او براستی دشمن اصلی و مادر دشمنان انسان است.

«إِنَّ الشَّیطانَ لَکمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا...»[13]

همانا شیطان دشمن شماست، پس او را دشمن بدانید.

«... إِنَّ الشَّیطانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوٌّ مُبِینٌ»[14]

شیطان دشمن آشکار انسان است.

او می خواهد به وسیله گناه، در بین مردم ایجاد اختلاف کند، و اتحاد جوامع را به هم بریزد، و خصومت و کینه را حاکم سازد. و لذا هر جا سخن از اختلاف، دو دستگی، تضارب آراء و.. . محسوس است، پرچم فعالیت ابلیس و لشکریانش برافراشته است.

خدای متعال دلیل حرمت گناهانی مانند قمار و شراب را عداوت و کینه می داند، دو معصیتی که شیطان آنها را به وسیله قمار و شراب ایجاد می کند.

«إِنَّما یرِیدُ الشَّیطانُ أَنْ یوقِعَ بَینَکمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِی الْخَمْرِ وَ الْمَیسِرِ وَ یصُدَّکمْ عَنْ ذِکرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ»[15]

شیطان میخواهد به وسیله شراب و قمار بین شماایجاد عداوت و کینه کند و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد آیا شما خودداری می کنید.

پی نوشت ها

[1] بقره- 31.

[2] غرر الحکم.

[3] بحارالانوار- جلد 78- صفحه 377.

[4] بحار الانوار- جلد 78- صفحه 14.

[5] غرر الحکم.

[6] غرر الحکم.

[7] بحارالانوار- جلد 70- صفحه 64.

[8] الترغیب- جلد 4- صفحه 182.

[9] فرقان- 28.

[10] غرر الحکم.

[11] غررالحکم.

[12] ص- 82.

[13] فاطر- 6.

[14] یوسف- 5.

[15] مائده- 91.

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۸/۰۸/۲۷
khademoreza kusar

نظرات (۲)

۲۷ آبان ۹۸ ، ۰۷:۲۶ دشمن واقعی

دشمن واقعی کسانی هستند که بنزین را گران ، و اینترنت را قطع کردند

پاسخ:
احسنت
۲۷ آبان ۹۸ ، ۰۸:۳۰ پوریا قلعه

خوب بود

پاسخ:

باسلام و عرض ادب

ممنون و سپاسگزاریم از نظر خوب شما به وبلاگ مؤسسه ما

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی