از عبد اللَّه بن فضل هاشمی نقل شده که گفت:
محضر حضرت ابی عبد اللَّه علیه السّلام عرض کردم:
چرا خداوند عزّ و جلّ ارواح را که در ملکوت اعلی و در محلّی رفیع بودند در ابدان قرار داد؟
امام علیه السّلام فرمودند:
خداوند تبارک و تعالی می دانست ارواح با این علوّ و شرافتی که دارند اگر به حال خود واگذارده شوند اکثر آنها ادّعاء ربوبیت کرده و هر کدام ندای «أَنَا رَبُّکمُ الْأَعْلی» سر می دادند
قَالَ رَبِّ إنِّی ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی فَغَفَرَ لَهُ إنَّهُ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِیمُ* قَالَ رَبِّ بِمَا أ نْعَمْتَ عَلَی فَلَنْ أکونَ ظَهِیراً لِلْمُجْرِمِینَ [1]
(موسی) گفت: «پروردگارا! در حقیقت من به خودم ستم کردم؛ پس مرا بیامرز.» و (خدا) او را آمرزید؛ [چرا] که تنها او بسیار آمرزنده [و] مهرورز است.* (بازموسی) گفت: «پروردگارا! به (پاس) نعمتی که به من دادی، پس پشتیبان خلافکاران نخواهم بود.»
1.هر چند موسی قتل عمد انجام نداده بود، و کشته شدن فرد قبطی در هنگام دفاع از مظلوم، گناهی به شمار نمی آمد و با عصمت موسی منافاتی نداشت، اما از آن جا که این قتل به مصلحت نبود و پیامدهایی برای موسی و بنی اسرائیل داشت، ترک اولی به شمار می آمد؛ از این رو موسی از خدا تقاضای آمرزش و مستور شدن کرد و خدا نیز او را بخشید و از دشمنان مستور کرد و نجات داد.[2]
ای تغییر دهنده دل ها و دیده ها * ای مدبر شب و روز * ای گرداننده سال و حالت ها * بگردان حال ما را به نیکوترین حال
یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِقلب و بصیرت قلبی، از مؤلفه های مهم معنوی در مسیر کمال انسان است که در قرآن کریم و روایات ناب اسلامی تأکید بسیاری بر آن شده است. قلب سرچشمه تمامی جوشش های و خیزش های وجود آدمی است.
شخصی یهودی محضر علی بن ابی طالب علیه السّلام رسید و عرض کرد: چند سؤال از شما می نمایم در صورتی که جواب آنها را بدهید اسلام می آورم.
علی علیه السّلام فرمودند: آنچه خواهی بپرس و محقّقا کسی را داناتر از ما اهل بیت نخواهی یافت.
یهودی عرضه داشت:
الف: کره زمین بر چه استوار می باشد؟
ب: چرا فرزند گاهی به عموها و زمانی به دایی ها شباهت دارد؟
ج: منشأ پیدایش مو و خون و گوشت و استخوان و رگ آیا نطفه مرد بوده یا نطفه زن می باشد؟
از عبد السّلام بن صالح هروی نقل شده که وی گفت: محضر حضرت رضا علیه السّلام عرضه داشتم: چرا خداوند عزّ و جلّ در زمان حضرت نوح علیه السّلام تمام دنیا را در آب غرق نمود با این که در میان مردم اطفال و کسانی که بی گناه بودند وجود داشتند؟
حضرت فرمودند: در میان غرق شدگان نه اطفال بود و نه بی گناه.
حضرت جعفر بن محمّد علیهما السّلام در ذیل فرموده حقّ تعالی «وَ قالُوا لا تَذَرُنَّ آلِهَتَکمْ وَ لا تَذَرُنَّ وَدًّا وَ لا سُواعاً وَ لا یغُوثَ وَ یعُوقَ وَ نَسْراً»[1] فرمودند: صلحای [2] قوم پیوسته خداوند عزّ و جلّ را می پرستیدند و نزد مردم معزّز و محبوب بودند تا آن که جملگی فوت شدند، فقدان ایشان بر مردم گران و سخت آمد و آنها را به شیون و افغان آورد، در این وقت ابلیس ملعون فرصت غنیمت شمرد و نزدشان آمد و اظهار نمود:
تلاش متفکّرانِ روشنفکرِ دلسوزِ مبارزِ مسلمان در همهى نقاط اسلامى و در کشورهاى اسلامى، چه در ایران، چه در کشورهاى عربى و چه در شبه قارّهى هند، در طول مدت صد و پنجاه سال ادامه پیدا کرد. همهى این تلاشها براى این بود که اسلام از انزواى مساجد و کنج خانهها و اعماق دلها به صحنه ى جامعه بیاید؛ اسلام حکومت تشکیل دهد و طبق قوانین قرآنى، خطوط اصلى زندگى انسانها را معین کند. اگر «سید جمالالدّین» یا شاگردان سید جمال الدّین در کشورهاى عربى و در هند و در ایران تلاش کردند، براى این تلاش کردند.
در کتاب (اختیارات ) از اعمش نقل شده است که می گوید: روز سیزدهم جمادی الثانی که مصادف با روز جمعه بود، بر امام زین العابدین علیه السلام وارد شدم. ناگهان فضل بن عباس علیه السلام وارد شد و در حالی که گریه می کرد گفت: جده ام ام البنین علیه السلام از دنیا رفت. شما را به خدا این روزگار فریبکار نگاه کنید که چگونه خاندان کسا را در یک ماه دوباره دچار مصیبت کرد!
و آن مشتمل بر چهل امر است. اوّل: شیخ کلینى در کتاب «کافى»، از حضرت باقر علیه السّلام روایت کرده: هرکه پیش از خواب «مستحبّات» را بخواند، (یعنى سورههاى حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلى) نمی‌رد تا حضرت قائم را درک کند، و اگر بمیرد در جوار رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلّم خواهد بود
