روایاتی است که بطور کلّی و بدون بیان نمودن هیچ خصوصیتی در لزوم مسواک زدن وارد شده و به کسی که آن را ترک کند هشدار داده است تا جایی که امام (علیه السلام ) ترک کننده مسواک را از مردم ندانسته است (جزء مردم نیست ).
به امام صادق (علیه السلام ) گفته شد آیا این خلق را که می بینی همه شان از مردم هستند؟ فرمود: ((رها کن آن مردمی که مسواک را ترک می کنند)).
آنچه که از جمع بندی اخبار قلّت و کثرت روزی بدست می آید، این است که اعمال نیک فی الجمله موجب افزایش روزی و گناه به هر شکلی که باشد می تواند عامل کاهش روزی می گردد.
البته این سخن اطلاق ندارد و چه بسا گناه نه تنها روزی را نکاهد بلکه بر آن بیفزاید و یا کار نیک موجب کاهش روزی گردد. زیرا گاهی انسان بار گناهانش از حد فزون شده است و دیگر راه بازگشت برای وی متصور نیست، خداوند گاهی به چنین شخصی از باب استدراج چنان نعمت می دهد که بیشتر غرقاب گناهان خود گردد و نیز ممکن است عبد صالح خداوند نیز در تنگنای معیشت قرار گیرد تا بدین وسیله خطاها و لغزش های وی زدوده شود و از سوی دیگر بر صبر و شکیبایی او مزدی مضاعف عطا گردد.
در آن چند عمل مستحبّ است:
اوّل: غسل نمودن در آب جاری، و بر سر ریختن سی کف دست آب، که در تمام طول سال باعث ایمنی از همه دردها و بیماریهاست.
دوم: کفی از گلاب به روی خویش بزند، تا از خواری و پریشانی نجات یابد و قدری هم به سر خود بمالد، تا در آن سال از سرسام [در برخی نسخه ها: برسام، به معنی بیماری سینه] ایمن گردد.
در آن چند عمل مستحب است:
1- اوّل: استهلال [یعنی جستجوی هلال ماه]، و بعضی استهلال این ماه را واجب دانسته اند.
2- دوّم: چون رؤیت هلال کرد، به هلال اشاره نکند، بلکه رو به قبله نموده و دستها را به آسمان بردارد و هلال را خطاب کرده و بگوید:
راهها دوری از تبذیر عبارت است از:
1- اینکه انسان تنها به روزی که در آن زندگی می کند نیندیشد.
2- مالش را به میزان نیازش مصرف کند.
3- باقیمانده مالش برای روز نیاز نه به نیت ثروت اندوزی بلکه به قصد هزینه و مصرف پس انداز کند و همیشه انسان باید مقداری مال را به صورت ذخیره داشته باشد.
پیش از این درباره علل و انگیزه های فقر بر اساس سخنان گهربار امیرالمومنین علی علیه السلام سخن گفتیم بدون تردید راه مبارزه با این پدیده از بین بردن علل و انگیزه های آن است و با الهام از فرموده های امام علیه السلام می توان عوامل دیگری را بیان کرد که برای محو و نابودی فقر موثر است این عوامل را می توان به دودسته تقسیم کرد: 1- رهنمودهای اخلاقی 2- برنامه های اقتصادی
