چرا برخی در پی کم رنگ نمودن نقش روحانیت در انقلاب اسلامی هستند؟؟؟
مقدمه
با وجود پیشگامی روحانیان در انقلاب اسلامی ایران، نقش آنان آن گونه که شایسته است بررسی، تبیین و تحلیل نشده است. این مسئله باعث ادعای پیشگامی انقلاب توسط برخی از گروه های رقیب روحانیان، مانند گروه های التقاطی یا مارکسیستی یا روشن فکران ملی گرا و لیبرال، شده است. و سبب شده نقش روحانیت در پیروزی انقلاب اسلامی در نظر برخی افراد دچار ابهام شود و از سویی نیز القائات و شبهه های مخالفان انقلاب و نیز عملکرد سوءِ برخی از دولتمردان به آن دامن زند. بنابراین، پرسش اصلی مقاله ازاین قرار است: نقش روحانیان در پیروزی انقلاب اسلامی ایران چیست؟
بر مبنای نظریه های مطرح شده دربارۀ عوامل نقش آفرین در انقلاب های سیاسی اجتماعی، می توان به دو عامل به شرح زیر اشاره کرد:
الف) عوامل انسانی: بی شک، انسان به دلیل اختیار و اراده اش، یعنی فرد انسانی یا گروه ها، قشرها و طبقات گوناگون بشری از مهم ترین عوامل تحولات اجتماعی به شمار می روند.
عوامل انسانی مؤثر در انقلاب ها چهار دسته اند: 1- عامل فردی و گروهی 2- عامل عینی واقعی و محیطی 3- عامل ذهنی فکری و اندیشه ای 4- عامل سازمانی و تشکیلاتی.
درواقع، عوامل عینی، ذهنی و تشکیلاتی جزو عوامل تمهیدی برای تحول به شمار می روند و این اراده و اختیار انسانی است که عامل نهایی و تمام کننده است. برمبنای آموزه های دینی خداوند اراده کرده است تا سرنوشت هیچ قومی را، مادامی که آنان در خود تحولی درونی ایجاد نکنند، تغییر ندهد: «إِنَّ اللَّهَ لا یغَیرُ ما بِقَومٍ حَتّیٰ یغَیروا ما بِأَنفُسِهِم (رعد: ۱۱﴾؛ خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملّتی) را تغییر نمی دهد، مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند!»